معرفی گیاه زنیان (انیسون بری، نانخواه)

زنیان گیاهی یکساله، با ارتفاع کمتر از یک متر، پر شاخ و برگ، برگ­ها بریده بریده و نخی شکل است. گل­ها با گلبرگ­های سفید و کوچک و پرچم­های صورتی رنگ، میوه کوچک دارای 5 خط طولی نازک، معطر و دارای طعمی تند و نافذ که به اندازه و شکل کرفس دارویی بوده، اما طعم آن متفاوت است.

نام علمی: Carum copticum (L.) C. B.

خانواده: Apiaceae

نام انگلیسی: Ajowan, Ajwain, Ammi

جنس Carum گونه­ های گوناگونی دارد که در مناطق مرطوب آسیا مشاهده می­شود.

ترکیبات شیمیایی گیاه زنیان:

بذر زنیان همانند گونه­ های آویشن بسیار غنی از اسانس، به ویژه “تیمول” است که در این اسانس ترکیبات سیمن، آلفا و بتاپینن نیز وجود دارد. بوی خوش بذر ناشی از تیمول آن است.

موارد مصرف و خواص درمانی گیاه زنیان:

در طب سنتی از بذر و ریشه ی گیاه زنیان استفاده فراوانی می­شود، به عنوان مسکن (ضد نفخ) تونیک و زیاد کننده ی تنفس و برای مداوای ترش کردن به کار می­رود. در طب مدرن افزون بر این خواص به عنوان ضدعفونی کننده قوی، برای هاضمه و در مصرف خارجی به منظور درمان روماتیسم به کار می­رود. یک گیاه دارویی گرم کننده محسوب می­شود. خواص درمانی اسانس زنیان، مشابه انیسون و رازیانه است. عصاره­ بذر زنیان در داروهای ضد سرفه و مشتقات اپوکسی به کار می­رود. در هند و افغانستان به عنوان طعم­دهنده در غذاهای آماده و سرپایی (Snack)، لوبیا و انواع نان به کار می­رود.

کاشت گیاه زنیان:

تکثیر زنیان به وسیله­ ی بذر به روش کرتی به دو صورت ردیفی و در هم انجام می­شود. فاصله ­ی بوته ها 20×20 سانتی­متر برای کاشت درهم و 10×30 سانتی­متر برای کشت ردیفی، مناسب است. کاشت بهاره و پاییزه آن امکانپذیر است. آمار کاشت پاییزه عملکرد محصول بذر بیشتر است.

عوامل محیطی گیاه زنیان :

گیاه زنیان، بومی ایران، مصر، هندوستان و برخی کشورهای اروپایی است. از متحمل ترین گیاهان دارویی نسبت به شوری محسوب می­شود، همچنین در خاک­های قلیایی تحمل خوبی دارد. این گیاه با تراکم بالا قابل کشت بوده، بنابراین برای مقابله با علف­های هرز می­توان از آن استفاده کرد.

برداشت محصول گیاه زنیان :

با شروع تغییر رنگ بذرها (زرد شدن) می­توان گل آذین ها را با داس جمع آوری کرد، همچنین با ریشه کن کردن کل بوته، می توان به جمع آوری، خشک کردن و جداسازی بذرها اقدام کرد. چترهای جمع آوری شده، پس از خشک شدن به راحتی خرمن کوبی شده و بذرها با نیروی کمی از چترها جدا می­شوند.

برای مطالعه مقاله معرفی گیاه سداب کلیک کنید .

گونه ­های دیگر :

جنس «Carum»، سه گونه معطر دو ساله و چند ساله­ی علفی با برگ­های بسیار مقسم و چتر مرکب با گل­های سفید یا صورتی دارد و در مناطق معتدل و گرم پراکنده است.

زنیان با اسامی مترادف Trachypremum copticum، Ammi copticum و Carum copticum شناخته می­شود. جنس Trachyspermum 20 گونه­ی معطر یک ساله که در آفریقای شمالی و آسیای مرکزی، هند (به طور گسترده کشت می­شود) و غرب کشور چین دیده می­شود.

برای خرید بذر و فروش بذر می توانید از این لینک استفاده کنید.

در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه خرید بذر میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.