فواید زرشک

زرشک درختچه‌ای است دارای ساقه‌ای خاردار که ارتفاع آن تا 4 متر نیز می‌رسد. چوب این درخت قهوه‌ای، قرمز و یا زردرنگ می‌باشد. برگ‌های آن بیضی‌شکل با دندانه‌های اره‌ای و گلهای آن خوشه‌ای و زرد رنگ است.

شاخه‌های زرشک تیغ زیادی دارد. میوه زرشک قرمز رنگ، گوشتی بیضوی‌شکل و دارای طعمی ترش است.

قسمت‌های مورد استفاده این گیاه ریشه، پوست ریشه، ساقه، برگ گل و میوه آن است.

نام علمی Berberis

ترکیبات شیمیایی زرشک

در تمام قسمت‌های این گیاه آلکولوئیدهای بربرین Berberine،  اکسیاکانتین Oxyaconthine، بربامین Berbamine وجود دارد. مقدار آلکوئید در پوست ریشه زرشک بیشتر از قسمت‌های دیگر این گیاه است.

میوه زرشک دارای حدود 4% مواد قندی، 65% اسید مالیک و اسید تارتاریک و مقادیری صمغ می‌باشد.

زرشک گونه‌های مختلف دارد که مهم‌تر از همه آنها دو نوع است که یکی به نام زرشک بی‌هسته و دیگری به نام زرشک باهسته (دارای دو هسته) می‌باشد.

برای خرید بذر زرشک کلیک کنید.

زرشک

موارد مصرف زرشک

زرشک از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است میوه زرشک خواص زیر را دارد:

1.  قابض است.
2.  دم‌کرده زرشک را برای برطرف کردن ناراحتی‌های دهان قرقره کنید.
3.  برای برطرف‌کردن بیماری‌های کبدی مفید است.
4.  خونریزی را برطرف می‌کند.
5.  بواسیر خونی را درمان می‌کند.
6.  صفرا بر است.
7.  تقویت‌کننده قلب و کبد است.

زرشک

خواص ریشه و پوست ساقه زرشک

1.  صفرا بر و مسهل است.
2.  کبد را پاک و تقویت می‌کند.
3.  اعمال دستگاه گوارش را منظم می‌کند.
4.  سوء هاضمه را از بین می‌برد.
5.  بی‌اشتهایی را برطرف می‌کند.
6.  برای رفع یبوست مفید است.
7.  در درمان یرقان و زردی مؤثر است.
8.  نقرس و رماتیسم را برطرف می‌کند.
9.  خانم‌هایی که بین دو عادت ماهیانه خونریزی دارند باید برای برطرف کردن آن از ریشه و ساقه زرشک استفاده کنند.
10.  افرادی که مبتلا به ورم طحال هستند می‌توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند.
11.  واریس را درمان می‌کند.
12.  برای معالجه بواسیر مفید است.
13.  برای برطرف کردن سوزش ادرار مفید است.
14.  فشار خون را پایین می‌آورد.
15.  برای شست‌وشوی چشم می‌توانید از جوشانده ریشه و ساقه زرشک استفاده کنید.

زرشک

خواص برگ زرشک زرشک

1.  آب آوردگی بدن را برطرف می‌کند.
2.  اسهال‌های مزمن را درمان می‌کند.
3.  برگ زرشک دارای مقدار زیادی ویتامین C می‌باشد بنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید دارد.
4.  جویدن برگ زرشک باعث محکم شدن لثه و دندان می‌شود.
5.  در موقع آنژین و گلو درد، دم‌کرده برگ زرشک را قرقره کنید.

زرشک

طرز مصرف زرشک

زرشک را می توان به سه صورت زیر مصرف کرد.

جوشانده زرشک:

مقدار 20-10 گرم پوست ریشه یا ساقه و یا میوه زرشک را در یک لیتر آب ریخته و آن را جوش بیاورید سپس آن را از روی اجاق برداشته بگذارید برای مدت 10 دقیقه بماند. سپس این جوشانده را صاف کرده و با شکر و یا عسل شیرین کنید. مقدار مصرف روزانه آن سه فنجان در فاصله بین وعده‌های غذایی است.

تنطور زرشک:

این تنطور را می‌توانید از فروشگاه‌های گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه‌ها خریداری کنید. مقدار مصرف آن 20-10 قطره سه بار در روز می‌باشد.

