گیاه دارویی چق چقه یکی از گیاهان دارویی مهم و بومی ایران است که با خواص بیشمار خود انقلابی در صنعت داروسازی ایجاد کرده است. در این مطلب به اینکه خواص دارویی گیاه چق چقه چیست و کلا چق چقه چه نوع گیاهی است پرداخته شده است.
گیاه چق چقه در زبان فارسی با نام های قاصدک، گل قاصدک، کاسنی صحرایی، کاسنی زرد وکاسنی بری نامیده میشود. در زبان کردی به آن چق چقه و در کرمانشاه آن را با نام شیر تیغک می شناسند.
مشخصات گیاهی چق چقه:
گیاه چق چقه گیاهی است چند ساله ایستا و خودرو که ارتفاع آن به حدود ۵۰ تا ۴۰ سانتیمتر می رسد. این گیاه دارای ساقه تو خالی، صاف و کرک دار است. برگ های آن سبز براق و دارای دنباله های کوتاه و حاشیه هایی با بریدگی های عمیق و دندانه های نامنظم است در صورت قطع ساقه یا برگ ها شیرآبه های شیری رنگ از آن ترشح می شود.
دارای ریشه های عمیق می باشد که به صورت افقی گسترش یافته اند. میوه این گیاه فندقه و بذرهای آن به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز تیره هستند. هر بذر دارای پاپوس به طول ۱۰ تا ۱۴ میلیمتر می باشد. هر گیاه در حدود هزار بذر تولید می کند. تکثیر این گیاه از طریق بذر صورت می گیرد. گیاه به صورت خودرو در دشت و پارک ها، کنار جاده ها، زمین های بایر، بین چمن ها، مزرعه، دشت و به طور کلی در همه جا می روید. این گیاه در اکثر زمین های کشاورزی به فراوانی می روید و اکثر کشاورزان این گیاه را به عنوان یک علف از بین می برند.
گیاه چق چقه در دو گونه پرورش یافته و ۴ تا ۶ گونه وحشی وجود دارد، به طور کلی سه نوع از این کاسنی ها شناخته تر هستند. در طب قدیم ایران گیاه چق چقه ترخشقون گفته می شده است. از قسمت های مختلف گیاه چق چقه مانند ریشه و برگ و شیرابه و گل آن در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود.
خواص درمانی گیاه چق چقه:
گیاه چق چقه دارای طبع سرد و خشک می باشد و به اعتقاد برخی دیگر از متخصصان طب سنتی سرد و تر شناخته شده است. این گیاه حاوی مقادیر زیادی ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، کارتنوئیدها، اسید آسکوربیک و انواع آنتی اکسیدان ها می باشد. گیاه چق چقه دارای ماده شیمیایی تلخ متبلوری به نام تاراکساسین در ساختار خود است. این گیاه همچنین دارای انواع املاح معدنی مثل منیزیم و پتاسیم، اسانس روغنی، اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین های A ،B ،C و D می باشد. در ادامه با برخی از خواص درمانی گیاه چق چقه آشنا خواهید شد.
چق چقه و دستگاه گوارشی:
چق چقه برای درمان ناراحتی های دستگاه گوارشی مثل یبوست، اسهال و … کار برد دارد.
ادرار آور:
گیاه چق چقه دارای خاصیت ادرارآور می باشد. این گیاه دارای حجم بالای پتاسیم بوده که موجب عملکرد بهتر کلیه ها میشود. این گیاه با افزایش حجم ادرار، به دفع موادی مانند اگزالات اسید اوریک سیستین و کلسیم در کلیه ها کمک می کند. به جهت دارا بودن خاصیت ضدعفونی کنندگی، موجب ضدعفونی کردن مجاری ادرار شده و از عفونت های باکتریایی و انواع عفونت های ادراری جلوگیری می کند.
خاصیت ضد اسهال:
این گیاه به جهت خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی خود درمانی برای اسهال به کار می رود.
