کاکتوس کریسمس یک گیاه خانگی زیبا است که برای فصل تعطیلات بسیار مناسب است. گرچه می توانید کاکتوس کریسمس را در بیرون بکارید، اما از آنجا که آنها به دما و نور حساس هستند، فکر خوبی نیست که آن ها را بیرون بکارید- آنها فقط در نور غیر مستقیم رشد می کنند و به دمای بالاتر از 50 درجه فارنهایت (10 درجه سانتیگراد) نیاز دارند.
تکثیر گیاه موجود ساده ترین و سریعترین راه برای پرورش کاکتوس کریسمس است، اما اگر کمی وقت و حوصله داشته باشید می توانید آنها را از دانه نیز شروع کنید.
مرحله اول: برداشتن و ریشه زدن قلمه ها
اولین بخش از این مقاله به ریشه زدن قلمه کاکتوس کریسمس می پردازیم.
1- برای گرفتن قلمه تا اواخر بهار صبر کنید:
کاکتوس های کریسمس در زمستان گل می دهند، بنابراین بهتر است تا اواخر بهار صبر کنید تا گیاه از مرحله خواب به مرحله رشد منتقل شود. اگر قلمه ها را از گیاهی که در حال شکوفا شدن است می گیرید، ممکن است استرس غیر ضروری برای گیاه ایجاد کند و ریشه زدن قلمه ها بیشتر طول بکشد. بهتر است درست بعد از آبیاری گیاه اصلی قلمه ها را بگیرید تا ساقه ها به خوبی تغذیه شده باشند.
2- قلمه گیری:
3 تا 4 شاخه حاوی 2 تا 5 برگ را جدا کنید. هر ساقه کاکتوس کریسمس از مجموعه ای از برگ های مستطیل شکل تشکیل شده است که توسط یک اتصال باریک از هم جدا شده اند. برای قلمه گیری تمیز، با استفاده از انگشتان خود به آرامی چند قسمت حاوی 2 تا 5 برگ را جدا کنید. شاخه هایی با ظاهر سالم (بدون لکه های قهوه ای و پژمردگی) را انتخاب کنید تا با هر کدام بهترین فرصت ریشه زایی را داشته باشید.
3- برگ های اضافی را حذف کنید:
در صورت لزوم برگ های اضافی را که روی شاخه اصلی قرار دارند حذف کنید. اطمینان حاصل کنید که بیش از 1 قطعه برگ از کنار قلمه منشعب نشده است زیرا می تواند رشد گیاه جدید را متوقف کند. اگر 2 شاخه وجود دارد ، هر دو را از محل اتصال به قلمه اصلی جدا کنید. وجود هیچ گونه شاخه ای ایده آل نیست و تنها 1 عدد اشکال ندارد.
4- در مکان خنک نگهداری کنید:
قلمه ها را به مدت 1 تا 2 روز در یک مکان خشک و خنک قرار دهید. دادن زمان خشک شدن به قلمه ها امکان ایجاد پینه یا شکاف در انتهای ریشه را می دهد. این برای بهبودی گیاه و داشتن انرژی برای ریشه زایی و رشد گیاه جدید ضروری است. اطمینان حاصل کنید که قلمه ها را در محلی قرار دهید که در معرض تابش مستقیم آفتاب نباشد زیرا ممکن است برگ ها را سوزانده یا بیش از حد خشک کند.
5- خاک بریزید:
یک گلدان کوچک را با خاک گلدان مخصوص گل های تازه پر کنید. این خاک سریعتر از خاک معمولی آب را تخلیه می کند. به دنبال ترکیبی باشید که در درجه اول از شن و ماسه، پرلیت و ذغال سنگ نارس ساخته شده باشد. از استفاده خاک معمولی گلدان برای گل ها یا گیاهان خودداری کنید زیرا به میزان کافی تخلیه نمی شود و ممکن است منجر به پوسیدگی ریشه شود.
اطمینان حاصل کنید که گلدان سوراخهای زهکشی زیادی در قسمت پایین دارد. گلدان با قطر 6.6 سانتی متر به اندازه ای بزرگ است که می تواند 3 قلمه را در خود جای دهد.
