پرتقال از جمله درختان مثمر به شمار می رود که میوه ای گرد، کروی و بیضی مانند در سه سایز مختلف کوچک، متوسط و درشت تولید میکند که بسیار گوشتی و آبدار است که از آن علاوه بر تازه خوری برای تهیه آبمیوه طبیعی و … نیز استفاده میکنند؛ خاصیت دارویی و درمانی زیادی دارد و در بیشتر مناطق رشد میکند.
دارای واریته های زیادی است که برای رشد و نمو نیاز به هرس به موقع، آبیاری منظم، خاک حاصلخیز و غنی دارد. از رشد آسان و سریعی برخوردار است که قابلیت کاشت به صورت بونسای در گلدان را دارد و به صورت درختچهای کوتاه رشد میکند.
مشخصات گیاهی کامل درخت پرتقال:
پرتقال از درختان مثمر و همیشه سبز به شمار می رود که به صورت درختچههای کوتاه رشد میکند طوری که ارتفاع آن بسته به شرایط اقلیمی متغیر و بین هفت تا ده متر است. میوه گرد و کروی مانندی به رنگ زرد و نارنجی دارد که برخی از واریته های آن دارای پوست ضخیم و برخی دیگر دارای پوستی نازک هستند که به راحتی با دست کنده میشوند.
قسمت گوشتی آبداری دارد که طعم آن بسته به واریته های مختلف شیرین و ترش است، سرشار از ویتامینهای مختلفی است که علاوه بر مصرف خوراکی از آن برای تهیه آبمیوه طبیعی، نوشیدنی و غیره استفاده میکنند، برگهای سبز رنگی با شیارهای ظریف دارد که در لابهلای آنها گلهای سفید رنگی ظاهر میشوند که این گلها پس از گذشت مدتی به میوه پرتقال تبدیل میشوند.
سطح پوسته میوه این گیاه صاف و گاها ناصاف با برآمدگی است. توجه داشته باشید که قسمت گوشتی این گیاه به رنگ زرد، نارنجی و قرمز است که در داخل برخی از آنها دانه یا هسته کوچک بیضی مانندی قرار دارد که مصرف خوراکی ندارد.
پرتقال گیاهی از خانواده مرکبات به شمار میرود که بومی مناطقی از چین و آسیای جنوب شرقی است که با نام های مختلف دیگری همچون مالته نیز شناخته میشود که علاوه بر مصرف خوراکی خاصیت دارویی، درمانی و حتی صنعتی نیز دارد، بارزترین ویتامین آن ویتامین c است.
جالب است بدانید که از گلهای این گیاه نیز برای تهیه روغن استفاده میکنند، میوه پرتقال دارای عطر و طعم دلچسبی است، برخی از واریته های پرتغال قابلیت بونسای شدن را دارند که میتوانید آن را به صورت درختچهای کوتاه و زینتی در گلدان پرورش دهید؛ گرده افشانی پرتقال توسط باد و حشرات مختلف انجام میشود.
پرتغال از جمله گیاهان گلدان به شمار میرود که دارای روایته های مختلفی است که در بیشتر مناطق رشد میکند. درخت پرتقال در اصل یک درخت پیوندی است که از حاصل بین دو درخت نارنگی و دارابی به دست آمده است.
برای مطالعه مقاله با درخت پرتقال خونی آشنا شویم می توانید از این لینک استفاده نمایید.
انواع درخت پرتقال:
درخت پرتقال دارای ارقام مختلفی است که ما در این بخش از مقالات پوپونیک به برخی از مهمترین آنها اشاره کوتاهی خواهیم نمود که عبارتند از:
پرتقال والنسیا:
پرتقال والنسیا از گونههای دیررس پرتقال به شمار میرود که دارای آب فراوانی است که بوی بسیار مطلوبی نیز دارد و سرشار از ویتامینهای مختلف است که در بیشتر مناطق به خصوص مناطق جنوبی ایران رشد میکند که ظاهری تخممرغی شکل و کروی دارد که خود به واریته های مختلفی تقسیم میشود.
پرتقال پرتال مارس:
پرتغال پرتال مارس از گونههای پیوندی به شمار میرود که میوه آن در سایز متوسط تا درشت ظاهر میشود، میوه این گیاه معمولاً بدون دانه است که پوست صاف و نازکی دارد که از قدرت ماندگاری و انبارداری بالایی برخوردار است، این نوع پرتقال برای کاشت در مناطق شمالی ایران گزینه مناسبی است.
