گیاهان

معرفی درخت فندق

معرفی درخت فندوق

فندق از درختان مثمر چند ساله به شمار می رود که از سال پنجم تا ششم شروع به باردهی می کند. به صورت درختچه ای کوتاه رشد و دارای ارقام و واریته های مختلفی است. از طریق بذر، خواباندن شاخه، پاجوش و پیوند تکثیر و نیاز به کود دامی پوسیده و سایر کودها برای رشد و افزایش باردهی دارد. در بیشتر مناطق رشد می کند. میوه فندق ظاهری گرد و کروی مانند دارد که دارای پوسته چوبی سفت و سختی است که مغز فندق در داخل آن قرار دارد. از میوه فندق استفاده های مختلفی می کنند و سرشار از ویتامین ها و خواص بسیاری است. ما در این مقاله بسته به رسالت خود به مراحل مختلف کاشت تا برداشت و همچنین انواع درخت فندق، خواص، کاربرد، نحوه برداشت و آفات و بیماری های درخت فندق خواهیم پرداخت پس در ادامه مطلب در فروشگاه اینترنتی پوپونیک همراه ما باشید.

مشخصات گیاهی کامل درخت فندق:

فندق از درختان مثمر پر خاصیت به شمار می رود که به صورت درختچه ای کوتاه رشد می کند. میوه گرد و کروی مانندی دارد که دارای مغز پر خاصیتی است، دارای پوسته چوبی به نسبت سفت و سختی است که مغز فندق در داخل آن قرار دارد. از میوه فندق به دلیل خواصی که دارد استفاده های مختلفی به ویژه برای تهیه آجیل شب عید و تهیه کیک و شیرینی می کنند. برگ های سبز رنگ پهن و در عین حال نوک تیز دندانه داری به رنگ سبز به همراه گل هایی به صورت نرم و ماده تولید می کند، گل های این گیاه به صورت سنبله آویخته شده در فصل پاییز ظاهر می شود، از باردهی بالایی برخوردار است.

فندق در اصل بومی مناطقی از اروپا، آسیای صغیر و قفقاز است. ریشه ای افشان دارد که دارای پاجوش های فراوانی است که در جلوگیری از فرسایش خاک و همچنین تثبیت خاک مؤثر است. گیاهی کم توقع محسوب می شود. توجه داشته باشید که میزان تولید فندق در جهان به طور معمول سی درصد کمتر از بازار جهانی است به همین دلیل از اهمیت اقتصادی و تراز تجاری بالایی برخوردار است چرا که دارای بازار خوبی است و از قدرت نگهداری و انبارداری بالایی برخوردار است. از رشد متوسطی برخوردار است که گلدهی این گیاه 3 تا 4 سال و باردهی این گیاه 5 تا 6 سال پس از کاشت صورت می گیرد.

گرده افشانی فندق توسط باد انجام می شود. شکوفه های این گیاه قبل از تشکیل برگ بر روی شاخه گیاه ظاهر می شوند. میوه این گیاه از لقاح گل های نر و ماده به وجود می آید. توجه داشته باشید که گلهای نر و ماده این گیاه به صورت یک پایه رشد می کنند. گل های نر این گیاه به رنگ زرد و گلهای ماده آن به رنگ قرمز روشن هستند.

فندق نرسیده سبز بر روی درخت قندق میان برگ های آن

فندق نرسیده سبز بر روی درخت قندق میان برگ های آن

انواع درخت فندق:

از ارقام و واریته های درخت فندق می توان به موارد زیر اشاره نمود.

فندق روند دو پیمون:

فندق روند دو پیمون میوه گرد و کروی مانندی تولید می کند که پوست سخت و نازکی به رنگ حنایی روشن دارد که بر روی آن نوارهایی دیده می شود. بومی مناطقی از فرانسه است و تیپ گلدهی آن پروتوژنی است. زمان میوه آن اوایل تا اواسط مردادماه است.

فندق فرتیل دو کوتارد:

فندق فرتیل دو کوتارد میوه گرد و کروی مانندی دارد که دانه آن به رنگ حنایی پر رنگ است، دارای مغر پر خاصیت گرد و کروی مانندی است که پوسته آن به رنگ قهوه ای است و قسمت گوشتی آن به رنگ سفید است. بومی فرانسه است که در بیشتر مناطق رشد می کند.

فندق نگرت:

فندق نگرت میوه گرد و کروی مانندی با پوست سخت و نازک تولید می کند که مغز آن گرد و کروی و به رنگ سفید است، از باردهی خوبی برخوردار است و میوه ای مرغوب و با کیفیت تولید می کند. بومی مناطقی از اسپانیا است که دوره گلدهی آن در فصل بهار است.

فندق سگروب:

فندق سگروب از ارقام زود بازده به شمار می رود که پوست به نسبت کلفتی دارد که کمی براق است، میوه های درشتی را تولید می کند و از خواص بالایی برخوردار است. مغز آن به رنگ سفید است و میوه آن به صورت آجیلی است که کاربرد گسترده ای دارد.

فندق داویانا:

فندق داویانا میوه های انفرادی بیضی مانندی با پوست نازک تولید می کند، رنگ پوسته سفت و سخت آن حنایی روشن و براق است. بسیار معطر است و خواص بسیاری دارد و در برابر آفات و بیماری ها مقاوم است. از ارقام تجاری محسوب می شود.

فندق کاسفورد:

فندق کاسفورد میوه هایی به صورت انفرادی با باردهی بالا تولید می کند. میوه استوانه ای شکلی تولید می کند. طعم شیرین و معطری دارد که بسیار گوشتی است. پوست به نسبت سفت و سختی دارد و دارای خواص دارویی و درمانی زیادی است. در بیشتر مناطق رشد می کند. میوه گرد، کروی و بیضی مانندی دارد.

فندق گرد

فندق گرد

فندق انیس:

فندق انیس به صورت درختچه ای کوتاه و قوی رشد می کند که میوه آن پوست روشنی دارد که دارای ظاهری بیضی مانند است. نسبت به سرما مقاوم است و در بیشتر مناطق رشد می کند.

فندق دوکوتارد:

فندق دوکوتارد از ارقام دیررس به شمار می رود و درختی قوی محسوب می شود. میوه آن ظاهری گرد و بیضی مانند دارد. در سایز درشت رشد می کند. باردهی خوبی دارد و در بیشتر مناطق رشد می کند. میوه این گیاه خاصیت دارویی و درمانی بالایی دارد.

فندق باتلر:

فندق باتلر نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم است و میوه درشت و کشیده ای تولید می کند. نسبت به سرما مقاوم است و رقمی دیر گلده محسوب می شود که حساسیت کمی نسبت به کنه و جوانه فندق دارد.

فندق قزوین:

فندق قزوین همانطور که از نامش پیداست بومی الموت قزوین است و میزان باردهی متوسطی دارد. پوست نازکی دارد و دارای ظاهری گرد و کروی مانند است. زمان برداشت میوه این گیاه اوایل شهریور است و در بیشتر مناطق رشد می کند.

بذر فندق

فندق طارم:

فندق طارم همانطور که از نامش مشخص است بومی طارم است و از باردهی خوبی برخوردار است و در بیشتر مناطق رشد می کند.

فندق گرد اشکورات:

فندق گرد اشکورات در اصل بومی ایران و مناطقی از گیلان، رحیم آباد و شوک است که میزان باردهی بالایی دارد و از کیفیت میوه مطلوبی برخوردار است. پوست نازک و در عین حال سختی دارد. ظاهری گرد و کروی مانند به رنگ قهوه ای روشن دارد که قسمت گوشتی آن به رنگ سفید است که البته پوسته آن به رنگ قهوه ای است.

فندق گرد:

فندق گرد بومی گیلان است و دارای پوست نازکی است. خواص بسیاری دارد و در بیشتر مناطق رشد و از رشد آسانی برخوردار است.

فندق سیوری:

فندق سیوری در گیلان به وفور کشت می شود، فرم میوه آن حالتی دوکی دارد که دارای پوست نازکی است. مغز آن ظاهری بیضی و کروی دارد. به صورت درختچه ای کوتاه رشد و از باردهی خوبی برخوردار است. عادت گلدهی آن پروتاندری است.

فندق ارومیه:

فندق ارومیه همانطور که از نامش پیداست بومی مناطقی از ارومیه و آذربایجان غربی است که عادت رشد رو به بالایی دارد. میزان باردهی متوسطی دارد و دارای ظاهری گرد با پوسته نازک است. در بیشتر مناطق رشد و از رشد مناسبی برخوردار است.

فندق ناون:

فندق ناوان در گیلان و طالش به وفور یافت می شود و بومی این مناطق است. عادت رشد رو به بالا تا نیمه گسترده ای دارد. باردهی خوبی دارد و دارای فرمی کشیده با پوستی سخت است. توجه داشته باشید که این نوع فندق خود دارای چندین واریته مختلف است.

فندق محلی کرج:

فندق محلی کرج بومی ایران است و تیپ گلدهی آن پروتاندری است، میوه گرد و کروی مانندی به رنگ قهوه ای روشن تولید می کند، خواص بسیاری دارد، از ارقام زودرس به شمار می رود که میوه آن در مردادماه می رسد.

فندق گردویی:

فندق گردویی در اصل بومی ایران و از ارقام زودرس به شمار می رود. طعم مغز دلچسبی دارد که دارای ظاهری گرد و بیضی مانند است. بسیار بازار پسند است و از قدرت انبارداری بالایی برخوردار است و در بیشتر مناطق رشد می کند.

فندق گرچه:

فندق گرچه بومی ایران است و گلدهی آن اواخر فصل زمستان است. ظاهری گرد و کروی دارد، به صورت درختچه ای کوتاه در بیشتر مناطق رشد می کند. خواص بسیاری دارد. پوست سفت و در عین نازکی دارد.

فندق پاییز:

فندق پاییز بومی ایران است که طعم دلچسب و خوشمزه ای دارد. میوه گرد و کروی مانند آن به رنگ قهوه ای کم رنگ است که پوست سختی دارد. از باردهی خوبی برخوردار است و در بیشتر مناطق رشد می کند.

سنجاب در حال خوردن فندوق

سنجاب در حال خوردن فندوق

فندق تابستان:

فندق تابستان بومی ایران است. میوه گرد و کروی مانندی دارد. گلدهی این گیاه اواخر فصل زمستان است و نسبت به سرما مقاوم است. در بیشتر مناطق رشد می کند. تیپ گلدهی آن پروتاندری است. از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخوردار است.

فندق قره باغ قزوین:

فندق قره باغ بومی قزوین است و در سایز متوسط رشد و میوه آن پوست حنایی تیره ای دارد. میوه این گیاه ظاهری گرد و درشت و گاها نوک تیز دارد. پوست سفت و سختی دارد. مغز آن طعم دلچسبی دارد.

فندق زنجان:

فندق زنجان در سایز متوسط رشد می کند. ظاهری بیضی مانند و نوک تیز دارد. پوست سفت و سختی دارد که با ضربه چکش می شکند، خواص بسیاری دارد.

فندق قم:

فندق قم از فندق های بومی محسوب می شود که رنگ شکلاتی دارد. باردهی خوبی دارد و از طعم دلچسبی برخوردار است.

فندق مروی دوبول و ویللر:

فندق مروی دوبول و ویللر به صورت انفرادی در دسته های دو تا سه تایی رشد می کند. پوست به نسبت کلفتی دارد که رأس میوه آن مخروطی شکل و کرکدار است. باردهی مطلوبی دارد و از ارقام تجاری نواحی خشک برای کشت به شمار می رود.

