آلوکازیا (Alocasia) یا بابا آدم که گیاه فیل گوش نیز نامیده می شود، ازخانواده Araceae و راسته Alismatales می باشد. این گیاه بومی استرالیا و جنوب غربی آسیا می باشد. گیاه بابا آدم دارای حدود 79 گونه متفاوت است که در اندازه و رنگ برگ ها و رگبرگ ها با هم تفاوت دارند. این گیاه در انگلیسی نیز با نام های Kris plant یا Elephants Ear و Alocasia sanderiana شناخته می شود.
گیاه بابا آدم به جهت داشتن برگ هایی پهن و بزرگ به عنوان گیاهی آپارتمانی و تزئینی در دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه دارای برگ های قلبی شکل بزرگ و دمبرگهای طویل به اندازه 20 تا 90 سانتی متر است. گونه های مختلف آن دارای برگ های ساده و یا با نوار های سبز روشن هستند. بعنوان مثال گونه آلوکاسیای آمازونی دارای برگ هایی تیره با حاشیه هایی مواج (به شکل گوش فیل) و رگبرگ هایی روشن تر هستند.
در صورت بهینه بودن شرایط رشد گیاه بابا آدم، اندازه برگ ها به بیش از یک متر نیز می رسد. برخی گونه های این گیاه نیز دارای رگبرگ های برجسته هستند که لکه هایی به رنگ سبز روشن یا شیری رنگ دارند. گل های گیاه بابا آدم به رنگ سبز روشن هستند که عضو کرم رنگی به شکل برگ، گل یا گل آذین را دربر گرفته است که چمچه (spathe) نامیده می شود. این گیاه در فصل بهار و تابستان به گل می نشیند. دارای ریشه های غده ای و ساقه های زیر زمینی است.
شرایط نگهداری گیاه بابا آدم
شرایط نگهداری گیاه بابا آدم:
گیاه بابا آدم هم مانند گیاهان دیگر نیاز به شرایط محیطی مناسب برای رشد و نگهداری دارد که به شرح آنها می پردازیم.
خاک:
این گیاه جهت رشد خود به خاک سبک با زهکشی مناسب نیازمند است. در مخلوط خاک این گیاه بهتر است از پیت ماس، خاک برگ یا پرلیت استفاده شود. خاک سنگین و عدم زهکشی مناسب، موجب پوسیدگی ریزوم های این گیاه خواهد شد.
کود:
در فصل رشد (بهار و تابستان) بهتر است از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی با فرمول 20-20-20 هر دو تا سه هفته یکبار با نصف غلظت معمول استفاده شود. کوددهی را در فصل زمستان قطع کنید.
آبیاری:
خاک گیاه آلوکاسیا همواره باید مرطوب باشد. زمانی که سطح خاک گلدان خشک شد اقدام به آبیاری گیاه نمائید. آبیاری بیش از اندازه موجب زرد شدن و ریزش برگ ها می شود. با شروع فصل سرما و کاهش نیاز آبی گیاه بابا آدم، فواصل آبیاری را کاهش دهید.
رطوبت:
در صورت کمبود رطوبت هوا، برگهای گیاه آلوکاسیا دچار چروکیدگی و جمع شدگی شده و حاشیه برگ ها خشک می شود. جهت حفظ رطوبت گیاه آن را با آب بدون املاح غبار پاشی نمایید و یا داخل زیر گلدانی از سنگریزه استفاده نمایید و گلدان را بر روی سنگریزه ها قرار دهید.
دمای:
بهترین دما جهت رشد گیاه بابا آدم 24-18 درجه سانتیگراد است در دماهای بالا به جهت کمبود رطوبت هوا برگ ها چروکیده و خشک می شود. در دمای 7 درجه سانتیگراد قسمت هوایی گیاه از بین می رود اما قسمت زمینی به خواب رفته و از بین نمیرود و با گرم شدن هوا مجددا رشد خود را از سر می گیرد. در دمای زیر 7 درجه قسمت های زمینی گیاه به طور کامل از بین خواهد رفت.
