مغز چلغوز

یک آجیل کمتر شناخته شده در میان مردم است. نامش برای برخی، یک لقب تحقیر است. اما اگر بدانند که این دانه، چه آجیل سحرآمیزی است، دیدشان عوض خواهد شد. چلغوزه از واژه ی چهل غوزه (چهل تخم) گرفته شده است که اشاره به تعداد دانه ای از این آجیل است که در یک مخروط کاجی قرار دارد.

دانه ای پرچرب و آکنده از اسیدهای چرب غیر اشباع و همچنین اسید آمینه های مورد نیاز بدن است، خواص و فواید آن فراوان می باشد. این آجیل در خراسان بسیار هوادار دارد که عمده ی آن از طریق افغانستان وارد می شود. نوع کاجی که بذر چلغوز را می دهد، در کوه های هیمالیا در شمال هند و پاکستان و نواحی غربی افغانستان می باشد.

منطقه ی رویش درخت کاجی که چلغوزه می دهد، ارتفاعات 1800 تا 3350 متربالاتر از سطح دریا می باشد. جنگل هایی که با کاج آبی و درختا دیودار نیز پوشانده شده است. بلندای درخت کاج چلغوزه بین ده تا بیست متر می باشد، تاج آن پهن بوده، شاخه های آن کاملا راست و کشیده می باشد.

خواص چلغوزه

انرژی موجود در 100 گرم چلغوزه به مقدار ششصد و هفتاد و پنج کالری می باشد. مانند همه ی آجیل ها طبعش گرم است. برای تامین منیزیم روزانه ی بدن می توان از مغز چلغوزه استفاده کرد. مصرف منظم آن (به دلیل داشتن منیزیم) موجب از بین رفتن بی خوابی های شبانه می شود. پتاسیم آب درون سلولی را تامین می کند و منگنز جز اصلی تولید آنتی اکسیدان است. دردهای عضلانی تنش و اضطرای و خستگی را دفع می کند و عامل کاهنده ی عارضه ی سنگ مثانه می باشد.

چلغوزه در طب سنتی، یکی از خوراکی های تقویت قوای جنسی می باشد و برای افرادی که دچار سردی جنسی شده اند توصیه می گردد و حجم اسپرم را (با مکمل بادام هندی) افزایش می دهد. چلغوزه تقویت سیستم ایمنی بدن را در پی دارد و افزاینده ی تقویت حافظه و عملکرد مغز می باشد. حکیمان طب اسلامی پیشنهاد کردند برای تقویت کبد، چلغوز را در سرکه ی سیب خیسانده و مصرف کنیم. فیبر بالای چلغوز علاوه بر تقویت قلب باعث سیری شده و در رژیم کاهش وزن موثر است.

مصرف چلغوز

به عکس بیشتر آجیل ها که میوه شان گوشتی سبز و نرم دارند، چلغوزه در واقع بذری است که در درون مخروط چوبی کاج محبوس می باشد. در ایران معمولا به ندرت کاشته و عمده ی آن وارد می شود. چلغوز را بهتر است به تنهایی مصرف کنیم، اما می توان بو داد و با دارچین یا هل مزه دار کرد. ترکیب آن در سبد آجیل چندان جذاب نمی باشد زیرا طعم آن در میان دیگر مزه های آجیل گم می شود. بهترین مکمل آجیلی، می تواند بادام هندی خام یا دانه ی تخم کدو بدون پوست باشد.

یک راه دیگر این است که خمیر کیک را که درست کردیم به اندازه ی یک مشت از دانه ی چلغوزه در آن بریزیم، حس زیر دندان آمدن دانه های چلغوزه، لذت خاص خودش را دارد. اگر خواستید موسلی درست کنید (که روش درست کردن آن در سایت پوپونیک آمده است) می توانید از چلغوزه به عنوان تنها آجیل موجود در این وعده / صبحانه استفاده نمایید و از خواص بی بدیل آن بهره مند شوید.