در همه خانه ها ادویه جات وجود دارد و البته بسته به سبک زندگی هر خانواده این ادویه ها میتوانند متفاوت باشند. باید این نکته را در نظر بگیرید که ادویه جات نیز تاریخ انقضا دارند و به مرور زمان از عطر و طعم آنها کاسته میشود. طول عمر ادویه جات خرد شده، ادویه جات کامل و گیاهان خشک شده متفاوت است.
عمر ادویه جات خرد شده مانند دارچین و جوز هندی و گیاهان خشک شده حدود ۳ سال هست. ادویه جات کامل که درسته خشک میشوند نیز تا ۵ سال ماندگاری دارند، البته به شرطی که بهترین روش نگهداری ادویه جات را بدانید. یکی از رایج ترین سؤال های خانم ها در مورد ادویه ها، چگونگی نگهداری از این محصولات است.
به طور کلی، ادویه ها نباید در محیطهای بسیار گرم ( مانند انباری ) یا در مجاورت تابش مستقیم نور آفتاب قرار بگیرند.
ظرف نگهداری ادویه ها:
بهترین ظرف برای نگهداری ادویه ها، در درجه اول ظرف های فلزی هستند که در آن ها کاملاً بسته میشود. در درجه دوم هم ظرف های شیشه ای رنگی، مانند ظروف شیشه ای قهوهای برای نگهداری ادویه ها مناسب هستند. انواع ادویه را در جای خشک و خنک و به دور از آفتاب و در ظروف فلزی یا شیشه ای نگهداری کنید. شیشه با مواد معطر ادویه فعل و انفعال نمیدهد. ادویه جات در محیط های بسیار گرم و مرطوب خاصیت خود را از دست میدهند به همین علت از قرار دادن ادویه جات کنار اجاق گاز پرهیز کنید .از ظروف پلاستیکی میتوان برای نگهداری ادویه ها استفاده کرد. البته باید توجه داشت که این ظروف نسبت به گازها و بخارات مختلف بسیار نفوذپذیرند در نتیجه ادویه هایی که در ظروف پلاستیکی نگهداری شده اند، ممکن است با گذشت زمان عطر و طعم ویژه خود را از دست بدهند.
شرایط نگهداری:
اگر میتوانید ادویه ها را به شکل اصلی آنها نگه دارید و در زمان مصرف آسیاب کنید. به این ترتیب، بیشتر، طعم و عطرشان را حفظ میکنند.ادویه های پودر شده اگر به درستی نگهداری شوند، میتوانند 12 تا 18 ماه بدون دغدغه مورد استفاده قرار بگیرند.
البته بهتر است حجم ادویهای که خریداری میکنید به گونه ای باشد که ظرف مدت یک سال آن را مصرف کنید. معمولاً اگر ادویه ها بیشتر از این مدت باقی بمانند و مصرف شوند، دیگر خواص اولیه شان را نخواهند داشت و فقط طعم دهنده غذا هستند.
پس از قرار دادن ادویه جات در ظروف تیره حتما از برچسب بر روی آنها استفاده کنید تا در هنگام انتخاب دچار مشکل نشوید و مجبور نشوید در همه شیشه ها را باز کنید. با هر بار باز کردن در ادویه رطوبت وارد آن میشود و با وارد شدن رطوبت به داخل ادویه، عطر و طعم آن کاسته میشود.
به دلیل آن که اکثر ادویهها منشاء خاکی دارند و به انواع میکروبهای خاک آلوده هستند توصیه میشود از انواع استریل شده آن ها در بست بندیهای بهداشتی استفاده کنید.
نگهداری از گیاهان معطر:
بهترین شیوه نگهداری از گیاهان معطر و حفظ عطر و طعم آن ها، بستگی به نوع گیاه و مدت زمانی دارد که شما قصد نگهداری از آن ها را دارید، مثلاً نگهداری از گیاهانی که ساقه های بلند و باریک دارند با گیاهانی که ساقه های کوتاه و برگ های پرپشت دارند، متفاوت است. خشک و فریز کردن گیاهان معطر از جمله راه های نگهداری از آن ها هستند. گیاهان و سبزیجات خرد شده مانند ریحان، جعفری و پونه کوهی ۲ تا ۳ سال دوام دارند. اگر در همان شکل طبیعی خود خشک و نگهداری شوند، ممکن است کمی بیشتر عمر کنند، چیزی حدود ۳ تا ۴ سال. گیاهانی که ساقه کوتاه و برگهای متراکمی دارند (مانند رزماری و آویشن) را بهتر است در تعدادی دستمال کاغذی مخصوص آشپزخانه بپیچید، آن ها را در یک کیسه پلاستیکی در باز قرار دهید و در یخچال نگهداری کنید. در این مدت رطوبت نباید به کیسه راه پیدا کند، زیرا رطوبت باعث تسریع روند پلاسیدگی و فساد آن ها میشود. در نتیجه از شستن گیاهان قبل از پیچیدن آنها در دستمال پرهیز کنید. تا میتوانید آنها را خشک نگهداری کنید و قبل از استفاده و پخت و پز گیاهان را بشویید.
