نگهداری و بسته بندی اسانس ها

اسناس از قسمت های اعظم مواد معطره ی موجود در گیاهان تشکیل شده است. اسانس ها و اندام های حاوی اسانس تحت شرایط نامناسب انبارداری، دستخوش تغییرات فیزیکوشیمیایی می­­­ گردند تغییرات در انبارهای سرد کمتر اتفاق می‌افتد. به نظر می رسد فرایندهای تجزیه کننده اسانس، با وجود گرما،  اکسیژن، رطوبت و کاتا لیزرهایی چون یون های فلزی و نور، فعال می گردد.

نگهداری اسانس ها

انبارها باید به طور کامل ضد حریق بوده باشند و از بتن یا آجر ساخته شده و نسبت به گرما و حشرات نفوذ ناپذیر باشند. از آنجا که اندام های خشک شده به شدت جذب کننده رطوبت هستند برای نگهداری آنها همواره باید از اماکن کاملاً خشک استفاده نمود. بسته بندی مواد دارویی، امری بسیار تنوع پذیر است و عوامل مختلفی چون مقدارو نوع دارو، مدت نگهداری آن و روش حمل و نقل در این تنوع اثر دارد. معمولاً برای  بسته بندی کردن مواد دارویی، از کیسه های کوچک یا بزرگ کاغذی و نایلونی، جعبه های چوبی یا کارتون های مقوایی و یا بسته بندی عدلی استفاده می شود.

مناسب ترین مکان برای نگهداری اسانس، ظروف شیشه ای است؛ ولی چنانچه مقدار بسیار زیادی اسانس در دست باشد، می توان از ظروف بزرگ برای نگهداری آنها استفاده کرد. نگهداری اسانس ها در ظروف پلاستیکی، به هیچ عنوان مناسب نیست؛ زیرا برخی ترکیبات موجود در اسانس باعث تجزیه ظروف مذکور و در نتیجه فساد آن ها می گردد.

تحقیقات نشان می دهد نگهداری پیکر رویشی خشک آویشن در بسته های پلی اتیلنی در بسته به مدت بیش از دو ماه، باعث کاهش هیدروکربن ها مونوترپن می شود. نگهداری گیاه دارویی (دروزا) به مدت طولانی نیز منجر به کاهش چشمگیر ترکیبات موثره این گیاه می شود. این کاهش پس از 2.5 سال نگهداری، به طور متوسط حدود 60% می باشد.

مقدار اسانس گل های (بابونه آلمانی) نگهداری شده در دمای 20 تا 23 درجه سانتی گراد درطی سال اول از 0.8 درصد به 0.5 درصد و در سال دوم به 0.3 درصد کاهش یافت. در حالی که در دمای صفر تا دو درجه سانتیگراد، مقدار اسانس بین 0.5 تا0.6 درصد در طی  24 ماه نگهداری پس از برداشت، حفظ شد. در این آزمایش، ظروف پلاستیکی با درهای پیچ دار نسبت به  پاکت های کاغذی برتری نشان داد. نگهداری گل های یاسمن در کیسه های پلی اتیلنی هوادار و قرار دادن در انبار سرد، باعث افزایش عمر آنها می شود.

برای خرید انواع ادویه کلیک کنید.

بسته بندی اسانس ها

برای بسته بندی عدلی، معمولاً از ماشین های خاصی که پیکر رویشی گیاهان دارویی را متراکم و فشرده می کنند، استفاده می شود. بسته بندی پیکر رویشی بسیاری از گیاهان (نظیر توتون)، به طور کلی بدین صورت انجام می گیرد. وزن هرعدل  معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم است، ولی به منظور (جمع و جور) کردن عدل ها می توان انها را داخل کیسه های نایلونی قرار داد.

بعضی از مواد دارویی (نظیر ریشه ها و پوست گیاهان را نمی توان به صورت (عدل) درآورد، از این رو آنها را در درون کیسه های مخصوص می ریزند و سپس دهانه به آنها را می‌دوزند. برای بسته بندی کردن بذر ها و میوه ها، باید از کیسه های کوچک استفاده کرد. چون برخی از مواد دارویی (نظیر میوه نسترن کوهی و میوه درخت پیرو) به شدت جاذب رطوبت هستند، برای بسته بندی این گونه مواد باید از بسته بندی های پلاستیکی (پلی اتیلنی) استفاده نمود. پیکر رویشی برخی از گیاهان دارویی نسبت به فشار حساس اند (نظیر گل های بابونه و برگ های نعناع)، از این رو برای بسته بندی کردن آنها باید از جعبه های چوبی یا مقوایی مخصوص استفاده کرد.