6- انتهای ریشه هر قلمه را 1 و نیم سانتی متر وارد خاک کنید:
انگشت خود را 2.5 سانتی متر به شکل مثلث در خاک فرو کنید تا هر قلمه فضای کافی و مساوی داشته باشد. انتهای ریشه هر قلمه را در گودال های کوچک قرار دهید و خاک را مرتب کنید تا در جای خود قرار گیرد. ممکن است لازم باشد قلمه ها را بیشتر در عمق خاک فشار دهید تا قائم نگه داشته شوند.
7- آفتاب غیر مستقیم نیاز دارد:
گلدان را جایی قرار دهید که روزانه 8-12 ساعت آفتاب غیرمستقیم داشته باشد. کاکتوس کریسمس می تواند خیلی زود خشک شود یا با نور مستقیم آفتاب بسوزد. گلدان را در صورت امکان روی یک میز وسط اتاق یا طاقچه پنجره به سمت شمال یا شرق قرار دهید. از جایی که خورشید وارد خانه می شود توجه داشته باشید تا به طور تصادفی آن را در محلی که مستقیماً در معرض آفتاب بعد از ظهر قرار دارد قرار ندهید.
کاکتوس های کریسمس هر روز به 12 تا 14 ساعت تاریکی احتیاج دارند، بنابراین فقط به گیاه خود حداکثر 12 ساعت نور دهید. اطمینان حاصل کنید که آن را در محلی نزدیک به منابع گرما مانند دریچه ها و شومینه ها قرار ندهید.
8- آبیاری کنید:
قلمه ها را هنگامی آبیاری کنید که 2.5 سانتی متر از سطح بالای خاک خشک شود. هر 3-5 روز یکبار با انگشتان خود بالای خاک را لمس کنید تا رطوبت را بررسی کنید. اگر خشک است، آن را با کمی آب آبیاری کنید – اگر تخلیه آب از کف گلدان را پیش بینی نکرده اید آبیاری را متوقف کنید. آب زیاد باعث پوسیدگی ریشه ها می شود. قلمه ها باید در حدود 6-8 هفته ریشه بزنند، بنابراین هنگامی که کاکتوس کریسمس جدید شما رشد می کند صبور باشید.
9- قلمه ها را به گلدان های بزرگتر منتقل کنید:
هنگامی که قد آنها 2.5 سانتی متر باشد. گلدان ها را با مخلوط خاکی که از شن و ماسه، پرلیت و ذغال سنگ نارس درست شده است پر کنید. قلمه ها را با احتیاط از ریشه بیرون بیاورید و آنها را 2.5 سانتی متر درون خاک فرو کنید تا ریشه ها پوشانده شوند. اگر دوست دارید می توانید 2 قلمه را در 1 گلدان قرار دهید، فقط مطمئن شوید که فاصله آنها از هم 10 سانتی متر باشد.
مرحله دوم: جوانه زدن و رشد نهال
در ادامه روش دوم به جوانه زدن و رشد نهال می پردازیم
1- بذر کاکتوس کریسمس را بخرید:
یا آنها را از یک گیاه گرده افشانی شده جدا کنید. ساده ترین راه دستیابی به بذرها خرید آنها از یک گلخانه یا باغ است. با این حال، شما می توانید دانه های گیاه فعلی خود را با مالیدن به پرچم و مادگی گیاه دیگر (از گل بیرون آمده است) بر روی قسمت های تولید مثل کاکتوس کریسمس با جنس مخالف دیگر بکارید.
بهتر است بذر کاکتوس کریسمس را در اواخر بهار بکارید. از دیگر گیاهان این خانواده می توان به کاکتوس شکرگذاری، کاکتوس خرچنگ و کاکتوس تعطیلات اشاره کرد. گیاهان پرورشی که دارای گلهای زیادی هستند، بذر بیشتری به همراه خواهند داشت و بعلاوه، گیاه کوچک ترکیب زیبایی از رنگ خواهد داشت. حدود 3 هفته پس از گرده افشانی، غلافهای دانه ای لامپی روی ساقه دقیقاً زیر گل ظاهر می شوند.