درمان مشکلات قاعدگی:
گیاه چق چقه برای زنان مفید بوده و به عنوان داروی قاعده آور مورد استفاده قرار می گیرد. از این گیاه برای درمان و تسکین درد های حاصل از دوران قاعدگی و عادت ماهیانه در بانوان استفاده می شود. از گیاه چق چقه برای تصفیه و پاکسازی خون و درمان خونریزی ها استفاده می شود.
خاصیت ضد سرطانی گباه چق چقه:
چق چقه دارای خاصیت ضد سرطان بود و در درمان و پیشگیری از انواع سرطان ها بسیار موثر است.
دهان و دندان:
استفاده موضعی و ضماد برگ های گیاه دارویی چق چقه، از خونریزی لثه و دندان درد جلوگیری می کند.
گیاه چق چقه بر پوست:
از ضماد حاصل از برگ های دارویی این گیاه برای درمان انواع جوش ها، اگزما و دمل ها استفاده می شود. وجود ماده لاتکس موجود در این گیاه برای درمان زگیل بسیار موثر است.
تاثیر گیاه چق چقه بر کبد:
شیره غلیظ شده این گیاه دارویی برای رفع بیماریهای کبدی مناسب است. استفاده از دم کرده برگ های این گیاه موجب تنظیم اعمال کبد شده و به ترشح کیسه صفرا کمک می کند.
خاصیت شیر افزا:
شیره غلیظ شده گیاه دارویی چق چقه موجب افزایش شیر مادران شیرده می شود.
خاصیت آرامش بخش گیاه چق چقه:
گیاه چق چقه با دارا بودن خاصیت آرامش بخش و ضد اضطراب خود موجب آرامش اعصاب و کاهش اضطراب و استرس می شود. از شیره این گیاه جهت درمان اعتیاد معتادان استفاده می شود.
کاهش قند خون:
از آنجایی که این گیاه موجب تنظیم قند خون و کاهش سطح قند خون میشود، برای بیماران دیابتی مفید می باشد.
درمان کلسترول خون:
دم کرده گل و برگهای گیاه چق چقه برای کاهش کلسترول بد خون مفید است.
تقویت بینایی:
نوشیدن جوشانده گیاه چق چقه و نیز شستن چشم ها با جوشانده این گیاه موجب تقویت بینایی و جلای چشم می شود.
طریقه مصرف گیاه چق چقه:
گیاه چق چقه را به دو صورت دم کرده و یا در سالاد می توانید استفاده نمایید.
دم کرده:
برای تهیه دم کرده این گیاه مقدار ۳۰۰ گرم از آن را در 4 لیوان آب جوش بجوشانید تا کمی غلیظ شود سپس اجازه دهید تا خنک شود هر روز صبح قبل از صبحانه و به صورت ناشتا قبل از ناهار و شام یک فنجان از آن را میل کنید.
استفاده در سالاد:
همچنین می توانید از برگهای جوان این گیاه در سالاد استفاده کنید. برگ های این گیاه خیلی تلخ است و باید آن را با ترشی و آبلیمو مصرف نمایید.
مضرات گیاه چق چقه:
از آنجایی که گیاه چق چقه دارای خاصیت قاعدهآور می باشد، مصرف آن برای بانوان باردار مضر بوده و ممکن است موجب خونریزی و سقط جنین شود.
استفاده بیش از اندازه از شیره این گیاه موجب قولنج معده، درد در روده ها و اسهال می شود.
چنانچه از داروی خاصی استفاده می کنید، بهتر است قبل از مصرف این گیاه با پزشک متخصص خود مشورت کنید چرا که ریشه چق چقه بر توانایی کبد جهت جذب برخی از داروها تاثیر می گذارد.
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید، فروشگاه اینترنتی پوپونیک شما را به خواندن مقاله های زیر دعوت می نماید.