خشکبار، مفید یا مضر؟

صحبت راجع به خواص و مضرات خشکبار کمی پیچیده است. برخی پژوهش ها نشان می دهد که به دلیل وجود مواد مغذی بسیار مفید، یک میان وعده ی عالی محسوب می شود و پژوهش های دیگر نشان می دهد که مضرات خشکبار چندان کمتر از آبنبات نیست. در این مقاله تلاش می کنیم از جزییات عملکرد میوه خشک و خشکبار و تاثیری که بر بدن می گذارد پرده برداریم.

خشکبار چیست؟

خشکبار در واقع میوه ای است که تمام آب موجود در بافت آن توسط فرایند خشک کردن خارج شده است. در طی این فرایند میوه به شدت کم حجم می شود و درنتیجه در بسته ی فشرده ای، انرژی زیادی ذخیره می شود. پرطرفداری ترین خشکبار کشمش است و پس از آن: خرما، آلو، انجیر و زردآلود جز محبوب ترین ها می باشند. بعضی مواقع  میوه هایی مانند انبه، موز، کرن بری و سیب در مواردی پس از فرایند خشک شدن، شکر اندود می شوند.

خشکبار نسبت به میوه تازه زمان مصرف طولانی تری دارند و بصورت تنقلات با ساده ترین بسته بندی، می توان آنها را همراه داشت. در مسافرت های طولانی که امکان دسترسی به یخچال نداریم، بسیار کاربردی هستند. خشکبار آکنده از فیبر، ریز مغذی ها و آنتی اکسیدان و به زبان ساده تر در حد بالایی مغذی هستند.

میوه ی خشک به نسبت میوه پیش از خشک شده اش تقریبا به میزان همتراز انرژی و مواد مغذی دارد. اما با نسبت وزنی برابر، خشکبار سه و نیم برابر میوه ی تازه فیبر، ویتامین و مواد معدنی دارد. بنابراین مصرف مرتب آن، مقدار زیادی از نیاز روزانه ی بدن انسان را به مواد معدنی و ویتامین ها برآورده می سازد. این میزان حتی می تواند بیشتر از میزان پیشنهاد شده توسط پزشکان باشد.

خرید کرن بری خشک

در خشکبار حجم زیادی فیبر و مقدار قابل توجهی آنتی اکسیدان علی الخصوص پلی فنل وجود دارد. پلی فنل ها آنتی اکسیدان مهمی در تندرستی هستند که تاثیر مثبتی بر تنظیم جریان خون، سلامت گوارش و کاهش ریسک ابتلا به بسیاری بیماری های دیگر می باشند.

تحقیقات نشان داده افرادی که تمایل به کاهش وزن دارند و میوه خشک در رژیم غذاییشان وجود دارد به نسبت افرادی که در رژیم کاهش وزنشان میوه خشک نیست ،مواد مغذی بیشتری دریافت و عوارض کاهش وزن سریع را ندارند. با این حال هنوز اثبات نشده که سرعت کاهش وزن در کدام حالت بالاتر است. میوه های خشک منبع بسیار عالی برای آنتی اکسیدان ها محسوب می شوند.

میوه خشک های پر مصرف:

کشمش و مویز پر مصرف ترین نوع میوه ی خشک می باشند. کشمش سرشار از فیبر می باشد. مواد معدنی مانند پتاسیم را در حد وفور دارا می باشند. خوردن کشمش (بدلیل داشتن شاخص گلایسمی متوسط) ممکن است کنترل قند خون را در پی داشته باشد. همچنین سبب کاهش فشار خون، کلسترول و التهاب می شود.

یکی از پر مصرف ترین میوه های خشک قطعا آلو ها هستند که با هسته، بی هسته یا اسلایس شده، عرضه می شوند. آلوها ملین طبیعی هستند و توانایی بدن را برای مبازه با بیماری ها بالا می برند. وقتی خشک می شوند مواد مغذی آن و همچنین فیبر آن چند برابر می شود. ویتامین آ و کا را در حد بالایی دارند و منبع عالی از پتاسیم و بتاکاروتن می باشند. به دلیل داشتن همین فیبر و الکلی به نام سوربیتول یک ملین طبیعی محسوب می شوند. آنتی اکسیدان های موجود در آلو به جلوگیری از بیماری قلبی و سرطان کمک می کند. همچنین آلو ها از ماده ی معدنی بور غنی هستند که به جلوگیری از پوکی استخوان کمک می کند.