پرتقال واشنگتن ناول:
پرتقال واشنگتن ناول دارای پوست نازکی است که طعم دلچسبی نیز دارد که معمولاً میوه آن بدون دانه است که خواص بسیاری دارد و استفادههای مختلفی از آن میکنند، ظاهری گرد و کروی دارد و از باردهی بالایی نیز برخوردار است و در بیشتر مناطق رشد میکند؛ نسبت به سرمای هوا مقاوم است و از ارقام زودرس به شمار میرود که وزن هر میوه آن بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ گرم تخمین زده شده است.
پرتقال تامسون ناول:
پرتقال تامسون ناول بومی کالیفرنیا آمریکا است که دارای پوست نازک و صافی است، بسیار گوشتی و آبدار است و از طعم دلچسبی نیز برخوردار است که نسبت به سرمای هوا مقاوم است.
پرتقال مورو:
پرتقال مورو در سایز متوسط رشد میکند که ظاهری گرد و کروی مانند دارد، دارای پوست نازکی است که برخی از میوههای آن دارای دانه و برخی دیگر بدون دانه هستند و از گونههای زودرس به شمار می رود که به هنگام رسیدن بر روی پوسته گیاه لکههای سرخ رنگی را به وجود میآورد.
پرتقال تاروکو:
پرتقال تاروکو در سایز متوسط رشد میکند که باردهی بالایی دارد، دارای طعم شیرینی است که برخی از واریته های آن خونی و برخی دیگر غیر خونی هستند.
پرتقال شهسواری:
پرتقال شهسواری در سایز متوسط رشد میکند که دارای پوست نازک و صافی است که به رنگ زرد و نارنجی است که طعم شیرینی دارد و از گونههای مرغوب پرتقال به شمار می رود که در مناطق شمالی ایران به وفور یافت میشود.
پرتقال آملی:
پرتقال آملی در سایز درشت رشد میکند که ظاهری گرد و کروی کشیده دارد که نسبت به پرتقال شهسواری دارای پوست ضخیم تری است. طعم شیرینی دارد و در بیشتر مناطق رشد میکند و از باردهی بالایی نیز برخوردار است.
پرتقال بهشهری:
پرتقال بهشهری به مانند پرتقال آملی دارای طعم شیرینی است که خواص بسیاری دارد، در بیشتر مناطق رشد میکند و از رشد آسان و سریعی نیز برخوردار است، دارای برگهای سبز رنگ چرمی مانندی است که شیارهای ظریفی دارد.
پرتقال آتوود:
پرتقال آتوود از گونههای زودرس به شمار می رود که در سایز متوسط رشد و دارای تاج به نسبت گستردهای است که ظاهر کروی و تا حدودی تخممرغی شکل دارد که از طعم شیرینی برخوردار است. دارای پوست صافی به رنگ نارنجی است که سرشار از ویتامینهای مختلفی است و از باردهی بالایی نیز برخوردار است.
پرتقال بروهن:
پرتقال بروهن نسبت به سرما مقاوم است که به صورت درختچهای کوتاه و متراکم با باردهی بالا رشد میکند. میوه این گیاه بدون بذر است که خواص بسیاری دارد که دارای ظاهری گرد و تا حدودی کروی است.
پرتقال بیروتی:
پرتقال بیروتی از گونههای پر طرفدار و زودرس به شمار می رود که میوه آن در سایز متوسط رشد میکند، دارای تاجی گسترده با باردهی بالاست که پوست صافی دارد، برخی از میوههای این گیاه دارای دانه و برخی دیگر بدون دانه هستند که از قدرت ماندگاری و انبارداری بالایی برخوردار است و دارای طعم شیرینی است.
پرتقال پارسون براون:
پرتقال پارسون براون نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم است که در سایز متوسط رشد و از خواص بالایی برخوردار است که از میوه آن بیشتر برای آبگیری و تازه خوری استفاده میکنند که بسیار آبدار و گوشتی است که از باردهی بالایی نیز برخوردار است.
پرتقال هاملین:
پرتقال هاملین از گونههای زودرس به شمار می رود که قدرت رویشی متوسطی دارد که نسبت به سرما مقاوم است، از باردهی بالایی برخوردار است. دارای طعم شیرینی است که از قدرت ماندگاری بالایی دارد.
