گیاهان

منشا و انواع گیاه کینوآ

منشا و انواع گیاه کینوآ

کینوآ گیاهی است که از حدود 4000 تا 8000 سال قبل در ارتفاعات رشته کوه­ های آند اهلی شده است. این گیاه به عنوان یک منبع غذایی اصلی از جایگاه مهمی برخوردار است (به طوری که به یک محصول دانه­ ای مهم اهلی شده در عرض­ های جغرافیایی میانه تا بالای ارتفاعات آند که کشت و کار سایر محصولات دانه­ ای مسئله آفرین بوده، تبدیل شده است) و به عنوان یک منبع غذایی سرشار از پروتئین در نظر گرفته می­ شود. کشت این گونه­ ها به دلیل سازگاری خوبی که به ارتفاعات بالا مانند شمال پاکستان و شمال شرق هندوستان دارند، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ریسی و گالوی (1994) اهمیت و نقش احتمالی این محصول در تولیدات کشاورزی را مورد بحث قرار داده­ اند. گونه­ های زراعی کینوآ در مناطقی که امکان تولید مطلوب سایر غلات وجود ندارد، عملکرد رضایت بخشی را نشان می­ دهند.

عوامل بیماری زای گیاه کینوآ:

در این جدول­ مهم­ترین عوامل بیماری زای بذر زاد گونه­ های کینوآ، انتقال این عوامل بیماری زا به گیاه زراعی ممکن است توسط نقل ­های دیگری نیز انجام گیرد.

نام فارسی

نام انگلیسی

عوامل بیماری زا

لکه برگی، پوسیدگی گیاهچه

Seedling rot, leaf spot

Alternaria alternate
لکه برگی (در نواحی گرمتر) Leaf spot (of warmer climates) Cercospora beticola
آنتراکنوز Anth racnose Colletotichum dematium f. spinaciae
سفیدک پودری Powdery mildew Erysiphe betae
پژمردگی فوزاریومی، زردی فوزاریومی Fusarium yellows, fusarium wilt Fusarium spp
سفیدک کرکی Downy mildew Peronosporta farinose f.sp betae
ساق سیاه، لکه برگی و پژمردگی گیاچه Blackeg, damping-off, leaf spot Pleospora betae
لکه برگی ( در نواحی خنک­تر) Leaf spot (of cooler climates Ramularia beticola
بلایت باکتریایی، لکه برگی، لکه سیاه Bacterial blight, leaf spot, black streak, black spot Pseudomonas syringae pv. Aptata
ویروس موزاییک آرابیس Arabis mosaic virus AMV
 ویروس حلقوی سیاه گوجه Tomato black ring virus TBRV
ویروس لکه حلقوی تمشک Raspberry ringspot virus RpRSV
ویروس لکه حلقوی لیخنس Lychnis ringspot virus LRSV
ویروس موزاییک کرم سرکه Eelworm canker Ditylenchus dipsaci
گیاه کینوآ

گیاه کینوآ

انواع گونه های کینوآ

گونه کمتر شناخته شده کینوآ یعنی chenopodium pallidicaula امروزه در ارتفاعات بولیوی و پرو کشت می­ شود. این گونه تحمل بالاتری به دمای پایین، خشکی و شوری دارد. سومین گونه chenopodium nuttaliae است و عموما تحت عنوان huauzontle شناخته شده و در مکزیک کشت می­ شود. با این وجود به دلیل شباهت گل­های سبز رنگ آن با تاج کلم بروکلی، اغلب به صورت سبزی نیز مصرف می­ شود.

خصوصیات 5 تیپ از کینوآ وسط فلمینگ و گالوی (1995) توضیح داده شده است. آن­ها دریافته­ اند که همپوشانی­ های قابل توجهی بین گونه­ های طبقه بندی وجود دارد.