2- سینی های شروع کاشت بذر را با خاک مخصوص گیاهان جدید پر کنید:
سینی را به اندازه ای کوچک انتخاب کنید که در کیسه های پلاستیکی زیپ دار قرار گیرد یا از کیسه های خیلی بزرگ استفاده کنید. به دنبال مخلوط خاک حاوی ماسه ، پرلیت و ذغال سنگ نارس باشید زیرا این مواد باعث می شود خاک بدون خفه شدن ریشه ها به خوبی تخلیه شود.
پایین هر سینی را بررسی کنید تا مطمئن شوید سوراخ های تخلیه وجود دارد. اگر سینی شروع بذر ندارید، یک ظرف پلاستیکی به طول 10 سانتی متر برای ایجاد 3 ردیف بذر مناسب است. فقط مطمئن شوید که کف ظرف را سوراخ می کنید.
3- بکارید:
خاک را خیس کرده و بذرها را به فاصله 1.3 سانتی متر در ردیف ها بکارید. کاشت چندین بذر به طور هم زمان احتمال جوانه زنی بیشتر و تبدیل شدن به یک گیاه سالم را افزایش می دهد. اگر اندازه سلوله ای سینی شروع بذر 5.1 سانتی متر در 5.1 سانتی متر است، حداکثر 2 بذر در هر سلول قرار دهید.
توجه داشته باشید که اگر در حال برداشت بذر از گیاه موجود هستید، باید غلاف را فشار دهید تا بذرهای داخلی بیرون بیایند ،. قبل از کاشت اجازه دهید آنها روی حوله کاغذی به مدت 1-2 هفته خشک شوند.
4- ظرف را در یک کیسه پلاستیکی زیپ دار قرار دهید:
و آن را مهر و موم کنید. قرار دادن ظرف در یک کیسه باعث می شود قارچ ها روی دانه ها تأثیر نگذارند و به آنها کمک می کند تا رطوبت خود را حفظ کنند. قبل از آب بندی کیسه، تمام هوا را از آن خارج کنید. کیسه پلاستیکی به عنوان یک گلخانه کوچک عمل می کند، دانه ها را گرم و مرطوب نگه می دارد تا بتوانند جوانه بزنند.
5- نور غیر مستقیم خورشید داشته باشد:
کیسه را به مدت 3 ماه در مکانی قرار دهید که نور غیر مستقیم خورشید دریافت می کند. بذرها برای جوانه زدن به زمان نیاز دارند، بنابراین برای آلوده نشدن دانه هاکیسه را به مدت 3 ماه باز نکنید. پس از 3 ماه، با خیال آسوده 2.5 سانتی متر از کیسه را از باز کنید تا گیاهان جوانه دار بتوانند با محیط سازگار شوند.
مشاهده خواهید کرد که روی کیسه ها مقداری رطوبت ایجاد می شود – این طبیعی است و خاک را مرطوب نگه می دارد. اگر متوجه شدید خاک خشک به نظر می رسد، کیسه را باز کنید و خاک را آبیاری کنید تا مرطوب شود. بعد از اتمام کاردوباره آن را ببندید.
درست مثل گیاه، بذرها باید در اتاقی باشند که 65 درجه فارنهایت تا 75 درجه فارنهایت (18 تا 20 درجه سانتیگراد) باشد. بعد از 3 ماه، متوجه جوانه های کوچک سبز می شوید که از خاک بیرون می آیند. این ها در نهایت به کاکتوس های بزرگتر کریسمس تبدیل می شوند.
6- به یک گلدان بزرگ تر انتقال دهید:
جوانه ها را وقتی به بلندی 5 سانتی متر رسیدند به یک گلدان بزرگ تر انتقال دهید. کاکتوس ها فضاهای تنگ را دوست ندارند ، اما اگر می خواهید جوانه های شما به گیاهان بزرگتر و سالمی تبدیل شوند ، آنها را وقتی که تقریباً 1.5 سانتی متر طول دارند انتقال دهید. جوانه را با احتیاط از خاک خارج کرده و انتهای ریشه را درون گلدانی پر از خاک مخصوص کاکتوس قرار دهید.
در حالت ایده آل، به هر جوانه گلدان مخصوص خود را بدهید. با این حال، اگر می خواهید بیش از 1 جوانه در یک گلدان بکارید، مطمئن شوید که فاصله آنها 10 سانتی متر) باشد. اگر می بینید که بعضی از جوانه ها خم می شوند، این نشانه تنگ بودن جای ریشه آنهاست و باید بلافاصله آنها را به گلدان بزرگتر منتقل کنید.