پرتقال کروسی سانگین:
پرتقال کروسی سانگین از گونههای میان رس به شمار می رود که دارای میوه ای گرد و کروی مانند به رنگ زرد و نارنجی است که بسیار گوشتی و آبدار است، دارای پوست به نسبت ضخیمی است که از قدرت ماندگاری بالایی به هنگام جابجایی و حمل و نقل برخوردار است.
پرتقال فراست والنسیا:
پرتقال فراست والنسیا از گونههای پا کوتاه والنسیا به شمار می رود که دارای دانه کمتری است و از ارقام دیرس به شمار می رود که بسیار پربار است و سرشار از ویتامینها و خواص بسیاری است که در بیشتر مناطق رشد میکند، از رشد آسان و سریعی برخوردار است که دارای عطر و طعم دلسچبی است.
پرتقال ناول:
پرتقال ناول در سایز کوچک رشد میکند که طعم شیرینی دارد و از واریته های دیررس به شمار می رود که نسبت به گرما حساس است.
پرتقال شموطی:
پرتقال شموطی دارای تاجی عمودی است و از گونههای میان رس به شمار می رود که بدون تیغ است و برگهای درشتی نیز دارد که میوه آن در سایز متوسط رشد میکند و از باردهی بالایی نیز برخوردار است، میوه این گیاه ظاهری تخممرغی شکل دارد که دارای طعم شیرینی است که به راحتی قابل پوست گیری است که از پوست آن استفادههای مختلفی میکنند.
پرتقال خونی روبی:
پرتقال خونی روبی رقمی پر رشد به شمار می رود که دارای تاجی فشرده است که در سایز درشت تا متوسط رشد میکند، دارای ظاهری گرد، کروی و کشیده است که پوست صافی دارد و به رنگ نارنجی است که پوست ضخیمی دارد و از باردهی خوبی نیز برخوردار است.
برای مطالعه مقاله با درخت پرتقال آشنا شویم می توانید از این لینک استفاده نمایید.
پرتقال سانگینلا:
پرتقال سانگینلا از گونههای میان رس به شمار می رود که برخی از گونههای آن خونی هستند، دارای تاجی کوچک تا متوسط است. میوه این گیاه در سایز درشت و به صورت بیضی تا کشیده رشد میکند، توجه داشته باشید که میوه این گیاه پر بذر و معطر است، از قدرت ماندگاری بالایی برخوردار است که در بیشتر مناطق رشد میکند.
پرتقال پاسون براون:
پرتقال پارسون براون رقمی پر رشد به شمار می رود که باردهی بالایی برای تازه خوری و همچنین آب گیری مناسب است که بسیار آبدار است، طعم دلچسب و شیرینی دارد که دارای تاجی گسترده و بزرگ است و از گونههای زودرس به شمار می رود.
پرتقال تامسون:
پرتقال تامسون در سایز درشت رشد میکند که دارای ظاهری گرد، کروی و بیضی است، دارای پوست ضخیمی است و از طعم شیرینی نیز برخوردار است که در بیشتر مناطق رشد میکند.
پرتقال خونی مورو:
پرتقال خونی مورو همانطور که از نامش پیداست یکی از واریته های پرتقال مورو است که دارای قسمت گوشتی سرخ رنگی است و از طعم شیرینی نیز برخوردار است؛ در بیشتر مناطق رشد میکند که دارای سایز متوسطی است.
پرتقال مارس:
پرتقال مارس در سایز متوسط و درشت بدون دانه رشد میکند و از گونههای زودرس به شمار می رود که طعم شیرینی دارد.
پرتقال محلی جیرفت:
پرتقال محلی جیرفت همانطور که مشخص است بومی نواحی جنوبی جیرفت است که در سایز متوسط رشد میکند که هسته دارد و دارای طعم شیرینی است، عطر خاصی نیز دارد و دارای باردهی بالایی است.
روشهای تکثیر درخت پرتقال:
پرتقال از طریق بذر، قلمه، خواباندن شاخه و پیوند زدن تکثیر میشود.
