عوامل مؤثر بر کیفیت کمپوست

تعریف کیفیت کمپوست بسیار دشوار است، زیرا این تعریف باید بسیاری از مسائل مختلف از جمله سازگاری با محیط­ زیست و بهداشتی بودن آن، کیفیت زراعی و قابلیت بازاریابی آن­را دربر گیرد. کیفیت کمپوست به استفاده موردنظر از محصول نهایی نیز مربوط می­شود. اثرات پیچیده اجزای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی کمپوست (به­عنوان یک ماده آلی افزودنی به خاک) به­ شدت تحت ­تأثیر کیفیت کمپوست قرار می­گیرد.همین امر باعث می­شود تمایز بین اثرات مستقیم و غیرمستقیم ناشی از افزودن این مواد بر فعالیت­های میکروبیولوژیکی خاک بسیار دشوار شود. یک کمپوست با بافت ریز، مرطوب، عاری از پاتوژن و حاوی مقادیر زیادی میکروارگانیسم­های سودمند، عناصرغذایی معدنی محلول، ترکیبات هیومیکی، فیتوهورمون­ها، و مقادیر ناچیزی اسیدهای آلی سمّی برای گیاه و فلزات سنگین را می­توان یک کمپوست با کیفیت خوب در نظر گرفت.

لازم به ذکر است که فرایندهای کمپوست خطرات احتمالی ناشی از آلاینده ­های مختلف را به حداقل می­رساند و با اعمال سیستم­های تضمین کیفیت، می­توان اطمینان حاصل نمود که این خطرات در حد قابل­ قبولی مدیریت می­شوند. اغلب تولیدکنندگان حرفه­ای کمپوست یک سیستم تضمین کیفیت برای این منظور دارند.

جدول حداکثر مجاز مقدار کاربرد کمپوست بر اساس هدایت الکتریکی

هدایت الکتریکی (دسی­زیمنس بر متر)	مقدار مصرف برای گیاهان حساس (لیتر بر مترمربع)	مقدار مصرف برای گیاهان مقاوم (لیتر بر مترمربع)
1-0	نامحدود	نامحدود
2-1	15>	60>
4-2	8>	32>
8-4	4>	16>
12-8	5/2>	10>
12<	2>	8>

مقادیر مصرف برای مخلوط کردن با 5 سانتی­متر خاک رویی

عوامل مؤثر بر کیفیت کمپوست

به­ طور کلی، کیفیت کمپوست را می­توان به شاخصه­ های متعددی از جمله محتوای رطوبتی، محتوای عناصر غذایی، اندازه ذرات، درجه پایداری، میزان بلوغ، محتوای سایر عناصر (مثل فلزات سنگین)، ثبات آن در طول زمان و سطح آلاینده ­ها (بیماری­ها، آفات، علف­های هرز، مواد بی­اثر مانند پلاستیک در تمام اشکال آن، فلز، شیشه و فلزات سنگین) در آن مربوط دانست.مواد اولیه، دستور تهیه، فرایند تولید، میزان بلوغ، سیستم و نحوه مدیریت تولید معمولاً تعیین­ کننده کیفیت نهایی کمپوست بوده و بر نحوه استفاده از آن نیز تأثیرگذار هستند.

برای مثال، pH نهایی کمپوست به ترکیب شیمیایی مواد اولیه بستگی دارد به­ طوری­که در صورت استفاده از پسماندهای چوب، کمپوست حاصله اسیدی خواهد بود. در خصوص میزان نمک­های محلول، ماهیت جمعیت میکروبی، وجود ترکیبات سمی و ویژگی­های فیزیکی کمپوست نهایی نیز مواد اولیه تأثیر بسزایی دارند. برای مثال، کمپوست­های حاوی برگ و چوب، کمپوست­های پسماندهای شهری، کمپوست باقیمانده قارچ، کمپوست برگ درختان شهری و کمپوست کود گاوی حاوی مقادیر زیادی نمک­های محلول هستند.طی فرایند کمپوست نمک­های محلولی که به­ صورت یون در تمام مواد وجود دارند تا حدی تغلیظ می­شوند.

همین امر بر میزان کاربرد کمپوست نهایی در خاک تأثیر می­گذارد، چون گیاهان مختلف حساسیت­های متفاوتی نسبت به آن از خود نشان می­دهند. لازم به ذکر است که هنوز چگونگی طبقه­ بندی و تعیین حد نمک­های مختلف در کمپوست مورد بحث است. اخیراً استانداردهای جدید کمپوست در کشور استرالیا محدودیت­هایی را برای کاربرد کمپوست مبتنی بر هدایت الکتریکی وضع کرده است.

برای مطالعه مقاله کود ورمی کمپوست چیست کلیک کنید .

جدول دامنه مناسب پارامترهای مورد اندازه­ گیری در یک کمپوست با کیفیت

پارامتر	دامنه
pH	3/7-8/6
نسبت کربن­ به­ نیتروژن	15:1-10:1
هدایت الکتریکی (روش 1 به 5 حجمی-حجمی)	64/0-35/0 دسی­زیمنس بر متر (میلی موس بر ساتی­متر)
نیتروژن	2-1% وزنی
فسفر	9/0-6/0%0 وزنی
پتاسیم	5/0-2/0%0 وزنی
محتوای رطوبتی	50-45% وزنی
ماده آلی	45-35% وزنی
اندازه ذرات	از الک سه هشتم اینچی رد شود
چگالی ظاهری	kg/ m3 593-534

کمپوست­های پوست درختان و ترکیبات لیگنوسلولزی حاوی گونه­ های تریکودرما بوده و کمپوست­های مواد جامد زیستی، پسماندهای جامد شهری و لجن فاضلاب معمولاً حاوی فلزات سنگین و ترکیبات آلوده ­کننده آلی هستند. عوامل وابسته به دستور تهیه کمپوست مانند بالانس مواد غذایی، pH، اندازه ذرات، تخلخل و رطوبت و همچنین عوامل مدیریتی فرایند، شامل: غلظت اکسیژن، دما و محتوای آب همگی بر فرایند کمپوست و در نهایت کیفیت آن و حتی استفاده نهایی از آن مؤثر هستند از موارد مناسب برای اندازه ­گیری کیفیت کمپوست می­توان به نسبت کربن­ به­ نیتروژن، نیتروژن کل، نیتروژن موجود (به­ ویژه نسبت نیترات به آمونیوم) و شاخص کاهش نیتروژن اشاره نمود.

برای خرید بذر و فروش بذر می توانید از این لینک استفاده کنید.

در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه خرید بذر میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.