  1. تیپ والی (valley): در ارتفاع 4000-2000 متری رشد می­ کند، منشعب است، رشد آن تا ارتفاع بین 3-2 متری ادامه می­ یابد. گل آذین آویزان دارد، دیر رس و بسیار متنوع است.
  2. تیپ آلتی پلانو (altiplano): در ارتفاع 4000 متری رشد می­ کند و کوتاه­تر و زوددرس تر از تیپ والی است. دارای دو فرم شاخه دار و بدون شاخه است و رنگیزه­ های فراوان و گل آذین­ های کوچکی دارد.
  3. تیپ خورشیدی (solar): در ارتفاع 4000 متری رشد می­ کند و خاک­ های با اسیدیته بالای 8 را می­ پسندد، دارای رنگیزه­ های قرمز رنگ بوده و رنگ بذر ها سیاه است.
  4. تیپ ساحلی (sea-level): زودرس ترین تیپ است، غیر منشعب و رنگ گیاه سبز است و بذر هایی کوچک، زرد رنگ و شفاف دارد.
  5. تیپ نیمه گرمسیری (subtropical): فقط یک گیاه از این تیپ در بولیوی یافت شده است، در مرحله رسیدگی به رنگ نارنجی-سبز است و بذر هایی کوچک و به رنگ زرد نارنجی دارد.

علاوه بر توضیحات فلمینگ و گالوی (1995) در مورد خصوصیات ارقام، می­ توان به ارقام روز بلند و روز خنثی و یا ارقام حاوی ساپونین یا بدون ساپونین نیز اشاره کرد. از تکنیک الکتروفورز پرونئین­ های بذر کینوآ نیز می­ توان برای تشخیص ارقام استفاده نمود. بذر های رسیده این گونه سریعا ریزش می­ یابد و از این رو اصلاحگران، ارقام و لاین­هایی با درصد پایین ریزش بذر را تولید کرده­ اند.

برداست گیاه کینوآ

برداست گیاه کینوآ

محل مناسب برای تولید بذر

کینوآ اغلب با گیاهانی مانند برنج، بقولات و سایر محصولات زراعی، بسته به اولویت منطقه کشت و کار، در تناوب قرار می­ گیرد. بذر این گیاه برای چندین سال قابلیت حیات خود را در خاک حفظ می­ کند. بنابراین باید حداقل یک فاصله زمانی سه ساله بین کشت قبلی و مزرعه تولید بذر این گیاه وجود داشته باشد و برای طبقات بذری بالاتر، این فاصله زمانی را افزایش داد. بذر کینوآ بسیار کوچک است و از این نظر جدا سازی آن از بذر علف­ های هرز موجود در توده بذری عملا غیر ممکن است.

گرده افشانی و ایرولاسیون

کینوآ معمولا به عنوان یک گونه خود گشن در نظر گرفته می­ شود، با این حال سیموندس (1984) بیش از ۹% دگر گشنی را در این گیاه گزارش کرده است. این گیاهان دو جنسی هستند.(یعنی گل­های هرمافرودیت و ماده هر دو روی یک گیاه وجود دارند)

استقرار گیاه زراعی بذری

میزان 20-12 کیلوگرم در هکتار توده بذر پایه را در یک خاک مرطوب به فاصله ردیف­ های 20- 5 سانتی متری کشت می­ کنند. عمق کشت ماشین بذر کار نباید از 2-1 سانتی متر بیشتر باشد. گیاهچه ­ها معمولا 7 روز پس از کاشت سبز می­ شوند. بسته به میزان آبشویی نیتروژن از خاک و پاسخ محصول به سطوح این کود، می­ توان مقداری کود نیتروژنه را قبل از کاشت یا به صورت سرک پس از سبز شدن محصول به خاک اضافه کرد. برخی از کشاورزان که فواصل بین ردیفی بیشتری را انتخاب می­ کنند، شاهد استقرار مطلوب­تر گیاهچه هستند. در مزرعه بذری کینوآ، جهت اجتناب از رقابت بین ردیفی، علف­ های هرز را در مرحله رشد گیاهچه کنترل و حذف می ­کنند.

