حیوانات، باده آب و خود گیاه به انتشار بر کمک می کند که به ترتیب به این نوع انتشار انتشار حیوان گسترده به گسترده آپ گسترد و خود گسترد اطلاق می شود میتوان انتشار حیوان گسترد را در سه گروه تقسیم بندی کرد :
- Andozoochorous گیاهانی هستند که بذر های آنها به وسیله حیوانات خورده میشوند و بنر های آنها از مسیر گوارشی حیوان بدون آسیب عبور می کنند،
- Epizoochorous گیاهانی هستند که بذر های آنها به پشم، پوست یا پر حیوانات می چسبند و سپس جدا شده و روی زمین می افتد
- Syzoochoro گیاهانی هستند که بذرهای آنها به وسیله حیوانات جمع آوری و برای تغذیه ذخیره می شوند
در گیاهان دسته اول حیوانات مختلف از قبیل ماهی، خزندگان، پرندگان و جوندگان بذر را میخورند این، بذر ها در حالت معمولی برای جذب حیوانات دارای ویژگی های خاصی نظیر رنگ، بو، فراوانی مواد ذخیره ای و اندازه بزرگ هستند. برای مثال، بسیاری از میوه ها در حین رسیدگی رنگشان به شکلی محسوس از سبز به قرمز، آبی یا سیاه تغییر می دهند که این تغییر رنگ باعث تمایز آنها از برگ های سبز می شود.
این تغییر مورفولوژیکی در این میوه ها باعث می شود که به راحتی در معرض حیوانات علف خوار قرار می گیرند و نشان می دهد که میوه رسیده است و به موازات آن نشان می دهد که بذر ها رسیده اند و قادرند تکثیر یابند. میوه های دیگر از قبیل مرکبات بو های مطبوعی ساطع می کنند که باعث جذب حیوانات می شوند. نوع ماده ذخیره ای (کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها و غیره) و اندازه میوه نیز از ویژگی های تغذیه ای مهم هستند که حیوانات هنگام جستجو غذا به آن توجه می کنند.
برای مطالعه مقاله تیپ های بذر و اصطلاحات مربوط به آن کلیک کنید .
پراکندگی بذر
مکانیزم های پراکندگی بذر:
در گیاهان دسته دوم، بذر ها حداقل از دو مکانیزم برای چسبیدن به حیوانات استفاده می کنند که در انتشار به آنها کمک می کند. این مکانیزم ها عبارتند از:
- خارهای قلاب مانند
- مواد چسبنده.
خار های قلاب مانند، معمولا در میوه ها نسبت به بذر ها عمومیت بیشتری دارند.، اما این مکانیزم در بذر ها نیز مشاهده می شود .
کرک ها و خار های برخی بذر ها که در انتشار بلر به وسیله باد نیز دخیل هستند، به حیوانات می چسبد اما بذر های کرک دار معمولا ساده و چند سلولی هستند. تار ها می توانند در سطح بذر توزیع و با تعداد بیشتری از دسته جات تار ها می توانند به عنوان چتر های نجات وجود داشته باشند.
دسته اما از جفت یا بند تخمک (در خانواده بید)، از شالاز (در خانواده های گزو تیره گل مغربی) و یا از میکروپیلار (در خانواده های پروانش و استبرق) منشا گرفته باشند . مواد چسبنده از قبیل موسیلاژهای خارج شده از پوشش های بذر مرطوب، به بذر اجازه می دهد که صبح هنگام و در شرایط وجود شبنم به حیوانات در حال گذر بچسبد و پس از آن که موسیلاژ ها در طول روز خشک شدند، این بذر ها در جای دیگر می افتند. منظور از بذر های موسیلاژی، بذر هایی است که مهمترین مزیت آن چسبیدن به بدن حیوانات برای پراکنده شدن یا قرار گرفتن در خاک برای جوانه زنی است.
دیگر اعمال تبت داده شده به موسیلاژ نگهداری آب، تنظیم جوانه زنی به وسیله یک مانع اکسیژن و یا سهولت در عبور از دستگاه هاضمه حیوانات می باشد. موسیلاژ باعث تشکیل اجسامی می شود که بیشتر به شکل دیواره ثانویه ضخیم شده وجود دارند ولی پس از جذب آب متورم می شوند. موسیلاژ به سمت بیرون بذر و از میان گسیختگی های کوتیکول خارج می شود و سلول های موسیلاژ اغلب دارای تار ها یا مارپیچ های سلولزی هستند که در داخل موسیلاژ قرار گرفته است. تولید موسیلاژ بیشتر پوستی است و در بذرهای خانواده براسیکاسه، آستراسه، لامیاسه، بارهنگ، شببو و فلوکس رایج است.
در دسته سوم، بذرها با اهداف تغذیه ای به وسیله حیوانات جمعآوری و ذخیره میشوند. در بعضی از موارد، بخش غذایی بذر یک زائده گوشی است که به آن الایزوم (Elaiome) اطلاق میشود. عبارت الایزوم برای تمام قسمتهای آبدار و قابل خوردن بذرهای پراکنده شده به وسیله مورچه ها به کار میرود. مورچه ها عموماً بذر را به آشیانه خود منتقل و در آنجا الایزوم یا زوائد جاذب بذر را جدا میکنند و بذرهای نامطلوب را بیرون میریزند.
پراکندگی بذر
بذرهای صمغ عربی (Acacia) و بنفشه مثالهایی از این نوع بذرها هستند. اهمیت این راهبرد به خاطر فاصله بذرهای انتقال یافته نیست. زیرا در این روش تنها بذر چند متر جابه جا میشود، بلکه ارزش این راهبرد در کاهش مخاطره شکارچیگری بذر و افزایش کیفیت ریز مکانی است که بذر برای جوانه زنی در آن قرار میگیرد.
برخی بذرهای قابل خوردن به وسیله حیوانات ذخیره شده و در هنگامی که به نظر میرسد گم شده و یا فراموش شده اند به صورت موفقیت آمیزی پراکنده میشوند. همچنین بذرها ممکن است در موقع چرای حیوانات بزرگ گیاهخوار به طور تصادفی بلعیده شوند که در این حالت امکان دارد بدون آسیب از دستگاه هاضمه احشام عبور کنند.
در انتشار باد گسترده، باد مؤثرترین عامل از بین عوامل انتشار بذر میباشد. در مورد پراکندگی باد مورفولوژی بذرها و میوه ها باعث کاهش نسبت سقوط و افزایش شانس قرار گرفتن در جریان افقی هوا میشود. بذرهایی که توسط باد پراکنده میشوند میتوانند به بذرهای گرد و خاک، حبابی، کرکی یا بذرهای بالدار تقسیمبندی شوند.
اندازه بذر در انتشار به وسیله باد مهم است، زیرا بذرهای خیلی کوچک میتوانند در هوا مانند گرد و غبار منتقل شوند. این بذرها اغلب جنین های توسعه نیافته و ذخایر غذایی کمی دارند و به ندرت بیشتر از 3 تا 4 میکروگرم وزن دارند. جنسهای گچ دوست (Gypsophila)، آمرودی (Pyrola)، ناز (Sedum)، گل استکانی (Campanula)، گل انگشتانه (Digitalis) و گل جالیز (Orobanche) مثالهایی از این قبیل گیاهان میباشند.
برای خرید بذر و فروش بذر می توانید از این لینک استفاده کنید.
در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه خرید بذر میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.
بذر گوجه فرنگی
بذر میوه
نوشیدنی ها