کود ورمی کمپوست چیست

کود ورمی کمپوست در واقع نوعی کود از مدفوع کرم هایی است که از کود دامی یا هر مواد آلی دیگری تغذیه و آن مواد آلی را به ذرات ریزی تبدلی می کنند می باشد. به عبارت دیگر کود ورمی نتیجه فعل‌وانفعالات هضم طبیعی غذا در سامانه هاضمه کرم خاکی می‌باشد، که از این طریق دوره رشد سریع گیاه را به وسیله داشتن مواد آلی و میکروارگانیسم تسریع می کند. کلمه ورمی از لغت لاتین vermis به معنای کرم گرفته شده است. این کود دارای مواد مغذی زیادی برای رشد گیاهان می‌باشد. استفاده از این کود سبب تسریع رشد گیاهان می‌شود. از این کود می‌توانید برای موارد مختلف باغبانی، گلخانه‌ای و بوته‌ای گیاهان استفاده کنید.

در اصل محصول تجزیه زیستی تسریع ­شده­ ی مواد آلی و تثبیت آن ها توسط کرم­ های خاکی بدون طی مرحله گرمادوست (ترموفیلیک) است. کرم­ های خاکی به­ عنوان بستر انجام این فرایندها همانند یک خردکن مکانیکی عمل می­کنند و با تغییر وضعیت فیزیکی و شیمیایی مواد از طریق کاهش تدریجی نسبت کربن­ به­ نیتروژن، افزایش هوادهی و سطح تماس (که به­ شدت باعث افزایش فعالیت میکروبی می­شود)، مواد را برای تجزیه بیشتر توسط میکروارگانیسم­ ها بسیار مطلوب­تر می­کنند. میکروارگانیسم­ های موجود در دستگاه گوارشی کرم­ های خاکی تجزیه بیوشیمیایی مواد آلی را انجام می­دهند. بنابراین در اینجا دو مرحله مشخص می­شود:

1.  مرحله فعال که در آن کرم­ های خاکی پردازش زباله­ ها را با ایجاد تغییر در حالت فیزیکی و ترکیب جمعیت میکروبی انجام می ­دهند.
2.  مرحله شبیه به بلوغ کمپوست که در آن کرم­ های خاکی به­ سمت لایه­ های تازه زباله­ های هضم­ نشده رفته و میکروارگانیسم ­ها تجزیه را در فضولات کرم­ها دنبال می کنند.

همانند فرآیند کمپوست، طول مدت مرحله فعال ثابت نیست و به گونه و تراکم جمعیتی کرم ­های خاکی و توانایی هضم زباله­ ها (میزان مصرف) آن ها بستگی دارد. امروزه از ترکیب فرایند کمپوست و ورمی­کمپوست به­ عنوان راهی برای دستیابی به بسترهای تثبیت­ شده استفاده می­شود. فرآیند کمپوست باعث بهداشتی شدن پسماندها و حذف ترکیبات سمی از آن ها و پس از آن، فرایند ورمی ­کمپوست باعث کاهش اندازه ذرات و افزایش دردسترس بودن مواد غذایی آن می­شود. علاوه براین، افزودن مواد حاصل از مرحله گرمادوست فرایند کمپوست به بستر کرم­ های خاکی باعث کاهش هزینه و مدت زمان لازم برای فرایند رسیدگی کمپوست می­شود.

مشخصات کود ورمی کمپوست:

• کود ورمی کمپوست نتیجه فعالیت بیولوژیک کرم خاکی است.
• نوعی کود بیو ارگانیک با ظاهری کم و بیش شبیه به پودر گرانوله می‌باشد.
• این کود دارای وزنی سبک، ترد، تمیز و در عین حال بی‌بو می‌باشد.
• کود ورمی کمپوست یکی از غنی‌ترین کودهای شناخته شده می‌باشد.
• این کود اصلاح‌کننده خصوصیات فیریکی و شیمایی خاک می‌ باشد.
• در کره خاکی که ما در آن زندگی می‌کنیم بیش از 2700 نوع کرم خاکی وجود دارد که این کرم ها با کاوش در دل خاک و تغذیه عناصر موجود در خاک و آمیختن آن با آنزیم بدن خود خاک را تازه می‌کنند و در نتیجه قدرت باروری را افزایش می‌دهند.
• همچنین این کرم‌ها به دلیل جابجایی ای که انجام می دهند باعث ایجاد سوراخ هایی در خاک می شوند که راه نفوذ اکسیژن را آسان می کنند.

