معرفی درخت گز

درخت گز با نام علمی Tamarix درختی کهنسال می باشد که به دلیل رسیدن ریشه آن به آب سطحی زمین از عمری طولانی برخوردار است. این درخت در برخی مناطق گرمسیری می تواند عمری بالغ بر هزار سال داشته باشد.

ویژگی های های درخت گز:

بالاترین ارتفاعی که این درخت می تواند رشد کند ارتفاع 10 الی 15 متری است. این درخت جزئی از خانواده Tamarix ها بوده و در مناطق مختلف دنیا و همچنین در ایران یافت می شود.

گز از جمله درختچه هایی است که در مناطق بیابانی و شور رشد می کند. محل رویش این گیاه بیشتر در بستر آبراهه ها و رودخانه های شور و قلیایی مناطق خشک می باشد. گز گیاهی مقاوم به خشکی بوده و می تواند در شرایط سخت بیابان به حیات خود ادامه دهد. گلهایی قرمز رنگ دارد که در قسمت انتهایی انشعابات و ساقه ها در فصل های بهار و پاییز قابل مشاهده هستند.

مشخصات ظاهری درخت گز:

درخت گز انشعابات زیاد و سختی دارد. برگهایش بسیار کوچک و صاف بوده و رنگی سفید مانند دارند. برگهای آن لوزی شکل و تخم مرغی بوده که در انتها تیز و دارای قاعده ای مسطع هستند. دارای گل آذین کوتاه و متراکم با برگه ای نوک تیز که بلندتر از پاپک گل می باشد.

گل های درخت گز دارای پنج پرچم هستند با قاعده میله که کمی مسطع به نظر می رسد و به حالت متصل به لوبهای دیسک قرار گرفته اند. چوب گز سخت و شکننده بوده و بیرون آن سفید رنگ و داخل آن سرخ رنگ است. این چوب در مصارف نجاری کاربرد دارد و در پوست خود دارای مقداری تانن می باشد. شهد استخراج شده از گز انگبین حاصل ترشح نیش حشره ای به نام Eriococus است که حاوی 50 درصد لولزو 20 درصد کستروز است.

بذر درخت گز

گیاه شناسی درخت گز:

از دیدگاه گیاه شناسی گز درخت یا درختچه ای است که دارای برگهای کوچک سوزنی شکل و پولک مانند می باشد. این گیاه از گونه های مختلفی برخوردار است که برخی از گونه های آن مثل گز شاهی در مناطق مختلفی مشاهده می شوند. گز گیاهی مقاوم است که در هر شرایط آب و هوایی می تواند رشد کند. حتی در مناطق کوهستانی و بلند نیز قادر به رشد است.

شرایط مورد نیاز برای رشد:

مناطق گرم و خشک بیایانی و مناطق شور بهترین نواحی برای رشد و تکثیر این گیاه محسوب می شوند. مقاومت بالایی در مقابل تغییرات دمایی از خود نشان می دهد. بهترین خاک برای رشد مناسب این گیاه خاکهای لومی هستند. مجاورت دریا، شنهای ساحلی و محیط های اطراف رودخانه ها، مکان مناسبی برای رشد این گیاه محسوب می شوند. ضمنا این گیاه می تواند در مناطقی مانند کنار نهرهای شور و شنی و گودال های مرطوب و بستر رودخانه ها رشد مطلوبی داشته باشد.

مصارف صنعتی درخت گز:

درخت گز کاربردهای فراوانی دارد و از آن استفاده های زیادی درساخت محصولات صنعتی و ساختمان سازی می شود. همچنین دارای خواص درمانی بی شماری می باشد.

از جمله کاربردهای این درخت می توان به این موراد اشاره کرد: استفاده در خمیر مکمل برای مخلوط کردن با خمیرهای مرغوب دیگر، استفاده از خرده چوب آن به صورت خالص یا مخلوط با خرده چوب های دیگر برای تولید تخته خرده چوب، استفاده از تنه های قطور و بلند گز در ساخت سقف اصطبل ها و آغلها (بویژه در مناطق کوهستانی)، داربست برای درختان مو، سر در اتاقها و درب منازل را می توان اشاره کرد.

بذر گون گزی

مصارف دارویی درخت گز:

گز دارای طبعی گرم و خشک بوده و می توان از دم کرده مخلوط پوست آن با دارچین در جهت برطرف کردن سرفه های قدیمی استفاده کرد. برای بهبود دردهای معده با منشاء سردی می تواند مفید باشد. همچنین دم کرده مخلوط پوست این گیاه با دارچین می تواند در بهبود بواسیر موثر باشد.

می توانید برای تسکین درد دندان پوست این درخت را کوبیده و با سرکه مخلوط کرده و مزمزه کنید. این کار همچنین بوی تعفن ناشی از چرک لثه را برطرف می کند. دم کرده درخت گز در درمان خلط خونی سینه نیز موثر است. جوشاندن پوست گیاه گز و مصرف آن می تواند باعث کنترل بیماری یرقان شود. خوردن گیاه گز در دوران بارداری توصیه نمی شود.

کاشت و پرورش درختان گز می تواند در مناطق خالی از سکنه به کاهش وسعت بیابان ها کمک کند و علاوه بر آن این درخت یک ابزار موثر در جهت تثبیت و پیشگیری از انتقال خاک است.

سوالات متداول در مورد درخت گز:

1. درخت گز چیست؟

   درخت گز درختچه ای برگریز یا درخت کوچک از اوراسیا است. قد درخت گز می تواند تا 7 متر نیز رشد کند. پوست نهال ها و شاخه های جوان به رنگ ارغوانی یا قهوه ای مایل به قرمز است. برگ ها مقیاس مانند، متناوب و دارای غدد ترشح کننده نمک هستند.

2. چرا درخت گز تهدیدکننده است؟

   درخت گز گیاهی تشنه و دارای سرعت تبخیر و تعرق بالا است، مقدار زیادی آب می گیرد و آن را در هوا آزاد می کند. این گیاه با گیاهان بومی رقابت می کند و می تواند زیستگاه ساحلی را جابجا کند. این باعث افزایش فرکانس آتش سوزی، تغییر هیدرولوژی جریان یافته، کاهش میزهای آب و افزایش شوری خاک می شود.

3. درخت گز برای چه استفاده می شود؟

   درخت گز به طور سنتی برای اختلالات دستگاه گوارش، زخم ها، دیابت و مشکلات دندانی استفاده می شود. اسیدهای فنلیک، فلاونوئیدها و تانن مواد شیمیایی شیمیایی اصلی این گیاهان را تشکیل می دهند.

4. درخت گز در کجا رشد می کند؟

   درخت گز برای گلدهی صحیح به آفتاب نیاز دارد. خاک سبک و زهکشی شده را دوست دارد، حتی خاک شنی خوب است. از خاک مرطوب متنفر است. از کاشت آن در مجاورت خانه یا محل زندگی مانند تراس خودداری کنید، زیرا گل های آن تمایل دارند ریخته و در همه جا پخش شوند.

5. آیا درخت گز برای هیزم مفید است؟

   درخت گز دارای سیستم ریشه ای قوی است که می تواند از فرسایش خاک جلوگیری کند. همچنین می تواند با استفاده از ریزه بلند آن به آبی که در اعماق زیاد قرار دارد برسد. چوب درخت گز را می توان برای نجاری یا به عنوان هیزم استفاده کرد.

6. درخت گز با چه سرعتی رشد می کند؟

   درخت گز یک پرورش دهنده سریع است و در صورت کاشت صحیح حداقل 40 سانتی متر در سال رشد خواهد داشت.

7. آیا درخت گز همیشه سبز است؟

   درخت گز بوته های برگریز یا درختان کوچک است. قوسی شکل آنها دارای برگ های ریز و نژادهای پر پر از گلهای بسیار کوچک صورتی یا سفید در بهار، تابستان یا اوایل پاییز است.

8. درختان گز چقدر زندگی می کنند؟

   درخت گز یک درخت برگریز (یا بوته ای) زیبا با شاخه های بلند و باریک و گل های صورتی عمیق است. طول عمر آن 50-100 سال است و به 2-8 متر قد می رسد. شاخه ها غالباً ضخیم هایی به عرض های بسیار پا تشکیل می دهند.

9. چگونه درخت درخت گز را هرس می کنید؟

   تمام ساقه های گل داده شده را به سختی به عقب برگردانید – درست به قسمت عقب یا شاخه اصلی برگردانید – درست پس از پایان گلدهی. کار تمام شده مانند یک کنده به نظر می رسد. مهم نیست، به زودی شروع به ارسال ساقه های طوسی طولانی می کند که در بهار بعدی شکوفا می شوند.