دم‌کرده زرشک:

مقدار 40 گرم زرشک را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید مدت 10 دقیقه بماند سپس آن را با شکر یا عسل مخلوط کنید. مقدار مصرف آن سه فنجان در روز در فاصله بین وعده‌های غذایی است.

نکات ضروری:

مصرف مقدار زیاد زرشک و یا ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست زیرا رحم را تحریک می‌کند و ممکن است باعث سقط جنین شود.

سوالات متداول در مورد فواید زرشک

1. زرشک چه طعمی دارد؟

   زرشک های اروپایی طعم تارت، شبیه به زغال اخته دارند، در حالی که زرشک های آمریکای شمالی شیرین تر هستند. زرشک های اروپایی معمولاً بدون نوعی طعم دهنده به صورت خام مصرف نمی شوند، زیرا می توانند به شدت ترش باشند.

2. زرشک در کجا رشد می کند؟

   در آفتاب کامل تا سایه عمیق خوب رشد می کند و در جنگل های تاج پوشیده، جنگل های باز، تالاب ها، مزارع و مناطق دیگر جایگاه های متراکمی ایجاد می کند.

3. آیا زرشک برای سگ ها سمی است؟

   سمی ملایم است و مصرف قسمت هایی از این گیاه می تواند باعث افسردگی جزئی، اسهال و استفراغ در انسان شود. بسیاری از زرشک های خشک ذاتاً سمی هستند. اگر سگ شما این گیاه را خورد، دیگر نیازی به صحبت با دامپزشک یا مرکز کنترل سم حیوانات نیست.

4. زرشک چه کاری برای بدن انجام می دهد؟

   تحقیقات نشان می دهد که زرشک می تواند قند خون را کاهش دهد، سطح کلسترول و تری گلیسیرید را بهبود بخشد، سطح تستوسترون را کاهش دهد و نسبت کمر به لگن را در زنان مبتلا به PCOS کاهش دهد. زرشک حتی ممکن است سطح قند خون را به طور مشابه با متفورمین کاهش دهد و ممکن است سطح کلسترول را بهتر از متفورمین بهبود بخشد.

5. زرشک برای کلیه مفید است؟

   زرشک در داروهای جایگزین به عنوان کمکی در درمان پلاک های دندانی (تارتار)، تورم لثه (التهاب لثه)، مشکلات کلیه یا مثانه، گرفتگی معده، مشکلات روده، نقرس، آرتروز، مشکلات گردش خون و سایر شرایط استفاده شده است.

6. آیا زرشک برای کبد مضر است؟

   سمیت ترکیب خالص بیشتر از سمیت عصاره گیاه یا کسر عصاره گیاه است. غلظت های زیر حاد زرشک منجر به تغییر عملکرد کبد، مشکلات معده، سمیت کبدی و خون، پیامدهای التهابی خونریزی دهنده، آسیب به سلول های ایمنی و آپوپتوز ناشی می شود.

7. آیا زرشک سالم است؟

   زرشک بسیار مقوی است. آنها غنی از کربوهیدرات، فیبر و چندین ویتامین و مواد معدنی هستند. به طور خاص، توت ها منبع عالی ویتامین C، یک آنتی اکسیدان هستند که می تواند به محافظت در برابر آسیب سلولی کمک کند، که می تواند منجر به بیماری قلبی و سرطان شود.

8. آیا زرشک می تواند مضر باشد؟

   بیشتر مطالعات هیچ عارضه جانبی جدی زرشک پیدا نکرده اند. با این حال، ممکن است عوارض جانبی گوارشی مانند ناراحتی معده، یبوست یا حالت تهوع ایجاد کند. بربرین همچنین می تواند در برخی افراد جوش یا سردرد ایجاد کند.

9. آیا زرشک باکتری های بد را از بین می برد؟

   زرشک که به شکل قرص موجود است، ماده شیمیایی است که از گیاهانی مانند goldenseal ، pellodendron ، Thread gold و گیاهان دیگر به دست می آید. این ماده می تواند باکتری های مضر را از بین ببرد، قند خون را کاهش دهد، کلسترول را کاهش دهد و ضربان های قلب قوی تری ایجاد کند.

10. آیا زرشک باعث افزایش تستوسترون می شود؟

    استفاده از زرشک باعث افزایش قابل توجهی در سطح پروژسترون و کاهش قابل توجهی در سطح LH، استروژن و تستوسترون می شود. نتایج ما نشان داد که درمان با بربرین سطح هورمونهای جنسی را در موشهای PCOS ناشی از لتروزول تنظیم می کند.