حنا

حنا برگ درخچه ای است به نام حنا که آنرا کوبیده و برای رنگ کردن مو و اجسام دیگر استفاده می کنند و گاهی در مداوای امراض به کار می رود، این درختچه بومی آفریقای شمالی، آسیای جنوبی و غربی و شمال استرالیا است و با گذشت زمان تخریب می شود.در جنوب ایران مخصوصا کرمان و بلوچستان به عمل می آید.

گیاه حنا

حنا گیاهی درختچه‌ای و با ارتفاع تا 7 متری می‌باشد. برگ های این درختچه، ساده، بیضی، نوک تیز و به طول تا 3 و به عرض تا 1 سانتی متر هستند. این برگ‌ ها به طور متقابل بر روی ساقه قرار می گیرند. گل‌های حنا سفید یا مایل به گلی کوچک و به صورت مجتمع خوشه مانند، با ظاهری زیبا بر روی ساقه قرار دارند. درختچه‌ جوان بدون خار، ولی درختچه های مسن، دارای خار هستند. قسمت مورد استفاده‌ حنا برگ آن است.

حنا یک ماده طبیعی است و خواص آنتی باکتریایی و ضد قارچی دارد. حنا حاوی ماده ای به نام لاوسون است که سمیت بسیار کمی دارد و بیشترین اثر رنگ کنندگی آن هم ناشی از همین ترکیب می شود. حنا گیاهی پر از خاصیت و فواید برای پوست و مو می باشد، عده ای از حنا برای تقویت موهای خود استفاده می کنند و عده ای هم از ماسک حنا برای سفید شدن پوست خود استفاده می کنند.

خواص حنا

حنا در واقع خواص متعدد بسیار دارد. این ماده گیاهی برای کسانی که از ریزش مو رنج می‌برند حکم ماده‌ای معجزه‌گر را دارد زیرا می‌تواند ریشه‌های مو را چنان تقویت کند که اثرات کاهش ریزش در صورت استفاده از آن به سرعت مشهود باشد.

این ماده همچنین برای رفع قارچ‌های پوستی چه در نواحی سر یا بخش‌های دیگر پوست نیز کاربرد درمانی دارد.

علاوه بر این، کسانی که دچار تعرق زیادی می‌شوند و از بوی بد پا یا زیر بغل رنج می‌برند، می توانند به جای هر ماده شیمیایی که زیبایی و سلامت پوست آنها را در آینده تهدید کند، مقداری حنا را به کف پا یا زیر بغل بمالند و به این طریق مشکل خود را درمان کنند. این گیاه برای درمان بیماری های سر، چشم و دهان مفید است و ترکیب آن با برگ گردو، سردرد را درمان می‌کند. در هند و چین از برگ‌های حنا، برای درمان یرقان استفاده می شود. جوشانده ریشه آن مدر و برای نرم کردن سینه و برونشیت بسیار مفید است. جوش، کورک و جای زخم های کهنه را به راحتی می توان با حنا درمان کرد و گاهی برای خشونت صدا تجویز می شود. ریشه خشک‌شده حنا می تواند ناراحتی های چشمی را برطرف کند.

کاربرد حنا

در پاکستان، ایران، یمن، مراکش، هند، خاورمیانه، جنوب شرق آسیا و شمال آفریقا، از زمان‌های دور، مردم از حنا استفاده می کردند و در مناطق گرم آب و هوایی، با قرار دادن حنا بر روی دست و پاها سعی می کردند، آنها را خنک کنند.

در برخی از فرهنگ ها نیز در جهیزیه عروس حتماً حنا وجود داشت و شب قبل از عروسی، دستان عروس و گاهی داماد را با حنا طراحی می کردند. در برخی آیین های مذهبی نیز از حنا استفاده می شود.

حنا علاوه بر زیبا کردن رنگ مو به عنوان یک گیاه درمانی نیز مورد استفاده قرار می گیرد و مو را تقویت می کند. همچنین ضدقارچ است، شوره سر را کاهش می دهد، خشکی پوست را برطرف می کند و موجب درخشش و سلامت موها می شود.

حنا، خاصیت ضدمیکروبی دارد و مانع از دست رفتن آب بدن می شود. همچنین سفت‌ کننده پوست است و به درمان مشکلات پوستی کمک می کند. از نازک شدن موها نیز پیشگیری کرده و برای درمان آرتروز و جذام مفید است.

امروزه در تهیه بسیاری از رنگ‌ موها و شامپوها و محصولات پوستی و رنگ‌های خالکوبی و مرطوب‌کننده‌ها از حنا استفاده می‌شود.

شرایط نگهداری حنا

حنا در بازه زمانی یک یا دو ماهه بهترین کاربرد را خواهد داشت به خصوص اگر در جای خنک نگهداری شود. اگر حنا در ناحیه خنکی همچون فریزر نگهداری شود و از نور دور باشد می توان چندین سال از آن استفاده کرد.

رنگ حنا

رنگ حنای طبیعی، هیچ گاه به سمت رنگ مشکی کشیده نمی شود و همیشه ته رنگی از قرمزی در آن وجود دارد. رنگ حنا مانند رنگ های شیمیایی نیست و تقریباً موها را قرمز رنگ می کند و با آن نمی توان موها را روشن کرد.

رنگ آن بر روی موها به رنگ موها بستگی دارد؛ مثلاً اگر حنا را روی موهای سفید قرار دهید، نارنجی خواهد شد و روی موهای مشکی و قهوه ای، کمی تن قرمزی ایجاد خواهد کرد. قرار دادن حنا روی موهای بلوند موها را قرمز خواهد کرد.

نکته

حناهایی که خیلی مشکی هستند، حنای طبیعی نیستند و با نام حنای هندی مشکی در بازار به فروش می رسند. رنگ مشکی موجود در این محصولات، ناشی از وجود ماده ای شیمیایی به نام پارافنیلین دی‌آمین است.

پارافنیلین دی‌آمین، ماده ای است که در رنگ های صنعتی به کار می رفته است و اخیرا، به عنوان حنای مشکی هندی وارد بازار ایران شده است. دلیل استفاده از حنای مشکی، رنگ پذیری بالا و راحت تر آن برای تاتوکار است.

استفاده از این ماده به عنوان تاتو یا به عنوان رنگ مو ممکن است عوارض داشته باشد. شایع ترین این عوارض شامل واکنش‌های حساسیتی شدید پوستی، قرمزی و خارش شدید، تاول، زخم باز و اسکار می شوند.