نیتروژن نقش حیاتی و اساسی در رشد گیاه و ایجاد شاخ و برگ سالم دارد. اگرچه کودهای شیمیایی حاوی نیتروژن در بازار موجود هستند و میتوان آنها را خرید اما اگر به باغبانی علاقمند باشید روش های ارگانیک و طبیعی هم وجود دارد که می توان از آنها نیتروژن مورد نیاز گیاه را استخراج کرد. این روش بر پایه دانستن عناصر وجودی محصولات طبیعی قابل مخلوط شدن در خاک است که بتوان با آنها کود نیتروژن تولید کرد.
مراحل انجام تولید کود نیتروژن:
عنصر نیتروژنیکی از مهمتــرین عناصر غذائـی مورد نیاز گیاهان است. در این مقاله به شما چگونی تولید نیتروژن به روش کمپوست را به شما آموزش می دهیم.
1. کمپوست درست کنید
کمپوست چیزی غیر از مواد آلی و ارگانیک تجزیه شده نیست. مقدار متوسطی کمپوست حاوی مواد مغذی مفید از جمله پتاسیم، فسفر و نیتروژن است. باکتری های موجود در کمپوست مواد را به آمونیوم تجزیه می کنند، سپس به طور طبیعی توسط سایر باکتری ها به نیترات تبدیل می شود که گیاهان می توانند آن را از طریق ریشه جذب کنند. کمپوستی که از مواد نیتروژن دار مانند سبزیجات آبدار و میوه ها درست شده باشد بیشترین مقدار نیتروژن نسبت به بقیه کمپوست ها در خاک تولید می کند.
برای مطالعه مقاله معرفی کود ازت می توانید از این لینک استفاده نمایید.
2. به برخی کمپوست ها، خاکه قهوه اضافه کنید
خاک قهوه های نوشیده شده را می توان مستقیماً به خاک یا به توده کمپوست از پیش درست شده اضافه کرد. حدود دو درصد وزن خاکه قهوه نیتروژن است که در مقایسه با مواد دارای نیتروژن نسبتاً نیتروژن بالایی را شامل می شود. اگر می خواهید خاک را اسیدی تر کنید از دانه های قهوه استفاده کنید که در مقایسه با خاکه قهوه اسیدیته بیشتری دارند. خاکه قهوه بعد از دم کشیدن PH معمولاً بین 6.5 تا 6.8 دارند که تقریباً خنثی است.
نکته: می توانید خاکه قهوه را مستقیما روی زمین مرطوب پخش کنید و اینگونه روی سطح خاک مانند مالچ ارگانیک عمل می کند.
3. کود حیوانی استفاده کنید
کود گوسفند، کود گوساله و کود خوک حاوی بیشترین غلظت نیتروژن هستند که پس از آن کود مرغ و کود گاو شیرده دارای بیشترین غلظت نیتروژن است. کود اسب نیز مقداری نیتروژن دارد اما نه به اندازه انواع کودی که نام بردیم. کود حیوانی کمپوست شده فرصت تجزیه شدن داشته یعنی باکتری ها توانسته اند نیتروژن درون آن را بشکنند و به فرمی تبدیل کنند که گیاهان می توانند جذبش کنند، بنابراین از آن استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از کود حیوانی نکات منفی هم دارد. این نوع کود باعث افزایش نمک خاک و رویش بیش از حد علف های هرز می شود.
4. ترکیب با پودر خون
کودهایی که مواد خود را در خاک سریع آزاد می کنند را با دوز مناسبی پودر خون ترکیب کنید. کنجاله خون یک محصول ارگانیک است که از خون خشک تهیه می شود و سیزده درصد آن را نیتروِژن تشکیل می دهد که میزان قابل توجهی است. می توانید پودر خون را روی سطح بالایی خاک بپاشید یا اینکه در آب بریزید و با آن خاک را آبیاری کنید. کنجاله خون به دلیل سرعت عمل بالا منبع خوب نیتروژن برای کاهو و ذرت محسوب می شود. کنجاله خون به مانند یک کاتالیزور در اجزا کمپوست رفتار می کند زیرا روند تجزیه را تسریع می بخشد.
برای مطالعه مقاله معرفی کود فسفر می توانید از این لینک استفاده نمایید.
5. از کنجاله دانه پنبه با احتیاط استفاده کنید
از دانه های آسیاب شده گیاه پنبه ساخته شده است که برخی آن را پس از کنجاله خون دومین منبع طبیعی مناسب نیتروژن می دانند. کنجاله دانه پنبه برخلاف کنجاله خون به آهستگی تجزیه می شود و در مدت زمان طولانی نیتروژن به گیاهان می رساند. مهمترین عیب کنجاله پنبه با تخم کتان تأثیر منفی آن بر pH خاک است و آن را بسیار اسیدی می کند. بنابراین اگر قصد استفاده از این ماده ارگانیک را دارید باید pH خاک را به دقت کنترل کنید.
6. پودر خرچنگ، کنجاله پر یا چرمی
اگر می خواهید از کودهایی که مواد خود را در خاک آهسته آزاد می کنند استفاده کنید از پودر خرچنگ، کنجاله پر یا چرمی استفاده کنید. این محصولات به ترتیب از خرچنگ آسیاب شده، پرها و چرم پوست گاو ساخته شده اند و هر کدام حاوی مقدار مناسبی نیتروژن هستند. این اجزا همه با سرعت خیلی کم تجزیه می شوند و برای گیاهانی که نیاز سریع به نیتروژن دارند به موقع و به مقادیر کافی نیترات قابل استفاده فراهم نمی کنند. با این حال از آنجا که در طول فصل رشد می توانند به طور ثابتی نیتروژن تولید کنند می توان از آنها در مخلوط کودها و کمپوست ها استفاده کرد.
برای مطالعه مقاله معرفی کود هربان می توانید از این لینک استفاده نمایید.
7. چوب و خاک های بیولوژیک را هم می توانید استفاده کنید
خاک بایو تصفیه شده، خاک اره، تراشه های چوب و لجن فاضلاب (که قبلا تصفیه شده باشند) همگی حاوی نیتروژن هستند و در کودهای ازته مورد استفاده قرار می گیرند. البته بایو خاک های مطمئن و کنترل شده استفاده کنید در غیر این صورت، ضرر این محصولات بیشتر از سود بالقوه ای است که می توانند برسانند.
علاوه بر این چون به آرامی تجزیه می شوند و نیتروژن کمی دارند حتی منبع کافی نیتروژن هم محسوب نمی شوند. با اینکه کودهای خاک بایو بهترین انتخاب نیستند اما مواد مغذی مورد نیاز به خاک اضافه می کند. تراشه چوب چوب هم باعث نگه داشتن مستحکم ریشه در خاک می شود.
8. گیاهانی بکارید که باعث تثبیت نیتروژن در خاک می شوند
بعضی از گیاهان مانند حبوبات و شبدر نیتروژن را داخل گره هایی در ریشه خود ذخیره می کنند. این گره ها در طول حیات گیاه به تدریج نیتروژن در خاک آزاد می کنند و با از بین رفتن گیاه هم نیتروژن باقیمانده کیفیت خاک را افزایش می دهد. فقط کافیست حبوبات را روی خاک بپاشید. چون ماش خیلی بزرگ نمی شود اما سریع رشد می کند را برای کاشت پیشنهاد می کنیم.
بمنظور تجدید منابع نیتروژن درخاک، به این صورت عمل کنید: برای استراحت دادن به خاک در سال هفتم ماش بکارید. بعد از رسیدن ماش را برداشت نکنید بلکه بگذارید دانه ماش برای نیتروژن بیشتر روی خاک بیفتند. سعی کنید این کار را انجام دهید مخصوصاً قصد دارید در فصل زراعی جدید فیدرهای سنگینی مانند ذرت در خاک خود بکارید.