میوه های خشک دارای قند و کالری طبیعی هستند. خاصیت میوه ها به گونه ای است که تمایل به حفظ قند طبیعی خود دارند. چون آب از بافت میوه خارج می شود، تمام قند و کالری موجود (درحجم کوچک) باقی می ماند. میوه های خشک دارای هر دو قند گلوکز و فروکتوز هستند. در زیر مثال هایی از قند طبیعی در میوه ی خشک می باشد:

کشمش خشک     59%

آلو خشک             38%

زردآلو                   53%

انجیر                    48%

خرید آلو شابلون خشک

تقریبا بین بیست و دو تا پنجاه و یک درصد از حجم شکر فروکتوز می باشد. خوردن مقدار زیادی فروکتوز تاثیرات منفی بر سلامتی دارد که از آن می توان افزایش وزن و دیابت نوع دو و همچنین برخی بیماری های قلبی عروقی اشاره کرد. سی گرم کشمش دارای 84 کالری می باشد، که بیشتر این کالری بدلی وجود قند است. به خاطر اینکه میوه های خشک شیرین و پرانرژی هستند ممکن است باعث شوند کالری و قند دریافتی روزانه مان بالا برود.

پرهیز از میوه ی خشک شکر اندود شده (میوه های آبنباتی):

برای اینکه ظاهر میوه های خشک جذاب تر و طعمشان شیرین تر شوند، آنها بوسیله ی شکر یا سیروپ ها پیش از فرایند خشک کردن، خیسانده و پوشانده می شوند. به این سبک میوه های خشک، میوه های آبنباتی هم می گویند. این افزودن شکر می تواند تاثیر منفی بر سلامت بگذارد و ریسک بیماری های قلبی و حتی سرطان را بالا ببرد. برای پرهیز از مصرف این گونه محصولات، بهتر است که مواد تشکیل دهنده و مواد مغذی که روی بسته بندی اش درج شده را حتما با دقت بررسی کرد.

برای مطالعه مقاله کالری میوه ها می توانید از این لینک استفاده نمایید.

برخی میوه های خشک ممکن است حاوی سولفیت باشند یا دارای سموم (ناشی از فساد) و قارچ باشند. برخی تولید کننده ها برای براق تر شدن میوه های خشک از تیزاب استفاده می کنند. همچنین سولفیت موجود در آن باعث می شود که به عنوان یک ماده ی نگهدارنده عمل کند. این کار معمولا در کشمش ها و قیسی (نوعی زردآلوی خشک) بیشتر دیده می شود.

سولفیت ممکن است برای برخی افراد حساسیت زا باشد و ممکن است عده ای بعد از مصرف، دچار گرفتگی معده، راش های پوستی و حملات آسمی شوند. برای جلوگیری از این عوارض، میوه های خشکی را انتخاب کنید که نسبت به بقیه خشکتر باشند (نرمی نداشته باشند) و رنگشان مات تر باشد. میوه های خشکی که به طور نامناسب ذخیره و نگهداری شده اند نیز ممکن است با قارچ ها، آفلاتوکسین ها و سایر ترکیبات سمی آلوده شوند.

خرید موز خشک

سخن پایانی:

مانند بسیاری از خوراک ها، هر دو حالت میوه های خشک جنبه ی مثبت و منفی دارند. میوه های خشک می توانند فیبر، مواد مغذی و آنتی اکسیدان زیادی به بدن وارد کنند، گرچه از نظر کالری و قند در بالای لیست خوراکی ها قرار می گیرند و ممکن است فرد به دلیل مصرف بالا دچار مشکلاتی شود. برای همین توصیه شده که میوه های خشک در حجم کوچکی خورده شود و ترجیحا در کنار سایر مواد مغذی به عنوان مکمل مصرف گردد. همچنین این خوراکی ها جزو مواد غذایی پر کربوهیدرات طبقه بندی می شوند که برای افرادی که رژیم کم کربوهیدرات دارند نامناسب است.

در پایان باید عنوان کنیم، با توجه به خواص بالایی که دارند و با وجود برخی ضررها، میوهای خشک بهترین میان وعده محسوب می شوند. حتی آن ها را در قیاس با اسنک ها و دیگر میان وعده های فراوری شده (مانند چیپس و پفک) به عنوان یک خوراک کامل و سلامت می توان در نظر گرفت.