وقتی مواد شیمیایی و مواد مغذی حاصل از انواع کودها به منابع اصلی آب مانند دریاچه ها و نهرها برسد و وارد آب آنها شود، می تواند صدمات زیادی را به محیط زیست وارد کند. پدیده ی رواناب، به اکوسیستم آب در منطقه آسیب می رساند؛ حیات وحش و گیاهان را تحت تاثیر خود قرار داده و خلل ایجاد می کند. برای جلوگیری از رواناب کود، می توانید با تمرین باغبانی پایدار و کاشت گیاهان پالایی (filtering plants)، شرایط فضای سبز اطراف خانه خود را مدیریت کنید.
تمرین باغبانی پایدار
در بخش اول به تمرین باغبانی پایدار می پردازیم
1- از کود بدون فسفر استفاده کنید:
روی بدنه ی بیشتر بسته بندی کودها، نسبت نیترات – فسفر – پتاسیم موجود در کود نوشته شده است. پس در هنگام خرید کود، به دنبال عددی مانند ۳۲-۰-۲۵ باشید، کودی که عدد میانی آن که نشان دهنده ی مقدار فسفر موجود است، صفر باشد. وجود فسفر، بزرگترین نگرانی در مورد کنترل رواناب کود است، زیرا برای گیاهان آبزی و حیات وحش بسیار خطرناک است.
از کود بدون فسفر استفاده کنید
2- علف ها را از بین ببرید:
علف ها، برگ ها و سایر بقایای بجای مانده در حیاط خود را تمیز کرده و از بین ببرید. بسیار مهم است که از ورود آشغال ها و بقایای موجود در حیاط خود، به جاده ها جلوگیری کنید؛ زیرا بیشتر زهکش های موجود در جاده به منابع عمده آب مانند نهرها و رودخانه ها منتهی می شود. بهتر است بقایای چمن های کوتاه شده و برگ های خشک را داخل حیاط نگه دارید و آنها را به صورت توده درآورده و سپس از بین ببرید.
بعضی از شهرها و شهرک ها، بقایای حیاط را به منظور بازیافت و یا دفع، جمع آوری می کنند. همچنین می توانید این بقایا را در مکان های تعیین شده رها کنید. بهتر است قوانین خاص شهر خود را درباره ی نحوه دفع زباله‌های باغبانی، بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که تمامی پارامترهای مربوط به دفع ضایعات باغبانی را رعایت کرده اید، که ممکن است شامل استفاده از نوع خاصی از کیسه ها برای جمع آوری و دسته کردن آشغال ها، و یا کیسه هایی بزرگتر برای حمل و نقل آسان باشد.
علف هارا از بین ببرید
3- از کودهایی با گرانول استفاده کنید:
از کودی با گرانول هایی که به آهستگی رواناب می شوند، استفاده نمایید. این امر باعث می شود تا مجبور نباشید هر ماه، باغ خود را کوددهی کنید. در عوض، می توانید هر ۶-۸ هفته یکبار از کود استفاده کنید و در نهایت، در مدت زمان یک سال، تنها ۳-۴ بار به کوددهی نیاز پیدا خواهید کرد. این کار همچنین مانع از مصرف کود بیش از حد برای گیاهان می شود، که ممکن است برای رشد آنها و خاک اطراف آن مضر باشد.
از کودهایی با گرانول استفاده کنید
4- نیمی از مقدار کود توصیه شده را مصرف نمایید:
با مصرف کود کمتر، می توان از بسیاری از رواناب ها جلوگیری کرد. برای این کار، ابتدا کود را دور تا دور فضای مورد نظر بریزید و سپس آن را به صورت راه راه های افقی، در سراسر زمین خود پخش نمایید. اگر فکر می کنید که مقدار کود ریخته شده کافی نبوده، دوباره برگردید و آن را به صورت پراکنده در نوارهای عمودی، پخش کنید. بهتر است مقدار کود مصرفی، کم باشد نه زیاد؛ زیرا گیاهان و گل ها قبل از کوددهی، مقداری مواد مغذی مورد نیاز برای رشد خود را از خاک دریافت کرده اند.
نیمی از مقدار کود توصیه شده را مصرف نمایید
5- از ضایعات حیوانات خانگی خود استفاده کنید:
ضایعات حیوان خانگی خود را جمع آوری کرده و تمیز کنید. ضایعات حیوانات اهلی خانگی، حاوی مقادیر زیادی فسفر و مواد شیمیایی مضر که در برخی کودها هستند، می باشند. به خاطر داشته باشید که همیشه این ضایعات را به درستی جمع آوری کرده و دور بریزید تا مواد مغذی موجود در آن، به منبع آب نرسد.
