استویا قند طبیعی

استویا گیاهی است از خانواده گل داوودی و زیر گروه گیاه ابروسیا است. شیرین برگ یا استوویا را رابادیانا از تیره کاسنیان با حداکثر ارتفاع یک متر و عمر 5 سال با برگ هایی شیرین. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است. این گیاه شیرین است و جایگزین بسیار مفیدی به جای شکر است. به علت اینکه استویا کالری ندارد، برای بهتر کردن طعم چای و دارو از آن استفاده می شود.

استویا به طور وحشی در سرزمین های بلند مناطق مرزی بین برزیل وپاراگوئه می روید ( در واقع نواحی شمالی آمریکای جنوبی).  در آن مناطق به آن گیاه برگ عسلی می گویند. از نظر اقتصادی و علمی به دلیل خاصیت شیرین و درمانی که دارد، بسیار معروف است.

برای اولین بار در آسیا در کشور ژاپن در سال 1970 از این گیاه به عنوان شیرین کننده در صنایع دارویی و غذایی استفاده شده است. بعد از آن در کشورهای چین، مالزی، سنگاپور، تایوان، تایلند و کره جنوبی گسترش یافت، و در آمریکا، کانادا و اروپا هم کاشت می شود. 150 گونه از این گیاه وجود دارد که همه آنها بومی آمریکای شمالی و جنوبی هستند. طعم استویا نسبت به دیگر شیرین کننده ها بهتر است، برخی دوست دارند و بعضی ها هم نمی پسندند.

صادرات استویا:

امروز چین، در جهان یه عنوان بزرگترین صادر کننده استویا تبدیل شده است. در برخی از فروشگاه های محصولات باغی این گیاه برای پرورش خانگی نیز فروخته می شود. این گیاه 200 تا 300 برابر از شکر شیرین تر است. برای همین برای ایجاد شیرینی مشابه به نسبت سایر شیرین کننده ها معمولا، تقریبا 20% زمین کمتر و مقدار کمی، آب کمتر نیاز است.

کاشت استویا:

پاراگوئه، برزیل، چین، تایوان، کره جنوبی و مالزی مهمترین کشورهای تولیدکننده استویا هستند. بهترین خاک برای کاشت این گیاه خاک کمشور است. شیرین برگ، مناسب مناطق جنوبی ایران یا کشت گل خونه ای هم هست.

در اصفهان به روش کشت بافت تکثیر شده و به سرعت وارد صنعت گزسازی شده است. قند این گیاه جایگزین مناسبی برای شیرین کننده های مصنوعی چون آسپارتام، سدیم، ساخارین و سیکلامات است. به دلیل اینکه قند کمتری جذب بدن می کند به کاهش قند خون و فشار خون کمک می کند. عصاره استویا در صنعت شیرینی سازی، پزشکی و دیگر صنایع خوراکی مورد استفاده قرار میگیرد.

استویا شیرین کننده صنعت غذا:

در آمریکا شیرین کننده استویا جایگزین شکر در غذاها و نوشیدنی است، تا کالری دریافتی را کاهش دهد. در اواسط دهه 90 میلادی در ایالات متحده آمریکا عصاره برگ استویا به عنوان یک مکمل غذایی فروخته می شود. شیرین کننده های استویا در آمریکا وآسیا در محصولات مختلفی مانند دسرها، بستنی، سس ها، ماست، نوشیدنیهای بدون الکل، آب نبات، سبزیجات آماده و غذاهای دریایی استفاده می شود.

مقدار مصرف استویا:

سازمان نظارتی جهانی مقدار مصرف عصاره استویا را 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن فرد در روز مجاز می داند. برای مثال یک فرد 70 کیلوگرمی روزانه می تواند 280 میلی گرم عصاره استویا مصرف کند. همچنین بر اساس مطالعات گسترده روی حیوانات آزمایشگاهی، در مصرف استویا هیچ گونه عوارض جانبی یا مسمومیت غذایی وجود ندارد.

مصرف این شیرین کننده برای افراد مبتلا به دیابت سالم و بی خطر است. نیم بند انگشت استویا برابر با حدود یک قاشق چایخوری شکر است.

برای مطالعه مقاله جایگزینی گیاهان تازه با خشک شده می توانید از این لینک استفاده نمایید.

چگونه استویا را تهیه کنیم:

این گیاه چند سالی است که در شهر های شمالی کشورمان کاشت میشود و به صورت برگ های خشک بسته بندی می شود و یا به صورت عصاره به فروش می رسد. از عصاره آن برای تهیه انواع کیک ها، گز، مربا و … استفاده می کنند.