نور:
گیاه بابا آدم به مکان پر نور و روشن جهت رشد خود نیاز دارد. تابش مستقیم نور خورشید موجب سوختگی برگ های گیاه و ایجاد لکه های سوختگی بر روی آنها خواهد شد. فاصله 1.5 متری از پنجره مکان مناسبی برای این گیاه می باشد.
نکته:
تمامی قسمت های گیاه بابا آدم سمی می باشد و در صورت مصرف می تواند موجب تورم، بی حسی دهان و زبان و اعضای تنفسی بدن و در نهایت مرگ فرد شود.
تکثیر گیاه بابا آدم
تکثیر گیاه بابا آدم:
این گیاه از سه طریق قابل تکثیر شدن است:
1. تکثیر از طریق ریزوم:
اکثرا تکثیر این گیاه از طریق ریزوم صورت می گیرد. این نوع تکثیر به سه روش صورت می گیرد:
روش اول:
در فصل بهار به هنگام تعویض گلدان ریزوم را از خاک خارج نموده، تقسیم می کنند و سپس آن را در گلدان های جداگانه ای می کارند.
روش دوم:
ریزوم ها در فصل سرد سال در انبارها نگهداری شده و در فصل بهار داخل گلدان کاشته می شود. جهت انبار کردن ریزوم ها را بعد از خارج کردن، به مدت یک روز در مکانی خنک و خشک و بدور از نور قرار می دهند تا رطوبت روی آنها از بین برود. سپس در فصول سرد سال آنها را داخل پیت موس مرطوب قرار داده و در محلی تاریک و خنک تا بهار نگهداری می کنند.
روش سوم:
در صورتی که گیاه خیلی بزرگ باشد، نمی توان آن را از خاک خارج نموده و ریزوم ها را جدا کرد برای این منظور، با فاصله 30 سانتی متری از گیاه اصلی گودالی را حفر می کنند و به آهستگی خاک را بیرون می آورند تا به ریشه و ریزوم ها آسیبی نرسد. اطراف ریزوم مورد نظر را از خاک پاک نمایید و با یک چاقوی تیز آن را از نقطه اتصال به سایر ریزوم ها جدا نمایید. ریزوم خارج شده را به طور افقی در خاک کاشته و با خاک کاملا سطح آن را بپوشانید. سپس آن را آبیاری نمایید تا برای رشد تحریک شود.
2. تکثیر از طریق پاجوش ها و قلمه زنی:
در اثر فعالیت ساقه های زیر زمینی، پاجوش هایی در کنار گیاه مادر به وجود می آید که با جدا کردن و کاشتن آن در فصل بهار و تابستان می توان به تکثیر گیاه بابا آدم پرداخت. برای این منظور گودالی را در 20 الی 30 سانتی گیاه اصلی حفر کنید و پا جوش را با یک چاقوی تیز ببرید و در همان عمقی که قبلا روییده بود بکارید، کاشت سطحی یا عمقی پاجوش ها موجب رشد نامناسب گیاه می شود.
چنانچه پاجوش ها فاقد ریشه بودند، از هورمون ریشه زایی استفاده نمایید و گیاه را تا یک سوم داخل ماسه بادی رودخانه ای یا پرلیت مخلوط با خاک برگ فرو ببرید. تازمان ریشه دادن گیاه خاک را مرطوب نگهدارید. بعد از ریشه دادن آبیاری را کمتر کنید.
3. تکثیر از طریق بذر:
در صورت گلدهی گیاه و تشکیل بذر ها می توان از آنها جهت تکثیر استفاده نمود. کاشت بذر های تازه احتمال جوانه زنی بیشتری دارد. جهت جوانه زنی سریع تر بذرها بهتر است گوشت قرمز رنگ اطراف بذرها را حذف نمایید. سپس آن را داخل مخلوط خاکی با نسبت مساوی پیت و پرلایت بکارید. دمای 25-20 درجه جهت جوانه زنی بذر بهترین دما می باشد.
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید، فروشگاه اینترنتی پوپونیک شما را به خواندن مقاله های زیر دعوت می نماید.
بذر گوجه فرنگی
بذر میوه
نوشیدنی ها