کاشت بذری پرتقال:
یکی از راههای ازدیاد درخت پرتقال استفاده از بذر برای تکثیر است، برای این منظور دانه پرتقال را از قسمت گوشتی گیاه جدا کنید، به هنگام کاشت بذر ابتدا یک گلدان با زهکشی مناسب تهیه کنید و آن را با خاک مناسب و غنی پر کنید، بذر گیاه را در عمق مناسبی از خاک مورد کشت بکارید و با استفاده از خاک اطراف روی آن را بپوشانید و گیاه را آبیاری کنید و با استفاده از نایلون روشنی روی بذر را بپوشاند تا رطوبت گیاه حفظ شود چرا که رطوبت سبب تسریع در رشد و جوانه زنی بذر میشود.
پس از گذشت مدتی بذر گیاه جوانه می زند و شروع به رشد میکند که در این هنگام میبایست نایلون را بردارید تا بذر بتواند از هوای تازه تنفس کند، زمانی که گیاه رشد کرد و به حد معینی از رشد رسید نهال به دست آمده را به گلدان بزرگتر و در نهایت به زمین اصلی برای ادامه رشد منتقل کنید، برای این منظور در بستر اصلی خاک گودالی در ابعاد و عمق مناسب ایجاد کنید و سپس در مرکز گودال نهال را بکارید و با خاک اطراف و مقداری کمپوست گودال را پر کنید و در نهایت گیاه را آبیاری کنید.
توجه داشته باشید که درختانی را که از طریق بذر یا دانه تکثیر میشوند پس از مدتی میپوسند و اگر هم رشد کنند نهایت ۱۵ سال عمر میکنند بنابراین میتوانید از سایر روشهای تکثیر برای رشد این گیاه استفاده کنید.
کاشت قلمه درخت پرتقال:
برای قلمه زدن پرتقال درختی را انتخاب کنید که از باردهی و گلدهی مناسبی برخوردار باشد و نسبت به آفات و بیماری ها نیز مقاوم باشد، شاخهای از درخت را انتخاب کنید و با استفاده از چاقوی تیز یا قیچی باغبانی شاخه را از گیاه جدا کنید، اندازه قلمه باید بین ۱۰ تا 25 سانتیمتر باشد.
برای تسریع در ریشه زایی قلمه از هورمون ریشه زایی بر روی قلمه استفاده کنید، سپس گودالی در عمق مناسب ایجاد کنید و قلمه را در درون آن دارید و سپس روی آن را بپوشانید و در نهایت قلمه را آبیاری کنید و تا زمان ریشهدار شدن گیاه آن را مرطوب نگهدارید چرا که رطوبت سبب تسریع در ریشه زایی قلمه میشود که پس از گذشت مدتی قلمه ریشهدار میشود و شروع به رشد میکند.
خواباندن شاخه درخت پرتقال:
خواباندن شاخه یکی دیگر از روشهای رایج تکثیر درخت پرتقال به شمار میشود که معمولاً برخی از کشاورزان از این روش برای تکثیر استفاده میکنند؛ در این روش شاخه بزرگی از درخت را انتخاب کنید و سپس در نزدیک گیاه گودالی ایجاد کنید و شاخه گیاه را در درون آن بکارید و با خاک روی آن را بپوشانید بدون آنکه گیاه را از شاخه جدا کنید.
پس از گذشت مدتی شاخه صاحب ریشه میشود، زمانی که ساقه ریشهدار شد آن را از شاخه اصلی درخت جدا کنید و سپس آن را به محل دیگری برای کاشت منتقل کنید که از رشد مطلوب و مناسبی نیز برخوردار است.
پیوند زدن درخت پرتقال:
استفاده از پیوند رایجترین شیوه برای تکثیر مرکبات به ویژه درخت پرتقال به شمار می رود که بسیاری از کشاورزان از این روش برای تکثیر استفاده میکنند، به هنگام پیوند زدن شما نیاز با استفاده از چاقو و قیچی باغبانی پیوند را از درختی که باردهی خوبی دارد تهیه و بر روی پایه مادری تکثیر کنید.
روش های هرس درخت پرتقال:
بسیاری از افراد بر این باورند که هرس درخت برای زیبایی درخت انجام میشود، ولی نکتهای که وجود دارد این است که هرس به موقع افزایش باردهی و گلدهی گیاه را به دنبال دارد، بنابراین به هنگام هرس باید شاخههای اضافی گیاه به همراه شاخههای بیمار را از شاخه اصلی گیاه جدا کنید.
توجه داشته باشید که هرس درخت را معمولاً با استفاده از قیچی باغبانی و اره انجام میدهند، زمان انجام هرس نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه کنید چرا که شما نمیتوانید هر زمانی که دلتان خواست هرس گیاه را انجام دهید چرا که باعث از بین رفتن گیاه میشود، اگر خودتان مبتدی هستید میتوانید از یک باغبان بخواهید تا هرس گیاه شما را انجام دهد هرس درخت معمولاً بسته به نوع درخت متغیر است بنابراین شما صرفاً باید بسته به نیاز درخت از هرس سالانه یا هر چند سال یک بار استفاده کنید.
برای مطالعه مقاله چگونه یک درخت پرتقال را پرورش دهیم می توانید از این لینک استفاده نمایید.
شرایط اکولوژیک رشد درخت پرتقال:
درخت پرتغال برای رشد هر چه بهتر نیاز به شرایط محیطی مطلوبی دارد.
ارتفاع:
ارتفاع درخت پرتقال بسته به واریته های مختلف و همچنین شرایط اقلیمی و محیطی متغیر و بین ۵ تا ۱۲ متر است که البته بیشتر و کمتر نیز میشود.
نور:
پرتقال از گیاهان آفتاب دوست به شمار می رود که برای رشد و نمو نیاز به نور کامل خورشید دارد که در برابر سایه جزئی نیز مقاوم است.
دما :
دمای مناسب برای رشد این گیاه بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است که نسبت به سرما و گرمای هوا مقاوم است و به رشد خود ادامه میدهد.
خاک:
بهترین خاک برای کاشت پرتقال خاکهای شنی و رسی با PH مناسب 5 تا 7 است که علاوه بر پرتقال برای سایر درختان نیز مناسب است.
آبیاری:
آبیاری این گیاه بسته نوع آب و هوا و همچنین بارش سالیانه متفاوت است که البته بسته به فصول مختلف سال آبیاری گیاه متغیر است به این صورت که در فصل بهار به آبیاری منظم و متوسط نیاز دارد که در صورت عدم آبیاری مناسب برگها پژمرده میشوند. توجه داشته باشید که در فصل پاییز نباید گیاه را آبیاری کنید بنابراین میتوان گفت درخت پرتقال برای رشد نیاز به آبیاری متوسط و منظمی نیاز دارد.
فاصله کاشت:
فاصله کاشت درختان از یکدیگر 4 تا 6 متر و فاصله بین ردیفها 3 تا 4 متر است.
زمان و مقدار کود دهی به درخت پرتقال:
درختان مثمر برای افزایش گلدهی و باردهی نیاز به کود دهی منظم و به موقع دارند که در این زمینه برای افزایش باردهی درخت پرتقال میتوانید از کودهای مختلف نیتروژنه استفاده کنید، علاوه بر این استفاده از کودهایی که دارای مقادیر زیادی فسفر و پتاسیم هستند برای رشد گیاه ضروری است چرا که مواد مغذی مورد نیاز را برای رشد گیاه تأمین میکند، میتوانید از کودهای پوسیده دامی نیز استفاده کنید برای آگاهی از نوع و میزان کود و همچنین خرید بذر و خرید نهال با پوپونیک تماس بگیرید.
آفات و بیماری های درخت پرتقال:
از آفات و بیماری های رایج درخت پرتقال میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
بیماری تریپس مرکبات:
تریپس نوعی حشره است که به جوانهها و همچنین سر شاخههایی که دارای میوه و گل هستند حمله میکند که راه مبارزه با آن سمپاشی است.
شتهها:
شتهها از آفات رایج درختان مثمر به شمار میروند که خسارات زیادی را به این درختان وارد میکنند که برای مبارزه استفاده از سموم شیمیایی بهترین گزینه است.
شته سیاه:
شته سیاه با نام سرطان درخت پرتقال نیز شناخته میشود که به درخت آسیب جدی وارد میکند که در اوج بیماری سبب ریزش پوست درخت میشود همچنین برگ های گیاه نیز تغییر رنگ میدهند و در نهایت میریزند.
شپشک ها:
شپشک ها حشرات کوچکی هستند که به درخت حمله و خسارات زیادی را به بار میآورند که راه مبارزه با آن استفاده از سمپاشی است.
بالشتک ها:
بالشتک ها حشراتی هستند که به درخت آسیب جدی وارد میکنند.
شپشک آرد آلود مرکبات :
شپشک آرد آلود از آفات خطرناک درختان مثمر به شمار می رود که معمولاً به صورت گروهی به گیاه حمله و شیره گیاه را می مکند که علاوه بر ایجاد زخم باعث نابودی گیاه میشود.
کنه:
کنه در واقع نام نوعی حشره کوچک به شمار میرود که از بخشهای مختلف گیاه تغذیه و خساراتی را به بار میآورد که برای از بین بردن این حشره کوچک میتوانید از سموم شیمیایی استفاده کنید.
پروانه مینوز برگ مرکبات:
پروانه مینوز برگ مرکبات همانطور که از نامش پیداست گونهای حشره است که به برگ گیاهان آسیب وارد میکند که راه مبارزه با آن استفاده از سموم شیمیایی است.
برای مطالعه مقاله مهم ترین نکات درباره هرس مرکبات می توانید از این لینک استفاده نمایید.
سوختگی حاشیه برگها:
سوختگی حاشیه برگها به عوامل مختلفی بستگی دارد بنابراین مهم است شما عوامل مختلف رشد گیاه را در نظر بگیرید تا بتوانید آفات و بیماری های گیاه را تشخیص و با آن مبارزه کنید این نوع سوختگی در حاشیه برگها اتفاق میافتد و در نتیجه به ریزش برگها منجر میشود.
کپک دودهای:
کپک دودهای نوعی آفت رایج درخت پرتقال به شمار می رود که به درخت خساراتی را وارد میکند.
ریز برگه مرکب:
بیماری ریز برگ مرکب بر اثر نوعی قارچ به نام زنجرک ایجاد میشود که راه مبارزه با آن شستشوی درخت با محلول آب و صابون است. توجه داشته باشید که اگر میخواهید از شر آفات درخت در امان باشید بهترین راه مبارزه استفاده از سمپاشی در فصل بهار است که برای به این منظور میتوانید با پوپونیک تماس بگیرید تا کارشناسان ما راهنمای شما در این زمینه باشند.
نحوه برداشت میوه پرتقال:
به هنگام برداشت میوه پرتقال که برداشت آسانی نیز دارد ابتدا یک سبد یا جعبه تهیه کنید و در زیر درخت یا در دستتان قرار دهید، میوه پرتقال را با دست خود بگیرید که به راحتی از شاخه گیاه جدا میشود و آن را در داخل سبد و جعبه بگذارید، سپس به همین منوال به برداشت میوه پرتقال ادامه دهید، زمانی که جعبه پرتقال پر شد آن را به بیرون از باغ منتقل کنید.
کاربرد پرتقال:
از بخشهای مختلف درخت پرتقال استفادههای مختلفی به قرار زیر میکنند.
- از میوه این گیاه در مراسمات مختلف برای پذیرایی و … استفاده میکنند.
- برای تازه خوری از آن استفاده میکنند.
- برای تهیه آبمیوه طبیعی از آن استفاده میکنند.
- برای تهیه لوازم آرایشی و بهداشتی با طعم پرتقال از آن استفاده میکنند.
- از پوست پرتقال در آشپزی استفاده میکنند.
سخن پایانی:
برای پرورش درخت پرتقال دانستن برخی اطلاعات همچون میزان و نوع آبیاری، دمای محیط مورد کاشت، نور خورشید، نوع هرس و همچنین کود دهی به گیاه لازم و ضروری است. درخت پرتقال از تراز تجاری بالایی برخوردار است چرا که پرتقال از جمله مرکبات پر مصرف به شمار می رود که از قدرت ماندگاری سردخانهای بالایی برخوردار است که از آن برای تازه خوری، آبمیوه و … استفاده میکنند.
سرشار از ویتامین ث و خواص دارویی و درمانی زیادی است که ما در این بخش به ارائه اطلاعاتی در ارتباط با درخت پرتقال از کاشت تا برداشت پرداختیم و اگر چنانچه شما نیز تجربه کاشت تا برداشت درخت پرتقال را دارید نظرات، دیدگاهها و حتی انتقادات خود را با ما و دیگر مخاطبان پوپونیک در میان بگذارید.