مرحله سوم: مراقبت از کاکتوس های کریسمس بالغ
در این بخش به مراقبت از کاکتوس های کریمس بالغ می پردازیم.
1- نور غیرمستقیم خورشید داشته باشد:
گلدان را در محلی نگه دارید که روزانه حداکثر 12 ساعت از نور غیرمستقیم خورشید برخوردار باشد. هرجایی نزدیک پنجره رو به شمال یا شرق مکان خوبی برای قرار دادن گلدان است. نور زیاد خورشید می تواند خاک را خشک کرده و رشد گیاه را متوقف کند، بنابراین مراقب باشید که چگونه هنگام طلوع و غروب خورشید نور وارد اتاق می شود.
کاکتوس های کریسمس برای استراحت به ساعات تاریکی احتیاج دارند، بنابراین اطمینان حاصل کنید که گیاه قادر است هر شب 12 تا 14 ساعت تاریکی داشته باشد.
2- دما را کنترل کنید:
ترموستات خود را روی دمایی بین 18 تا 20 درجه سانتی گراد تنظیم کنید. این دمای داخلی مناسب برای گیاه شما است. اگر خیلی گرم باشد، گیاه خشک می شود و می سوزد. اگر خیلی سرد باشد، آب داخل برگ ها می تواند یخ زده و منبسط شود و به سلول های گیاه آسیب برساند.
اطمینان حاصل کنید که گلدان از منابع گرمایی دیگر مانند دریچه ها، بخاری ها، شومینه ها و لوازم خانگی دور باشد. برای تشویق شکوفائی، گیاه را به محلی که 60 درجه فارنهایت – 65 درجه فارنهایت (15 درجه سانتیگراد – 18 درجه سانتیگراد) است در پاییز منتقل کنید (بهترین ماه اکتبر است).
3- آبیاری کنید:
گیاه را هنگامی آبیاری کنید که 2.5 سانتی متر از سطح بالای خاک خشک شود. از انگشت خود برای احساس سطح بالای خاک استفاده کنید. اگر خشک است، آب را روی پایه گیاه و کل سطح خاک بریزید. اگر مقداری رطوبت تشخیص دادید، 1 یا 2 روز صبر کنید و دوباره بررسی کنید. این که هر چند وقت یکبار گیاه را آبیاری کنید به محیط و فصل شما نیز بستگی دارد.
- اگر در یک محیط خنک و مرطوب زندگی می کنید، هفته ای یک بار در بهار و تابستان گیاه را آبیاری کنید.
- اگر در آب و هوای گرم و خشک زندگی می کنید، هر 2 یا 3 روز یکبار آن را آبیاری کنید (همیشه ابتدا خاک را بررسی کنید!) در ماه های بهار و تابستان.
- برای تشویق گلدهی در ماههای پاییز و زمستان گیاه را کمتر آبیاری کنید.
- اگر می بینید که برگها در حال ریزش یا ایجاد لکه های سفید هستند، گیاه را کم کم از قسمت پایین آبیاری کنید. گلدان را به مدت 30 دقیقه در سینی پر شده 1.3 سانتی متر آب قرار دهید.
4- آبیاری گیاه را به مدت 6 هفته بعد از شکوفه دادن متوقف کنید:
شکوفایی انرژی زیادی می برد و گیاه به آب زیادی احتیاج ندارد زیرا روی رشد متمرکز نیست. پس از شکوفایی گیاه، 6 هفته منتظر بمانید تا برنامه منظم آبیاری خود را از سر بگیرید تا گیاه زمان جوان سازی مجدد داشته باشد. اگر مشاهده کردید که جوانه هایی از گیاه خارج می شوند، بلافاصله آبیاری را متوقف کرده و سعی کنید گیاه را به محلی که کمی نور بیشتری دارد جابجا کنید.