این امر به ویژه برای جلوگیری از رواناب در حیاط، پارک ها و فضاهای عمومی بسیار مهم است. اگر این کار را جدی نگیرید، این ضایعات ممکن است برای مدت طولانی در همان مکان باقی بماند و مواد شیمیایی موجود در آن، به داخل زمین و آب نفوذ کند. به سگ خود هنگام دستشویی کردن، قلاده ببندید، تا بدانید که ضایعات آن، دقیقاً کجاست.
از ضایعات حیوانات خانگی خود استفاده کنید
استفاده از گیاهان به منظور جلوگیری از رواناب
در بخش دوم به استفاده از گیاهان به منظور جلوگیری از رواناب استفاده می کنیم.
1- گل های وحشی بومی:
از گل های وحشی بومی، به منظور جلوگیری از رواناب استفاده کنید. گل های وحشی بومی، برای از بین بردن انواع آلودگی ها و کود از آب بسیار مناسب هستند و پس از کاشت نیز نیاز به مراقبت زیادی ندارند. این گیاهان را به صورت نوارهایی در امتداد لبه خارجی زمین زراعی خود، جایی که بعد از بارش باران، آب روان می شود، بکارید. می توانید مخلوط بذر گل وحشی بومی را از اکثر نهالستان های محلی یا مراکز باغبانی پیدا و خریداری کنید.
گلهای وحشی بومی
2- درختان بلوط یا افرا:
درختان بلوط یا افرا را برای استفاده از کودهای موجود داخل رواناب، بکارید. این درختان، ریشه های بزرگ و پهناوری دارند که می‌توانند از کودهای اضافی موجود در داخل رواناب ها استفاده کنند. درختان بلوط یا افرا را در گوشه و کنار حیاط خود بکارید تا از روان شدن آب و کود جلوگیری کرده و آنها را به سمت باغچه و بستر گل ها، بازگرداند.
می توانید به منظور جلوگیری از رواناب، درختان بزرگ و بالغ را بکارید، و یا نهال بکارید. تفاوتی ندارد، هر دو نوع گیاه برای ادامه روند رشد خود، از آب و کود جاری شده استفاده خواهند کرد. هنگام کاشت به این نکته توجه داشته باشید که این درختان، می توانند با گذشت زمان بسیار بزرگ شوند. پس بهتر است که آنها را با فاصله حداقل ۱.۲ متر از حصارها یا سازه های دیگر مانند سوله یا خانه ها بکارید.
درختان بلوط یا افرا
3- در امتداد باغ یا باغچه خود، انواع بوته یا علف های بلند بکارید:
بوته هایی مانند زغال اخته و یا چمنزارهای بلند، دارای ریشه هایی هستند که برای مناطق کم باران، بسیار مناسب اند. در زمان بارندگی، می توانند آب و کود زیادی را استفاده نمایند و همچنین برای مدت زمان طولانی، می توانند بدون آب رشد کنند. کاشت این گیاهان در باغ، به شما این اطمینان را می دهد که بقیه گیاهان تا حد نیاز از همه کودهای ریخته شده استفاده خواهند کرد و بعد از آنها، بوته ها و علف ها از هر آنچه که باقی مانده استفاده می کنند.
در امتداد باغ یا باغچه خود، انواع بوته یا علف های بلند بکارید
4- اگر در کنار دریاچه یا جویبار زندگی می کنید:
اگر در کنار دریاچه یا جویبار زندگی می کنید، گیاه لوئی (cattails) یا دم اسبی (rushes) بکارید. اگر بخشی از باغچه شما در کنار یک دریاچه یا نهر قرار داشته باشد، کاشت گیاه لوئی یا دم اسبی در امتداد لبه آب، به عنوان آخرین خط حفاظت از آب در برابر آلودگی، عمل خواهد کرد. ریشه های این گیاهان، هر نوع کود باقیمانده را می مکد و به جلوگیری از فرسایش ساحل نیز کمک می کند.
توجه داشته باشید که علاوه بر کاشت گیاهان کنار آب، از سایر گیاهانی که به جلوگیری از رواناب کمک می کنند نیز بهره ببرید. به خاطر داشته باشید که تنها گیاهان بومی را در امتداد دریاچه ها و نهرها بکارید و از گونه های دیگری استفاده نکنید.
اگر در کنار دریاچه یا جویبار زندگی می کنید
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید، فروشگاه اینترنتی پوپونیک شما را به خواندن مقاله های زیر دعوت می نماید.
بذر گوجه فرنگی
بذر میوه
نوشیدنی ها