مغز بادام زمینی (پسته شامی)

مغز بادام زمینی یا پسته شامی، به نسبت دیگر آجیل ها، جدید می باشد. این خشکبار؛ در واقع نوعی حبوبات است ولی بصورت آجیلی مصرف می شود. بوته ی این گیاه در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری به صورت گسترده ای رشد می نماید. به دلیل وجود چربی بالا در بافت گیاهی، بادام زمینی را به عنوان یک دانه ی روغنی می شناسند. کشور چین با تولید سی و هشت درصد بادام زمینی جهان، رتبه ی اول تولید این دانه ی مغذی را به عهده دارد. بر عکس بیشتر آجیل ها؛ روی درخت رشد و پرورش نمی یابد بلکه رشد زیر زمینی (زیر خاک و در ریشه) دارد.

مشخصات بادام زمینی

در واقع بادام زمینی از خانواده ی لوبیا یا نخود فرنگی می باشد و مانند اکثر حبوبات، بادام زمینی دارای باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن در گره های ریشه اش می باشد. این ظرفیت بدین معنی است که بادام زمینی به کود حاوی نیتروژن کمتری نیاز دارند و همچنین باعث بهبود باروری خاک شده و جلوی فرسایش خاک را می گیرد.

بادام زمینی از دیدگاه مزه و طعم و مشخصات غذایی با آجیل های درختی مانند گردو و مغز بادام مشابه است و به عنوان یک آجیل یا یک اجزا خوراکی آشپزی در غذاهای غربی به روشهای متفاوت سرو می شود. تعریف گیاه شناسی از “آجیل” میوه ای است که دیواره ی آن در بلوغ سخت می شود. با استفاده از این معیار، بادام زمینی یک آجیل معمولی نیست. کاشت بادام در ایران در بیش از دو هزار هکتار از زمین های آستانه اشرفیه انجام می شود. این میزان تولید هشتاد درصد کشوری می باشد که بخش عمده از آن برای صادرات استفاده می شود.

تاریخچه بادام زمینی

این دانه ی منحصر به فرد خاستگاه امریکای جنوبی دارد دارد. اهلی کردن یا خوراکی کردن این دانه ی روغنی توسط مردم بومی در حوالی پرو رخ داده. قدیمی ترین آثار باستانی در حدود 7000 سال قدمت، احتمالا یک گونه ی وحشی در حال کاشت بوده یا در مراحل اولیه اهلی شدن گیاه است.

این آثار در پرو یافت شده جایی که شرایط آب و هوای خشک برای حفظ مواد آلی مطلوب است. استعمارگران اسپانیایی مغزبادام زمینی را در بازارهای بومیان یافتند به اروپا بردند و تاجران اروپایی در سراسر جهان پخش نمودند، کشت آن در غرب آفریقا، به طور قابل ملاحظه ای جایگزین یک گیاه زراعی (بامبارا) از همان خانواده شد. استقبال از کاشت آن در آسیا به گونه ای رقم خورد که امروزه بزرگترین تولید کننده ی پسته شامی می باشد.

در کشور امریکا تا مدت ها کشت آن به منظور خوراک دام می بود تا در سال 1930 به دلیل اقبال عمومی مردم، صرف انسانی آن  کاملا جایگزین مصرف دامی شد. پیشتر از آن وزارت کشاورزی امریکا برنامه ای را برای تشویق تولید کشاورزی و مصرف انسانی بادام زمینی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم آغاز کرده بود. امروزه کره ی بادام زمینی یکی از صبحانه های محبوب مردم امریکا محسوب می گردد.

خواص مغز بادام زمینی

یکصد گرم بادام زمینی بو داده پانصد و هفتاد کالری انرژی دارد. بالطبع بادام زمینی خام دارای کالری کمتری می باشد. این انرژی مانند بقیه ی دانه های روغنی برگرفته از چربی گیاهی درون آن است. منبع خوبی برای تامین ویتامین ب 3 ویتامین ب 9 ویتامین ای و منبع مکملی برای تامین ویتامین ب 1 می باشد. همچنین حاوی مواد معدنی از قبیل مس، فسفر، منیزیم و منگنز است.

این دانه به عنوان منبع کاملی از ریز مغذی های لازمه ی قلب سالم مطرح است. به زبان دیگر، بادام زمینی ممکن است به جلوگیری از بیماری های قلبی کمک کند. مصرف متعادل آن برای قلب مفید و زیاده روی در مصرف آن برای قلب مضر می باشد. به علاوه بادام زمینی می تواند خطر سنگ صفرا را کاهش دهد. این آجیل منبع عالی برای پروتئین گیاهی می باشد. با این وجود به دلیل بالا بودن چربی آن، این حبوبات جز غذاهای پر کالری محسوب می شود و نباید در مصراف آن افراط نمود. همچنین برخی از افراد به این آجیل یا حبوبات حساسیت شدید می دهند.