قسط شیرین

قسط شیرین (براخولنجان) گیاهی دارویی از خانواده زنجبلیان و بومی کشورهای چین و هند است. این گیاه جزو خانواده خولنجان است که احتمالاً این نام از فارسی قولانجان یا عربی خلنجان گرفته شده است، که به نوبه خود ممکن است اقتباسی از گائو لیانگ جیانگ چینی باشد و در فرهنگ گیاهان دارویی آسیای شرقی به نام گالانگال معروف است.

قسط شیرین بومی جنوب شرقی آسیا است. مرکز اصلی کاشت آن در زمان تجارت ادویه ها جاوا بود و امروزه هنوز هم در جزایر جنوب شرقی آسیا بخصوص در جزایر ساندای بزرگ و فیلیپین به طور گسترده کشت می شود. کشت آن نیز به سرزمین اصلی آسیای جنوب شرقی، به ویژه تایلند گسترش یافته است. قسط شیرین عرضه شده در فروشگاه پوپونیک از کیفیتی مرغوب و بالا برخوردار است و توسط فروشگاه پوپونیک تضمین می شود.

مشخصات ظاهری گیاه قسط شیرین

گیاه قسط شیرین از ریزوم در توده های ساقه سفت تا 2 متر با برگهای بلند و فراوان که دارای میوه قرمز هستند رشد می کند. ریزوم دارای بوی تند و مزه ای قوی است که یادآور فلفل سیاه و سوزن های کاج است. نوع قرمز آن بیشتر مورد استفاده دارویی قرار می گیرد و طعمی شبیه به هل دارد و نوع سفید به عنوان ادویه مصرف می شود.

خواص گیاه قسط شیرین

• این گیاه از نظر ارزش غذایی در مواد غذایی و طب سنتی بسیار ارزشمند است و هم رده زنجبیل محسوب می شود. در آزمایش های متعدد در این گیاه خواص ضد مالاریایی هم دیده شده است.
• از سوی دیگر این گیاه دارویی پر خاصیت دارای اسانس و روغن بسیار قوی است که در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود.
• قسط شیرین در درمان سرماخوردگی همانند هم خانواده خود یعنی زنجبیل بسیار موثر است و می تواند سینه خلط دار را آرام کند. همچنین گلودرد را تسکین می دهد.
• طبع قسط شیرین گرم و خشک است.

کاربرد گیاه قسط شیرین

قسط شیرین ارزش غذایی بسیار زیادی دارد از همین رو می توان از تازه این گیاه همانند زنجبیل در هر غذایی و به عنوان یک طعم دهنده قوی استفاده کرد. معمولا قسط شیرین تازه را بسیار نازک می برند و در سوپ یا نودل استفاده می کنند. اما در افریقا از این گیاه در مراسم های جادویی و خرافی استفاده می کنند.

روش مصرف قسط شیرین

گیاه قسط شیرین را به صورت های گوناگونی همچون دمنوش یا جوشانده می توان مصرف کرد. بدین صورت که 1 قاشق غذاخوری از این محصول را با یک لیوان آب سرد داخل قوری بریزید و رو ی حرارت ملایم 5 دقیقه بجوشانید. سپس محصول را صاف کرده و نوش جان کنید. اگر گیاه قسط شیرین را به صورت دمنوش استفاده می کنید 2 قاشق از آن را در قوری آب گرم ریخته و به مدت 10 الی 15 دقیقه اجازه دهید تا دم بکشد.

نکته:

• بانوان باردار و شیرده در مصرف قسط شیرین با احتیاط عمل کنند و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
• قسط شیرین را مانند هر ادویه دیگری در جای خشک و خنک نگه دارید.
• مطمئن باشید تا درب ظرف نگهداری قسط شیرین محکم است و هیچ گونه رطوبتی به داخل آن نفوذ نمی کند.
• در بهترین شرایط نگه داری می توانید قسط شیرین را 3 ماه در طرف دربسته نگه دارید.
• زیاده روی در مصرف این ماده خطر بروز مشکلات گوارشی را به همراه خواهد داشت لذا در مصرف این ماده افراط نکنید.