برای مطالعه مقاله معرفی ادویه های هندی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
خشک کردن گیاهان معطر:
بهترین راه نگهداری از گیاهان معطر برای مدتی طولانی، خشک کردن آن ها است. برای این کار کافی است آن ها را همان طور که هستند یا به صورت خرد کرده در یک بشقاب به مدت چند روز در یک محیط خشک و خنک قرار دهید. پس از خشک شدن گیاهان را در ظرفی در بسته بریزید و در یخچال از آنها نگهداری کنید.
منجمد کردن گیاهان معطر:
یکی دیگر از راه های حفظ طعم و عطر گیاهان معطر، منجمد کردن آنها است. برای منجمد کردن گیاهان برگ دار (مانند جعفری، نعناع، ریحان، یا گشنیز)، ابتدا آن ها را کاملا بشویید و خرد کنید. حال سبزی ها را در یک ظرف مخصوص یخ بریزید و روی آن ها را با آب بپوشانید. ظرف را در فریزر قرار دهید تا سبزی ها به همراه آب کاملا منجمد شوند. سپس مکعب های یخ را از ظرف یخ خارج کنید، در یک کیسه ریخته، در آن را محکم ببندید و مانند یخ معمولی در فریزر از آن ها نگهداری کنید. هر گاه قصد استفاده از این سبزی ها را داشتید، کافی است مکعب ها را چند ساعت در دمای معمولی قرار دهید تا یخ آنها ذوب شود و از سبزی هایی که تازه مانده اند استفاده کنید.
میتوانید سبزی ها را خیلی ساده در یک کیسه پلاستیکی بریزید، در کیسه را ببندید و آن ها را در فریزر نگهداری کنید. فقط توجه داشته باشید که برای سالم و تازه ماندن سبزی، بهتر است تا میتوانید هوای اضافی را از میان آن ها خارج کنید. همچنین در کیسه پلاستیکی را کاملا ببندید تا از ورود هوای بیرون به درون کیسه جلوگیری شود.
بسیاری از دانه ها مانند رازیانه حدود ۴ سال عمر می کنند. دانه خشخاش و کنجد در این میان استثنا هستند و باید پس از ۲ سال به دور انداخته شوند.
عصاره هایی مانند نعنا می توانند تا ۴ سال سالم بمانند. با این حال عصاره خالص وانیل، شامل این مورد نمی شود
با دم دست گذاشتن ادویه های مورد علاقه تان، دسترسی آسان به آن ها را فراهم کنید. قوطی ادویه ها را پر کنید و آن ها را در یک سبد بچینید. وقتی ادویه داخل قوطی کمتر میشود، دوباره از ظرف اصلی که آن را در جای دیگری از آشپزخانه نگه میدارید، پر کنید.
نکات مهم درباره نگهداری ادویه جات:
برای تشخیص ادویه سالم و قابل استفاده مقداری از ادویه را کف دست خود بریزید و با انگشتتان آن را بسابید سپس بو کنید. اگر عطر آن را متوجه شدید هنوز میتوانید از آن استفاده کنید اما اگر بویی از آن خارج نشد دیگر آن ادویه قابل استفاده نیست.
ادویه جاتی که دیگر عطر و طعمی ندارند، خاصیتی نیز ندارند و باید دور ریخته شوند.
ادویه جاتی مانند فلفل سیاه یا دارچین اگر به صورت آسیاب نشده خشک شوند طول عمر آنها دو برابر میشود.
ادویه جات اغلب در غذا جوشیده میشوند و میکروب آنها کشته میشود اما اگر می خواهید از ادویه ای را به صورت خام استفاده کنید حتما از بهداشتی بودن آن اطمینان حاصل کنید.
اگر خاطرتان نیست که دقیقا چه زمانی آن مرزنجوش را خریده اید، مقداری از آن را کف دست خود بریزید و با انگشت بمالیدش سپس استشمام کنید.
وقتی ادویه را با انگشت مالیدید در واقع روغن های درون آن را فعال کردید، و باید بویی قوی بدهد. اگر ادویه بوی خاصی نداشت پس بهتر است جایگزینش کنید.
اگر ادویه تان کم خاصیت شده ولی باز هم می خواهید استفاده اش کنید، دوبرابر آنچه در دستور پخت گفته شده بریزید.