کیتوآ

کیتوآ

مخلوط کشی

معیار مخلوط کشی، نوع گل آذین گیاه است. هر گل آذین، رنگ بذر مخصوصی دارد اما این مشخصه در زمان مخلوط کشی کاربرد زیادی ندارد. با این وجود می ­تواند در شناسایی خلوص رقم یک توده بذری مورد استفاده قرار گیرد.

برداشت

بذر های رسیده اغلب سخت بوده و خراش دادن آن با ناخن دشوار است. در مقیاس وسیع٬ پس از اطمینان از خشک شدن می ­توان اقدام به برداشت مستقیم محصول توسط کمباین نمود. در غیر این صورت محصول را با دست برداشت کرده و سپس با استفاده از ماشین­ های برداشت سنتی کوچک و دستی٬ اقدام به خرمنکوبی محصول می­ کنند.

برای خرید بذر کینوا می توانید از این لینک استفاده کنید.
در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه خرید بذر میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.
هومن انگورانی

درباره هومن انگورانی

سلام! من هومن انگورانی هستم و از اینکه با شما در این فضای دیجیتال ارتباط برقرار کنم، خوشحالم. به عنوان یک نویسنده و علاقه‌مند به موضوعات مختلف، نوشته هایم را به اشتراک می‌گذارم. به نظر من نوشتن یک ارتباط قوی و شگفت‌انگیز است. علاقه مند به یادگیری عمیق هستم و دوستم دارم هر انچه را که آموختم تا حدی که میتوانم به دیگران انتقال دهم.

مقاله های مرتبط

یک دیدگاه درباره مقاله “منشا و انواع گیاه کینوآ

  1. Avatar ناشناس گفت:

    باسلام
    کینوا در انواع خاک ها حتی فقیر رشد می کند. باید در فصلی کاشته شود که درجه حرارت خاک حداقل ۳ تا ۵ درجه سانتی گراد باشد و در دمای ۷ الی ۱۰ درجه جوانه می زند. برای همین بسته به دمای منطقه، کشت بهاره آن می تواند در مناطق سرد مثل شهرکرد، ارومیه و همدان در خردادماه و در مناطق معتدل سرد مثل کرج، میانه، تبریز و اصفهان تا اردیبهشت و در مناطق گرم مثل یزد و فارس در اول اسفند ماه و در کشت پاییزه برای خوزستان، جیرفت، بوشهر، ایرانشهر و مناطق مشابه نیمه دوم شهریور تا نیمه اول آبان صورت پذیرد. آب مورد نیاز کینوا یک سوم آب مورد نیاز سایر غلات مانند گندم و جو است.
    مقدار ۱۰ کیلو بذر در هکتار لازم دارد. بذرها با قارچکش تریکو رویین بذرمال شود. عمق کاشت بذر ۱ سانتی متر در بهار و فاصله بین ردیف ۳۰ سانت می باشد. ارتفاع گیاه حدود ۱.۵ متر می باشد. بوجاری با کامباین کفایت می کند. اگر خرمن کوب پشت تراکتوری استفاده شود، نیازه توری ۴ میلیمتری تهیه شود.
    میزان برداشت در هر هکتار در رقم Titicaca که بی تفاوت به طول روز بوده و امکان کشت بهاره، تابستانه و پاییزه آن وجود دارد، بسته به منطقه، زمان کشت و میزان بذر مصرفی، حدود ۳ تن بصورت آبی و بصورت دیمی حدود ۲ تن می باشد. این رقم در هر هکتار حدود ۱۰ تن کاه تر و ۵ تن کاه خشک تولید می کند. در ارقام علوفه ای این مقدار چندین برابر است. ۶۰ درصد تغذیه دام می تواند کینوا باشد. قیمت کاه کینوا مانند قیمت یونجه می باشد.
    بعد از برداشت، ساپونین زدایی توسط شرکت خریدار انجام می شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *