درخت چنار نماد چیست

زندگی ماشینی و مدرن انسان های امروزی را از طبیعت دور کرده و آنها را به گیاهان و درختان بی توجه نموده است. در روزگاری نه چندان دور درختان چنان با زندگی انسانها و اعتقادات آن ها عجین شده بودند که، نه فقط نقش زیست محیطی داشتند، بلکه با باور و اعتقادات مردمان گره خورده بودند.

در میان تمام ملت های بشری درخت چنان در باور عموم رسوخ کرده بود که هر ملتی با توجه به نوع اقلیم خود درخت خاصی را مقدس می شمرده و آن را به نمادی از یک باور تبدیل کرده بودند. در ایران، درخت چنار نمادی از جاودانگی برشمرده می شده و سرو نیز به جهت ایستادگی خود در باور و اعتقادات عموم از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.

علاوه بر ایران، بابونه در بین مردم آلمان، زبان گنجشک در بین ملل اسکاندیناوی، درخت عرعر و غان در بین مردم سیبری، زیتون در میان مسلمانان جزو درختان مقدس به شمار می آمدند. مرگ درختان و تولد دوباره آنها در فصل بهار، درختان را به نمادی از جاودانگی و زندگی دوباره تبدیل کرده است.

از همین رو تمام گونه های درختان که به نوعی در جوامع مختلف مقدس شمرده می شوند دارای ویژگی نوزایی مشترک هستند. از طرفی، اکثر درختانی که به باور و اعتقادات مردم راه یافته و نمادی از قداست به خود گرفته اند همگی از درختان بزرگ و با عمری طولانی هستند.

درخت چنار چگونه است

درخت چنار نشانه چیست:

انسان ها از گذشته بر این باور بودند که درختان دارای روح هستند. دربین مردم فیلیپین، مردم بر این باور بودند که ارواح مردگان در بالای بلند ترین درختان زندگی می کنند، یا در آفریقا درخت نارگیل را دارای روح و زندگی بخش می دانستند در بین این ملل، بریدن یک درخت نارگیل برابر با مادر کشی بوده است.

در کتابهای کهن و افسانه های ایرانیان نیز برای درخت خرما و برخی از درختان قدرتی خاص قائل می شدند. امروزه در برخی از روستاهای ایران هم درختان کهنسالی مشاهده می شوند که مردم به آنها دخیل بسته اند. این درختان در اعتقادات مردمان قادر به بارش باران، زایش، افزایش روزی و … هستند. اکثر این درختان مقدس از میان درختان چنار انتخاب شده اند. چنار از درختان عظیم با طول عمر زیاد در ایران است که به جهت داشتن خصوصیات اعجاب انگیز خود به یک نماد و درخت مقدس در بین مردمان ایران باستان تبدیل شده است.

چنار به قدری افراشته و بلند و با طول عمری بلند است که در بین دهقانان ایران، شاه درختان لقب گرفته است. عظمت چنار دلیلی بر تقدس این درخت افراشته نیست. بلکه چنار هر ساله پوست می اندازد و شاخه های تنومندش به رنگ سبز روشن در می آید. این تازه و جوان شدن هر ساله قداست خاصی به آن بخشیده است. از آنجایی که جوانی یکی از شرایط باروری است، در نتیجه در ایران قدیم چنار نمادی از غنا، باروری، زندگی دوباره، سرسبزی طبیعت و مظهری از برکت و نعمت بخشیدن ابدی خدایان و ارواح شمرده می شده است.

نماد درخت چنار

درخت چنار در باور ایرانیان:

با گذشت زمان اعتقادات کهن گذشته، با اعتقادات نو رنگ و بویی جدید به خود می گیرند. تقدس چنار از گذشته تا به امروز همچنان باقی مانده ولی با اعتقادات جدید رنگی تازه تر گرفته است. در گذشته های دور کلیساها و عبادتگاه های زرتشتیان در کنار درختان چنار تنومند بنا می شده اند، درحال حاضر امامزاده ها بنا شده اند.

در باورهای مردمی برخی مناطق ایران، زیر هر درخت چنار مقدس امام زاده ای مدفون است. در بسیاری روستاها و شهر ها بر آن ها دخیل بسته و انتظار معجزه دارند. حتی در یکی از روستاهای طالقان، درخت چنار مقدسی وجود دارد، که بنابر اعتقادات مردم آنجا، روز عاشورا از آن خون می آید.

ساموئل.ک.ادی در کتاب خود با عنوان آیین شهریاری در شرق به درخت چنار اشاره نموده و چنین می نویسد: «پادشاهان پارس پیوسته درخت چنار را گرامی‌ می‌داشتند. در دربار آنان چنار و تاک زرینی وجود داشت که اغلب در اتاق خواب شاه می‌نهادند و آن را ستایش می‌کردند.»

بذر درخت چنار

در روایات آمده که، زمانی که داریوش بزرگ در آسیای صغیر بود، درخت چنار و تاک زرینی به وی هدیه دادند. همچنین آورده شده که خشایار شاه در راه جنگ یونان درخت چناری را می بیند و دستور می دهد تا آن را با زیورهای زرین بیارایند و نگهبانی را از بین سپاهیان خود انتخاب نموده تا از آن درخت محافظت کند.

در زمان هخامنشیان، درخت چنار از چنان تقدسی برخوردار بوده که، در خوابگاه پادشاهان درخت چناری زرین وجود داشته که تاک زرینی به آن پیچیده شده بود. ظاهرا در آن زمان درخت چنار و تاک موجود در خوابگاه شاه نماد سلطنت بوده است، درواقع دستیابی به درخت زرین خوابگاه شاه، به دست آوردن سلطنت بوده است. برای آنان چنار مظهر غنای طبیعت و باروری بوده و همراه شدن آن با تاک تعبیری بر خون و دوام سلطنت هخامنشیان بوده است. در واقع چنار مظهر شاه و درخت انگور مظهر همسر وی بوده است.

مورخ یونانی بنام هرودوت در کتاب خود می نویسد: « واپسین شاه ماد، دختر خود را که مادر کورش شد به خواب دید که از شکمش تاکی رویید و سراسر آسیا را پوشانید » در واقع این خواب به تولد کوروش و فتوحات وی تعبیر شده است.

ژان دیلا فوا باستان شناس فرانسوی که در حدود 120 سال قبل از چنار 1000 ساله صحن امازاده صالح بازدید کرده می نویسد: در روستای تجریش باغ زیبای فردوس متعلق به داماد شاه قاجار وجود دارد که در آن چناری وجود دارد که همانند مسجد تجریش آن را مقدس می دانند و بر آن شمع روشن نموده و نذر می کنند.

درخت چنار زیبا

در شهر های مختلف ایران انواع چنار های تنومند وجود دارند که جایگاه مقدسی در بین مردم منطقه دارند به عنوان مثال در شهرستان نیر از توابع استان یزد، درخت چنار تنومندی وجود داشته که به گفته مردم منطقه، 15 سال پیش هنگام قطع درخت فریادی از آن برخواسته و خون جاری شده است. از آن به بعد مردم به جای چنار مسجدی بنام پا چنار بنا کرده اند.

در جایی از رفسنجان باریکه آبی با چهل درخت چنار و یک تخته سنگ وجود دارد که مردم بر روی آن نماز می خوانند. در اطراف یزد درخت چنار تنومند خشک شده ای وجود دارد که مردم در اطراف آن راز و نیاز کرده و نذری می دهند و از شاخ و برگ خشکیده آن بعنوان تبرک استفاده می کنند. در ایران غنای طبیعت چنار موجب شده قداست درخت چنار هنوز هم پا برجا بماند.

امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید، فروشگاه اینترنتی پوپونیک شما را به خواندن مقاله های زیر دعوت می نماید.

نحوه کاشت بذر درخت چنار

معرفی درخت چنار