روش های تکثیر درخت فندق:

درخت فندق از طریق بذر، پاجوش، خواباندن و پیوند تکثیر می شود.

کشت بذری درخت فندق:

در کشت بذری ابتدا بذرهای گیاه را به مدت 24 تا 48 ساعت در آب ولرم قرار دهید و هر از چند گاهی آب آن را تعویض کنید. توجه داشته باشید که بذرهای این گیاه نیاز به یک دوره سرمادهی دارند بنابراین باید آنها را به مدت دو تا سه ماه در یخچال و در دمای مناسب نگهداری کنید که البته برای طی دوره سرمادهی می توانید بذر گیاه را در فصل پاییز یا زمستان در زمین اصلی بکارید تا دوره سرمادهی خود را به طور طبیعی طی کند که با شروع فصل بهار جوانه می زند و رشد خود را آغاز می کند.

کشت پاجوش درخت فندق:

توجه داشته باشید که در اطراف درخت فندق پاجوش های زیادی رشد می کند که در واقع پاجوش ها جوانه های نابجایی هستند که از ریشه گیاه منشعب و رشد می کنند که از آنها می توانید برای تکثیر گیاه استفاده کنید؛ برای این منظور خاک اطراف پاجوش را کنار بزنید و در نهایت پاجوش را از قسمت ریشه گیاه جدا کنید، گودالی در عمق مناسب برای کاشت ایجاد و پاجوش را درست در مرکز گودال بکارید و با خاک اطراف آن را پر کنید و در نهایت برای ادامه رشد گیاه را آبیاری کنید.

خواباندن درخت فندق:

در روش خواباندن، شاخه ای پربار از درخت را انتخاب کنید و سپس آن را در کنار درخت در زمین بکارید به گونه ای که بخشی از شاخه در زیر خاک قرار بگیرد، پس از گذشت مدتی به دلیل تغذیه ای که شاخه از خاک می کند صاحب ریشه می شود، در این هنگام شاخه را از درخت جدا کنید و در صورت لرزم شاخه ریشه دار شده را از خاک بیرون و در محل مورد نظر بکارید.

پیوند زدن درخت فندق:

یکی دیگر از روش های تکثیر درخت فندق استفاده از روش پیوند است که البته زیاد مرسوم نیست.

فندق در دست

فندق در دست

هرس درخت فندق چگونه است؟

درخت فندق نیاز به هرس سالیانه دارد که به هنگام هرس می بایست شاخه های جانبی را که بر روی شاخه اصلی قرار گرفته اند را هرس و در ضمن شاخه های ضعیف را حذف کنید، این گیاه در ابتدای رشد نیاز به هرس آنچنانی ندارد ولی زمانی که رشد کرد باید هرس شاخه های جانبی گیاه را با دقت بیشتری انجام و آنها را حذف کنید تا درخت پرباری داشته باشید، وجود 8 تا 12 شاخه مناسب است. معمولاً هرس درخت را زمانی که گیاه در خواب است انجام می دهند.

شرایط اکولوژیک رشد درخت فندق:

درخت فندوق برای رشد و باردهی بهتر نیاز به شرایط محیطی ذیل دارد.

ارتفاع:

ارتفاع این گیاه بسته به ارقام و واریته های مختلف متغیر و بین 3 تا 7 متر است.

نور:

گیاهی آفتاب دوست به شمار می رود که برای رشد و نمو به نور کامل خورشید نیاز دارد که در برابر سایه جزئی نیز مقاوم است و به رشد خود ادامه می دهد.

دما:

دمای مناسب برای رشد این گیاه 13 تا 18 درجه سانتی گراد است که در برابر سرما و گرما هوا تا حدودی مقاوم است.

خاک:

درخت فندق معمولاً در هر نوع خاکی رشد می کند ولی برای تولید میوه بیشتر بهتر است از خاک های نیمه عمیق تا عمیق که قدرت جذب آب بیشتری دارند استفاده کنید به همین دلیل استفاده از خاک های رسوبی، شنی، روسی که قابلیت نفوذ آبی خوبی دارند به شما توصیه می شود.

آبیاری:

به آبیاری متوسطی نیاز دارد، توجه نمایید که اگر فندق را در خاک های غنی و حاصلخیز که قدرت نگهداری آب را دارند کشت کنید نیاز آبی کمی دارد.

فاصله کاشت:

فاصله کاشت درختان از یکدیگر 4 تا 6 متر و فاصله بین ردیف ها 5 متر است.

زمان و مقدار کود دهی به درخت فندق چگونه است؟

درخت فندق به مانند سایر درختان مثمر برای داشتن میوه ای پر بار و مطلوب نیاز به کود مناسب طی دوره رشد دارد که برای این منظور می توانید در فصل پاییز از کود پوسیده دامی استفاده کنید، همچنین می توانید از سایر کودهای سوپر فسفات، سولفات آمونیوم، سیانید کلسیم و نیترات آمونیم نیز استفاده کنید.

درخت فندق در جنگل

درخت فندق در جنگل

آفات و بیماری های درخت فندق:

از آفات و بیماری های درخت فندق می توان موارد زیر را نام برد.

سفیدک سطحی فندق:

همانطور که از نام این بیماری پیداست لکه های سفید تا زرد رنگ کروی شکلی را ایجاد می کند که در مرکز هر یک از این لکه ها اسپورهای قارچ در اواخر فصل به صورت نقطه های سیاه ظاهر می شوند. این بیماری خسارت چندانی را به بار نمی آورد و صرفا باعث ریزش برگهای گیاه می شود. برای کنترل این بیماری می توانید از سموم سولفوره و یا مانکوزب استفاده کنید.

شپشک نرم تن:

شپشک نرم تن نام نوعی حشره است که از شیره گیاه می‌مکد و باعث تضعیف درخت می شود، این حشره با ترشح عسلک باعث تجمع گرد و خاک در سطح تنه، برگ، سرشاخه های درختان و … می شود و از این طریق عمل فتوسنتز گیاه را با اخلال مواجه می کند، برای کنترل و مبارزه با این آفت استفاده از روغن ولک 4 درصد به صورت سمپاشی زمستانه قبل از عمل تلقیح توصیه ما به شما است.

شته فندق:

شته فندق بیشترین فعالیت را در اطراف برگهای گیاه دارد که باعث ترشح شدید عسلک می شود که همین عامل سبب جذب مورچه ها، زنبورها و سایر حشرات می شود و در نتیجه به درخت خسارت زیادی را وارد می کند. برای کنترل و از بین بردن این بیماری استفاده از سموم شیمیایی توصیه ما به شما است.

کنه جوانه خوار:

کنه جوانه خوار از مهمترین آفات درخت فندق به شمار می رود، همانطور که از نامش پیداست با مستقر شدن بر روی جوانه تازه گیاه و فرو بردن خود به جوانه موجب تورم و بد شکلی جوانه به هنگام باز شدن می شود که خشکیدگی و فاسد شدن گل را به دنبال دارد. برای کنترل این بیماری می توانید از سموم آندوسولفان، آذینفوس،متیل، پودر گوگرد و دیازینون استفاده کنید.

سرخورطومی فندق:

سرخرطومی فندق نوعی حشره است که به بخش های مختلف گیاه خسارت وارد می کند که برای کنترل آن استفاده از سموم شیمیایی توصیه می شود.

سوسک چوب خوار:

سوسک چوبخوار همانطور که از نامش پیداست از بخش های مختلف چوب گیاه تغذیه می کند و خسارات زیادی را به بار می آورد، برای کنترل این بیماری استفاده از حشره کش توصیه ما به شما است.

پژمردگی باکتریایی:

پژمردگی باکتریایی از بیماری های رایج درخت فندق به شمار می رود که تنها راه مبارزه با آن استفاده از سموم شیمیایی است.

پوسیدگی قهوه ای:

پوسیدگی قهوه ای بیماری رایجی است که به درخت فندق آسیب می رساند.

فندق پوست کنده بر روی میز چوبی

فندق پوست کنده بر روی میز چوبی

نحوه برداشت فندق:

برداشت میوه فندق به صورت دستی انجام می شود به این صورت که با تکان دادن و لرزش به درخت میوه فندق به زمین می افتد که پس از آن می توانید میوه گیاه را جمع کنید، توجه داشته باشید که میوه فندق پس از رسیدن بر روی زمین می افتد که باید آن را برداشت و در داخل سبد بریزید چرا که رطوبت خاک باعث تغییر رنگ میوه می شود، میوه این گیاه را معمولاً طی چندین نوبت که بر روی زمین می افتد برداشت می کنند و در نهایت به درخت لرزش و تکان وارد می کنند تا تمام میوه ها به زمین بیفتند و در نهایت آنها را برداشت می کند.

خواص فندق:

از خواص فندق می توان به موارد زیر اشاره نمود.

  • سرشار از مواد مغذی، انواع کالری و ویتامین های مختلفی است.
  • سرشار از آنتی اکسیدان است.
  • سلامت قلب را تضمین می کند.
  • کاهش ابتلا به سرطان را به دنبال دارد.
  • باعث کاهش التهاب می شود.
  • برای تنظیم فعالیت عضله و ماهیچه مفید است و به حفظ سلامت استخوان های مفاصل و ماهیچه کمک می کند.
  • باعث سلامت دستگاه گوارش می شود.
  • سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
  • از پیری زودرس جلوگیری می کند.
  • باعث کاهش اضطراب و استرس می شود.
فندق نرسیده بر روی درخت فندق

فندق نرسیده بر روی درخت فندق

کاربرد فندق:

فندق کاربردهای بسیاری دارد که در ذیل به آنها اشاره می کنیم.

  • برای تازه خوری مناسب است.
  • از ملزومات اصلی آجیل محسوب می شود.
  • برای تهیه کیک و شیرینی از آن استفاده می کنند.
  • برای تهیه شکلات کاربرد دارد.
  • برای تهیه نوتلا کاربرد دارد.
  • در تهیه عطرسازی کاربرد دارد.
  • در صنعت رنگ آمیزی از آن استفاده می کنند.

سخن پایانی درخت فندوق:

فندق دارای میوه گرد و کروی مانندی است که طعم دلچسبی دارد که از آن علاوه بر تازه خوری و آجیل استفاده های مختلفی دیگری نیز می کنند. نسبت به سرما و گرما مقاوم است و در بیشتر مناطق رشد می کند. از تراز تجاری و انبارداری بالایی برخوردار است که کاشت مقرون به صرفه ای دارد. باردهی خوبی دارد و برای رشد نیاز به هرس سالیانه به همراه کود مناسب، آبیاری منظم و نور خورشید دارد. به صورت درختچه ای کوتاه رشد و بسته به ارقام مختلف ارتفاع آن بین 3 تا 7 متر است که البته بیشتر و کمتر نیز می شود. ما در این مقاله به مراحل مختلف کاشت تا برداشت درخت فندق اشاره کوتاهی نمودیم اگر چنانچه شما نیز تجربه کاشت تا برداشت درخت فندق را دارید تجربیات خود را با ما و دیگر مخاطبان پوپونیک به اشتراک بگذارید.

برای خرید بذر درخت می توانید از این لینک استفاده نمایید.
هومن انگورانی

درباره هومن انگورانی

سلام! من هومن انگورانی هستم و از اینکه با شما در این فضای دیجیتال ارتباط برقرار کنم، خوشحالم. به عنوان یک نویسنده و علاقه‌مند به موضوعات مختلف، نوشته هایم را به اشتراک می‌گذارم. به نظر من نوشتن یک ارتباط قوی و شگفت‌انگیز است. علاقه مند به یادگیری عمیق هستم و دوستم دارم هر انچه را که آموختم تا حدی که میتوانم به دیگران انتقال دهم.

مقاله های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *