آلوئه ورا یکی از گیاهان دارویی ارزشمند است که کاشت و پرورش آن در طی سال های اخیر در بسیاری از کشورها من جمله ایران مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. امروزه کاشت و پرورش گیاه آلوئه ورا در محیط های آپارتمانی و خانه های ویلایی رواج گسترده ای پیدا کرده است. خواص بسیار و سودمندی این گیاه در درمان برخی از بیماری ها و به ویژه نقش مراقبتی آن برای پوست و زیبایی علت این همه علاقه و تمایل برای کاشت آلوئه وراست.
این گیاه از گیاهان زیبا و زینتی که برای کاشت در محیط آپارتمانی و منزل مناسب میباشد. آلوئه در واقع نوعی گیاه شبیه به کاکتوس میباشد که از طریق بذر، تقسیم بوته و بافت تکثیر میشود. گل های زیبایی دارد. این گیاه به صورت خوراکی و موضعی مصرف میشود. گل های این گیاه بر روی ساقهای 20 تا 30 سانتیمتری ظاهری میشود و منظره زیبایی را پدید میآورد.
شرایط کاشت و پرورش گیاه آلوئه ورا:
آلوئه ورا از روش کاشت و نگهداری ساده ای برخوردار است که همین امر باعث شده که همواره در میان گله ای نگهداری شده در گلخانه ها و منازل مشاهده شود.
دمای مناسب کاشت و پرورش آلوئه ورا:
آلوئه ورا گیاه بومی نواحی گرمسیری می باشد که برای کاشت آن دمایی در حدود 17 الی 24 درجه سانتی گراد مورد نیاز است. برای رشد مطلوب این گیاه باید دمای مورد نیاز آن تامین شود. این گیاه در مقابل سیکل دمایی نامطلوب و با نوسان همانند شرایط دمایی خیلی گرم و خیلی سرد حساس می باشد. نور غیرمستقیم خورشید از دیگر نیازهای گیاه آلوئه ورا برای رشد مطلوب است.
آبیاری کاشت و پرورش آلوئه ورا:
آلوئه ورا گیاهی مقاوم است که به مقدار آب کمی نیاز دارد. بازه زمانی مناسب برای آبیاری این گیاه هر 12 الی 14 روز است. آبیاری هم باید به مقدار کم انجام شود به نحوی که آبی از گلدان خارج نگردد. آبیاری به صورت غرقابی برای آلوئه ورا اصلا مطلوب نیست. بنابراین همواره باید زیر گلدان این گیاه خالی بماند و در فواصل بین آبیاری خاک گلدان بخوبی خشک شده باشد. در فصول سرد سال میزان آبیاری کمتر شده و به سی روز یکبار کاسته می شود.
کوددهی کاشت و پرورش آلوئه ورا:
کودهای ضیف و رقیق شده در نوع 10-14-10 برای این گیاه مناسب هستند. در صورتی که خاک مورد استفاده برای کاشت آلوئه ورا فاقد هر گونه مواد مغذی است، بهتر است از اوایل بهار تا انتهای تابستان هر ماه یکبار کوددهی انجام شود. باید برای گیاهان کاشته شده در فضای بیرون از منزل، از کود گرم یا ارگانیک استفاده شود.
خاک مناسب رشد کاشت و پرورش آلوئه ورا:
کاشت آلوئه ور در گلدان سفالی بهتر جواب می دهد. بهترین خاک برای کاشت این گیاه خاکی با ترکیب 40 درصد پولیت یا ماسه به همراه خاک برگ است. باید تناسب میان مقدار خاک ترکیبی با سایز گلدان در نظر گرفته شود. جهت تکثیر و کاشت آلوئه ورا استفاده از پاجوش آن بهترین روش می باشد. تقریبا هر شش ماه یکبار پاجوش هایی در کنار گیاه بوجود می آیند. قاعده گیاه محل رویش این پاجوش هاست.
پاجوش ها باید از قسمت تحتانی جدا شوند. بعد از گذشت دو یا سه هفته پاجوش های منتقل شده شروع به رشد خواهند کرد. کاشت از طریق بذر روش دوم کاشت و تکثیر آلوئه وراست. این روش باید در فصل بهار انجام شده و بذر در عمق یک سانتی متری خاک قرار داده شود. در عمق کمتر این بذر شانس کمتری برای جوانه زنی خواهد داشت.
رطوبت خاک در این مدت باید تامین شود. جوانه ها بعد از گذشت حدود یک الی 6 ماه قابل رویت خواهند بود. با رسیدن جوانه ها به ارتفاع سه سانتی متری زمان انتقال آنها به گلدان های جداگانه رسیده است. بایستی هر سال یکبار گلدان آلوئه ورا را تعویض کنید. چون بعد از حدود یک سال رشد ریشه ها در حدی است که برای رشد بیشتر نیاز به فضای بزرگتر دارند.
طرز کاشت آلوئه ورا:
آلوئه ورا از طریق بذر، پاجوش و بافت تکثیر میشود. در کاشت بذری پس از تهیه بذر ابتدا یک گلدان متوسط تهیه کنید. گلدان را با خاک سبک و متوسط با مخلوطی از ماسه دانه درشت، پرلیت و … که از زهکشی مناسبی برخوردار است پر کنید. در مرحله بعد خاک را با دست فشار دهید تا سفت شود حالا آن را آبیاری کنید. بذر آلوئه ورا را بر روی سطح مورد نظر بگذارید و با دست فشار دهید تا به خاک بچسبد. گیاه را آبیاری کنید طوری که مرطوب شود و تا زمان جوانه زنی سطح خاک را مرطوب نگهدارید.
پس از کاشت بذر و آبیاری گیاه روی گلدان را با نایلون روشنی بپوشانید طوری که هوا در آن جریان داشته باشد و رطوبت گیاه حفظ شود. گلدان را به محیطی که نور متوسط دارد منتقل کنید. پس از مدتی بذر جوانه می زند، در این هنگام نایلون را بردارید و بگذارید گیاه نفس بکشد. پس از جوانه زنی گیاه آبیاری گیاه را کم کنید زمانی که عمق خاک خشک شد گیاه را آبیاری کنید. دمای مناسب برای رشد این گیاه نیز 16 تا 25 درجه سانتی گراد میباشد. در روش کشت پاجوش نیز هر 10 ماه یکبار پا جوشهای این گیاه بر روی ریشهها و همچنین لابهلای برگ های خشکیده گیاه ظاهر میشود. پس از آبیاری پاجوش ها را خارج و در گلدان دیگری بکارید و گیاه را آبیاری کنید.
توجه داشته باشد که این گیاه رشد سریعی دارد به همین منوال و زمانی که گیاه رشد نمود و به حد معینی رسید باید گلدان آن تعویض شود. تغییر گلدان این گیاه هر دو سال یکبار صورت می گیرد تا به این طریق از انبوهسازی ریشهها جلوگیری کند. در تغیر گلدان نیز گلدانی پهنی را برای کاشت انتخاب و آن را با خاک مناسب پر کنید سپس گیاه را با مقداری خاک که به ریشه چسبیده است از گلدان خارج کنید و در گلدان جدید در عمق مناسبی بکارید و اطراف آن را با خاک پر کنید پس از کاشت گیاه را آبیاری کنید.
نکات مهم در کاشت آلوئه ورا:
آلوئه ورا نیاز به نور فراوان به شکلی غیر مستقیم دارد. در مقابل سرما حساس بوده و توان تحمل دمای زیر صفر درجه را ندارد. برای دانستن زمان مناسب آبیاری خشک شدن خاک گیاه معیار قرار می گیرد. از جمله عناصر غذایی مورد نیاز این گیاه ازت، پتاس و فسفر هستند.
برای خاکی که آلوئه ورا در آن کاشت می شود میزان اسیدیته مناسب باید معادل 6.5 الی 8.5 در نظر گرفته شود. چون آلوئه ورا جزء گیاهان مقاوم به خشکی است بنابراین زهکشی مناسب خاک آن اهمیت دارد. برای این گیاهان رطوبت بیش از حد قابل تحمل نیست به همین دلیل باید خاک آنها از زهکشی مناسبی برخوردار باشد. برای زهکشی این گیاه بهتر است از خاک های شنی استفاده کنید.
نکته پایانی در خصوص کاشت گیاه آلوئه ورا این است که نبایست پاجوش های جدا شده از این گیاه در تماس با هوا قرار بگیرند و بهتر است برای نگهداری آنها از یک پارچه یا پلاستیک استفاده شود.