5- در صورت نیاز هر 2 هفته در بهار و تابستان گیاه را کود دهید:
نیازی نیست کاکتوس کریسمس خود را به طور منظم کوددهی کنید، اما اگر ظاهراً پژمرده است و مایل هستید از پشتیبانی بیشتری استفاده کنید می توانید از کودی که برای گیاهان آپارتمانی ساخته شده استفاده کنید. فرمول هایی که روی بسته بندی آنها “20-20-20” یا “20-10-20” نوشته شده است گزینه های خوبی هستند.
در ماه های پاییز و زمستان فقط یک بار در ماه گیاه را کوددهی کنید. اطمینان حاصل کنید که روی ترکیب برچسب نوشته شده است “محلول در آب”.
6- گیاه خود را از اواخر زمستان تا بهار هرس کنید:
با استفاده از دستان خود قسمت های پژمرده یا تغییر رنگ داده را از محل اتصال کوچک بین برگ ها جدا کنید. گیاه را فقط در اواخر زمستان یا بهار بعد از شکوفه دادن و نزدیک شدن به مرحله رشد هرس کنید. برای تشویق به رشد، تا 1/3 کل گیاه را هرس کنید.
کاکتوس کریسمس شما ممکن است با ریختن برگها “خود را هرس کند”. با این حال، از دست دادن برگ ها همچنین می تواند نشانه استرس ناشی از آبیاری بیش از حد یا کم آبی باشد. اگر گیاه آنقدر بزرگ شود که غیرقابل کنترل باشد، باید هرس آن را انجام دهید. اگر می خواهید گیاه خود را تکثیر کنید، زمان خوبی برای قلمه گیری است.
7- از قارچ کش استفاده کنید:
برای درمان بیماری هایی که باعث ایجاد لکه های خاکستری، زرد یا قهوه ای می شوند، از قارچ کش استفاده کنید. آفات و بیماری های مختلف می توانند روی برگ ها یا بخشهای جانبی تأثیر بگذارند و باعث تغییر رنگ آن ها شوند و حتی باعث ایجاد لکه های قارچی مایل به خاکستری می شوند.
برخی بیماری ها مانند پوسیدگی ریشه نیز می تواند باعث پژمردگی یا پیچ خوردگی برگ ها شوند. نیم اونس مایع (15 میلی لیتر) قارچ کش را با 16 فنجان (3800 میلی لیتر) آب مخلوط کرده و روی خاک بریزید تا مرطوب شود.
اتریدیازول یک قارچ کش است که به ویژه برای پوسیدگی ریشه مفید است. برخی از بیماری ها حتی می توانند قطعات را از قسمت های جانبی برگ خارج کنند. اگر گیاه شما هر یک از این علائم بیماری را نشان داد ، مطمئن شوید که این گیاه در نزدیکی گیاهان دیگر قرار نگرفته است تا آن ها را آلوده نکند.
8- گلدان را تعویض کنید:
گلدان گیاه خود را در اواخر زمستان یا اوایل بهار هر 3-4 سال یا در صورت نیاز تعویض کنید. جابجایی مجدد گیاه بطور مداوم باعث استرس آن می شود، بنابراین فقط در صورت بیماری گیاه، به درستی تخلیه نشدن خاک و یا اگر دوست دارید در گلدان بزرگتری باشد آن را جابجا کنید. 3/4 گلدان تمیز جدید را با خاک شاداب پر کنید. ریشه ها را از خاک پاک کرده و آن را دوباره بکارید بنابراین قسمت بالای ریشه مرکزی 2.5 سانتی متر زیر لبه گلدان است.
- خاک را اضافه کنید تا به 2.5 سانتی متر زیر لبه گلدان برسد. خاک را فشرده کنید تا حباب های هوا خارج شود و گیاه را آبیاری کنید.
- گیاه را به مدت 2-3 روز در یک مکان سایه دار قرار دهید تا بتواند به خانه جدید خود عادت کند.
- گلدان گیاه را هنگام شکوفایی تعویض نکنید زیرا این امر می تواند گیاه را تحت فشار قرار دهد.
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید، فروشگاه اینترنتی پوپونیک شما را به خواندن مقاله های زیر دعوت می نماید.
- کاشت بذر کاکتوس در گلدان
- معرفی کاکتوس آستروفیتوم
- آبیاری کاکتوس چگونه است
- انواع میوه کاکتوس
- انواع پیوند کاکتوس ها