تخم گشنیز

گشنیز نوعی گیاه علفی که سریع رشد می کند و در تمامی مناطق ایران قابل کشت می باشد. تخم گشنیز دارای خواص دارویی است و از آن برای ساخت انواع دارو، نوشابه و شکلات و … استفاده می شود. قسمت های مورد استفاده گشنیز علاوه بر تخم، ساقه و برگ های آن می باشد. گشنیز، گیاهی است که به میزان فراوان در تهیه غذاها مورد استفاده قرار می گیرد.

این گیاه که بومی جنوب غرب آسیا و غرب تا شمال آفریقاست به طور گسترده ای در خاورمیانه، منطقه مدیترانه، هند، آسیای جنوبی، آمریکای لاتین، چین و آفریقا مورد مصرف قرار می گیرد. گشنیز علاوه بر دادن طعم و بوی مطبوع به غذا، دارای ارزش غذایی بالایی نیز هست.

در هند از تخم گشنیز به عنوان یکی از ادویه‌ جات مهم استفاده می‌ گردد. تخم گشنیز، ادویه ای است که عطر قوی دارد و از آن در آشپزی ایرانی استفاده می شود. در طب سنتی هم از آن استفاده می کنند. در ایران از تخم گشنیز برای تصفیه خون و استفاده در شیرینی‌ جات خانگی بهره می‌برند.

تاریخچه تخم گشنیز

درباره تاریخچه گشنیز باید گفت که هندیان وقتی برای خدایان خود مراسم می گرفتند آواز و ادعیه می خواندند از گشنیز استفاده می کردند. در کنار مقبره های فراعنه مصر تخم گشنیز را در کنار اجساد مومیایی شده پیدا کرده اند. مصریان تخم گشنیز را مقدس می شمردند. قوم بنی اسرائیل گشنیز را مقوی می دانستند و به هنگام مهاجرت دسته جمعی از آن استفاده می کردند.

مشخصات گیاه گشنیز و طریقه رشد و نمو آن

گشنیز نوعی گیاه علفی است که ارتفاع آن به حدود سی تا شصت سانتی متر می رسد. گیاه گشنیز دارای ساقه ای راست شفاف و شیبدار می باشد. گشنیز از جمله گیاهان نور پذیر است که برای رویش به مقدار زیادی نور نیاز دارد. برگ های گیاه گشنیز به دو نوع متفاوت که یکی در ساقه و دارای پهنکی منقشم به رشته های باریک و نخی شکل می باشد و دیگری در قاعده منقسم به قطعاتی با لوبهای کم عمق و دندانه دار می باشد. همانطور که می دانید گشنیز نوعی گیاه خوراکی است که در سبزی استفاده می شود.

طریقه کاشت گیاه گشنیز آسان است بدین صورت که ابتدا زمین را آماده کرده و سپس بذر مورد نظر را بر روی آن پاشیده و سپس مقداری خاک نرم روی آن ریخته و آبیاری می کنند، طوری که مرطوب باشد پس از مدتی گشنیز جوانه می زند و بزرگ می شود پس از مدتی هم قابل استفاده می شود، که آنت را با اره یا چاقو از ته بریده و دوباره رشد می کند. گشنیز را می توانید بصورت ردیفی یا کلی بکارید . توجه داشته باشید برای رشد زودتر گیاه بذر گشنیز را به مدت 24 تا 48 ساعت در آب خیس بگذارید.

خواص تخم گشنیز

1. تخم گشنیز نفخ شکم را برطرف می کند و در تقویت معده نیز موثر است.
2. برای کاستن نیروی جنسی و نعوظ مزاحم مفید است. استفاده از گشنیز تسکین دهنده استفراغ و عطش می باشد.
3. از پماد گشنیز برای درمان سرطان استفاده می کنند.
4. تخم گشنیز برای هضم غذا و بادشکن مناسب است.
5. تخم گشنیز برای رفع سردرد و مستی موثر است. استفاده از گشنیز نیرو دهنده قلب ، قاعده آور است.
6. خاصیت ضد باکتری دارد. لثه را قوی می کند و مسکنی برای کیسه صفرا، التهاب معده و تشنگی است.
7. برای تقویت بدن و همچنین نرم کردن سینه موثر است و درمان تب نیز کاربرد دارد.

کاربرد تخم گشنیز

از گشنیز در پخت کوکو سبزی، آش و قرمه سبزی استفاده می شود. همچنین تخم گشنیز را تفت داده و بصورت پودر در می آوردند و به عنوان یک ادویه در غذاها استفاده می کنند. از اسانس گشنیز در صنایع غذایی آرایشی و بهداشتی ، نوشابه شکلات و حتی دارو سازی استفاده می شود.

تخم گشنیز که در تهیه ادویه ترکیبی استفاده فراوان دارد‌، عطر خوش‌ و منحصر به‌ فردی دارد. تخم گشنیز به صورت درسته یکی از معطر کننده‌های ترشی است.

پودر تخم گشنیز به شدت میکروب‌ کش است و در زمان ابتلا به بیماری‌ های گوارشی مانند اسهال‌خونی، وبا و تیفویید که هنوز در فصول گرم بخش‌هایی از کشورمان را درگیر می‌کند، بسیار مفید است. راه مصرف ویژه‌ ای ندارد، تنها مقداری از آن را در غذا بریزید و بس. در گذشته‌ های نه چندان دور برای خوشبوکردن دهان و تسکین درد دندان نیز مورد مصرف داشته است.

بوی آن خوش اما فرار است، بنابر این در هرنوبت تنها مقدار مورد نیاز را آسیاب کنید تا عطر آن در غذا مشخص باشد.