برگ های خشک این گیاه را هم می توان به صورت دم کرده مورد استفاده قرار داد. عصاره این گیاه تا یکی دو ماه بعد از تولید قابل استفاده است و دیابتی ها می توانند آن را جایگزین قند کنند. عصاره این گیاه در شهرهایی مانند اصفهان، رشت، مازندران و تهران به فروش می رسد.

آیا می توان در دوران بارداری از استویا استفاده کرد؟

برگ و عصاره خام استویا برای استفاده در طول دوران بارداری توصیه نمی شود و ممکن است خطرناک باشد. محصولات تولید شده از این گیاه را می توان در دوران بارداری به صورت متعادل مصرف شود و اگر به الکل قند حساس هستید از محصول بدون اریتیتول استفاده کنید.

آیا بین استویا و سرطان رابطه وجود دارد؟

استویا باعث پیشگیری از سرطان ها می شود. تحقیقات نشان داده که یک گلیکوزید به نام استیویو ساید در گیاه استویا پیدا شده که سلول های سرطانی مخصوصا سرطان پستان را از بین می برد.

مزایا و عوارض مصرف استویا:

• استویا یک شیرین کننده است که کالری ندارد، در واقع کالری آن بسیار پایین است. اگر تصمیم به کاهش وزن دارید، از این جنبه می توانید استویا استفاده کنید. اگر مبتلا به دیابت هستید مصرف استویا در کنترل قند خون به شما کمک می کند.
• استویا می تواند سطح انسولین و گلوکز را پایین بیاورد و همچنین با توجه به دریافت کالری کم احساس سیری می کنید. میزان کربوهیدرات موجود در آن کمتر از 5 گرم است.
• پودر برگ استویا به کنترل کلسترول کمک می کند و سطح کلسترول بد و تری گلیسیرید را بدون عوارض جانبی پایین می آورد و سطح کلسترول خوب را افزایش می دهد.
• شیرینی موجود در گیاه از ترکیبات طبیعی موجود در آن است، در نتیجه افرادی که ترجیح می دهند از غذا و نوشیدنی طبیعی استفاده کنند، گزینه بسیار خوبی است. در کشورهای آمریکای جنوبی استویا را به طور سنتی برای درمان سوختگی، معده درد و کولیک استفاده می کنند.

عوارض مصرف استویا:

استویای ممکن است به کلیه ها، سیستم تناسلی و سیستم قلبی و عروقی آسیب وارد کند و فشار خون را خیلی پایین بیاورد، و یا با داروهای کاهش دهنده فشار خون تداخل ایجاد کند.

ار بعضی وقت ها از استویا استفاده می کنید، ممکن است روی قند خونتان تاثیر نداشته باشد، ولی اگر در طول روز به صورت روزانه مصرف میکنید، مقدار کربوهیدرات را افزایش می دهد.

ممکن است که شیرین کننده های غیر مغذی (استویا) باعث اختلال در فلور روده، عدم تحمل گلوکز و اختلال متابولیک شود و همچنین در بعضی افراد هم محصولات استویایی که با الکل های قند ساخته می شود، منجر به مشکلات گوارشی (نفخ و اسهال) می شود.

در کل محصولات استویا کاملا بی خطر است. برای افراد باردار و دیابتی ها، عوارض جانبی محصولات خیلی کم است.

برای مطالعه مقاله ادویه های مناسب برای آشپزی های مختلف می توانید از این لینک استفاده نمایید.

در ذیل به برخی از فواید استویا می پردازیم:

• دیابت: مطالعات نشان داده که مصرف این گیاه موجب افزایش کالری و کربوهیدرات نمی شود. همچنین قند خون را بالا نمی برد و بر انسولین واکنش ندارد. همچنین به دیابتی ها اجازه می دهد تا از غذاهای بیشتر استفاده کنند.

بر اثر تحقیقات انجام شده استویا به شاخص هایی مثل قند خون، فشارخون، سطح انسولین و وزن بدن تاثیر بسیار اندکی دارد.

ترکیب گلیکوئیدی استویا ساید موجود در گیاه استویا وقتی تجزیه می شود، ذرات حاوی گلوکز را در روده بزرگ جذب کرده و مانع ورود آنها به جریان خون می شود. به این صورت به دیابتی ها کمک می کند. همچنین مصرف استویا که کاهش قند خون ناشتا کمک می کند، و مقاومت به انسولین را در دیابتی ها بهبود می بخشد.

• فشارخون: گلیکوزیدهای موجود در استویا می تواند به گشاد شدن رگ های خونی کمک می کند و دفع سدیم و خروج ادرار را افزایش می دهد. این گیاه می تواند موجب واکنش کاردیوتونیک در بدن شود، که این واکنش موجب تنظیم فشارخون و ضربان قلب می شود.
• کاهش و کنترل وزن: دلایل بسیار مختلفی برای چاقی و اضافه وزن وجود دارد. مثلا عدم تحرک کافی، مصرف غذاهای پر انرژی مثل غذاهای چرب و سرشار از شکر، علائمی برای چاقی هستند. میزان قند و کالری در استویا بسیار کم و یا صفر است. برای همین استفاده از آن راهی مناسب برای کنترل وزن است. بدون اینکه غذا و خوراکی مزه بدی داشته باشد.

اگر 30 دقیقه قبل از غذا استویا مصرف کنید، می توانید به کاهش اشتها کمک کنید و مانع از پرخوری شوید. در واقع استویا حاوی موادی به نام استویوزید و ربودیوزید A می باشد. این ترکیبات شیرین کننده های طبیعی هستند و برای لاغری بسیار مفید هستند و کالری ندارد.

• سرطان: آنتی اکسیدان های کورستین و کائمفرول، سایر ترکیبات گلوکوئیدی موجود در استویا باعث شده برای جلوگیری از سرطان به ویژه لوزالمعده (پانکراس) مفید باشد.
• حساسیت( آلرژی): طبق تحقیقات به عمل آمده، گلیکوزیدهای استویول استویا واکنش پذیر نیستند، و به ترکیبات واکنش پذیر هم تجزیه نمی شود، پس مصرف آنها باعث واکنش های آلرژیک نمی شود. حتی عصاره آن هم باعث بروز آلرژیک نمی شود.
• رژیم غذایی کودکان: امروزه بسیاری از محصولات، از سس سالاد گرفته تا شکلات های موجود در بازار که محتوی استویا هستند، به کودکان کمک می کند تا از این محصولات بدون داشتن شکر شکر و کالری اضافه استفاده کنند.
• جوان سازی پوست صورت: ویتامین C و مقادیر بالای آنتی اکسیدان موجود در استویا باعث شده که این گیاه برای رفع چین و چروک و جوان سازی پوست مفید باشد. ( یک قاشق از پودر برگ های خشک شده استویا را با یک قاشق غذاخوری شیر ترکیب کنید و روی پوست صورت خود بمالید و 20 دقیقه بعد با آب ولرم خوب بشوئید، از این ماسک 2 بار در هفته استفاده کنید.
• درمان اگزما: استفاده موضعب از این گیاه به عنوان یکاستروئید عمل می کند و به درمان اگزما و خارش پوست کمک می کند.
• ترک سیگار: به دلیل ویتامین C موجود در استویا و خاصیت مدر بودن آن می تواند سم نیکوتین در بدن را دفع کند و برای ترک سیگار مفید باشد.
• کبد: یک دیورکتیک طبیعی است که به سم زدایی و پاک سازی بدن و کبد کمک می کند و برای درمان بیماری های کبد از جمله کبد چرب مفید است.
• سلامت دهان و دندان: این گیاه باکتری های دهان که باعث پوسیدگی دندان می شود را کاهش می دهد، و به عنوان یک افزودنی برای خمیر دندان و دهان شویه محسوب می شود.
• کلسترول خون و قلب: استویا باعث کاهش کلسترول و تری گلیسیرید بالای خون می شود و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد و همچنین آنتی اکسیدان بالای موجود در این گیاه از بیماری ها و حمله قلبی جلوگیری می کند.
• پوکی استخوان: این گیاه متابولیسم کلسیم بدن را بالا می برد و به افزایش تراکم استخوان کمک می کند که برای درمان پوکی استخوان مفید است.

شرایط نگهداری استویا:

این گیاه را می توان به صورت برگ های خشک آن را از عطاری های معتبر یا فروشگاه های بزرگ تهیه کرد. استویای خام، زمانی که در مکان سرد و خشک نگهداری می شود، بیشتر می ماند. اما در معرض رطوبت شکرک می زند. بهتر است از برگ های سبز استویا استفاده کنید، و دیگر اینکه از بهتر است که از استویای ارگانیک استفاده کنید تا کمتر دچار تغییر شده باشد.

برای خرید گیاهان دارویی می توانید از این لینک استفاده نمایید.