مزایا استفاده از کود ورمی کمپوست:

برخی از مزایای کود ورمی کمپوست عبارت‌اند از:

• قابلیت استفاده در تمامی محصولات کشاورزی.
• این کود دارای مقادیری آهن، روی، مس، اکسید، ازت ،فسفر و منگنز می‌باشدکه این عوامل باعث تحریک رشد گیاه می‌شود.
• کود ورمی کمپوست کاملاً ارگانیک بوده و سازگار با محیط‌ زیست می‌باشد.
• از جمله مزایا این کود می توان به این نکته اشاره کرد که در کود ورمی کمپوست امکان سوختن ریشه وجود ندارد.
• شما به راحتی می توانید هر گیاهی را  به صورت خالص در این کود پرورش دهید.
• قدرت جذب آب فوق‌العاده ای دارد، همچنین ارزش غذایی بالایی دارد.
• از همه مهم تر این که برای انسان کاملاً بی‌خطر می‌باشد.
• این کود از هر نوع آلودگی و بیماری برای انسان و دام به دور می‌باشد.
• تولید این کود به آسانی انجام می‌شود. همیشه استفاده از کود باعث رویش علف‌های هرز می‌شود این در حالی است که کود ورمی کمپوست بذر علف هرز ندارد و از این جهت استفاده از آن باعث کم رشد شدن گیاهان بی فایده و هرز می‌شود.
• ماندگاری بیشتری در خاک دارد.

کاربرد کود ورمی کمپوست:

• از کود ورمی کمپوست می توانید در کلیه محصولات زراعی، باغبانی و گلخانه‌ای خود استفاده کنید.
• استفاده از این کود باعث رشد سریع و بهتر گیاه شما می شود.

اثرات وجود کرم ­های خاکی:

آثار مثبت وجود کرم­های خاکی و در نتیجه ورمی­ کمپوست حاصل از آن ها بر رشد و نمو گیاهان متعدد است. از جمله می­توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. فضولات باقی مانده این جانوران سرشار از عناصر پرمصرف و کم­ مصرف و به فرم قابل استفاده برای گیاه است. فضولات کرم ­ها از نظر ترکیبات شیمیایی نسبت به خاک اطراف دارای مقادیر بیشتری از مواد آلی و عناصر بازی قابل تبادل شامل سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، فسفر و منگنز قابل استفاده برای گیاه است. شکل، اندازه و ترکیب فضولات باقیمانده از کرم­ های خاکی به گونه این جانداران و منابع غذایی مورد استفاده آن ها بستگی دارد.
2. کرم­ های خاکی با تأثیر بر جمعیت میکروبی خاک از طریق فرایندهایی مثل خرد و ریز کردن بقایای گیاهی، کاهش نسبت کربن­ به ­نیتروژن در بقایای گیاهی، حفر دالان در خاک و باقی گذاردن فضولات در آن ها باعث افزایش فعالیت آنزیمی خاک و در نهایت منجر به تسریع معدنی شدن عناصر غذایی مورد نیاز گیاه می­شوند.
3. مصرف و هضم میکروارگانیسم­ های بیماریزای گیاهی و آزاد شدن عناصر غذایی موجود در آن ها که در نهایت به مصرف تغذیه گیاه می­رسند.
4. حرکت کرم ­های خاکی منجر به پراکنش جانداران میکروسکوپی و اسپور قارچ­ های تجزیه­ کننده مواد آلی در خاک می­شود.
5. ترشح برخی ویتامین­ ها در خاک از جمله ویتامین­ های گروه B و D.
6. وجود مواد تحریک­ کننده رشد گیاه از قبیل اکسین و سیتوکینین در فضولات کرم­ های خاکی.
7. تعدیل دمای خاک، به ­طوری­که زمین ­های دارای این جانداران در شب گرمتر و در روز خنک­تر از اراضی مجاور هستند.
8. تونل­ ها و دالان­ های حفر شده توسط کرم­ خاکی منجر به حرکت سریع­تر آب و عناصر غذایی به­ سمت محیط پیرامون ریشه می­شود.
9. کرم­ های خاکی بر میزان نیتروژن خاک به­ صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار هستند، به­ طوری ­که نیتروژن فضولات این جانداران به خاک وارد می­ شود. همچنین تجزیه لاشه کرم­ ها پس از مرگ نیز باعث افزایش نیتروژن قابل جذب گیاه در خاک می­شود. میزان نیتروژن اضافه شده از طریق لاشه این جانداران 6 الی 7 گرم به ازای هر متر مربع در سال و مقدار نیتروژن ترشح شده توسط مدفوع آن ها حدود 10 گرم در مترمربع در سال است.
10. کرم­ های خاکی از طریق بهبود پراکنش قارچ­ های میکوریزایی و باکتری­ های ریزوبیوم، نقش عمده­ ای در افزایش جذب فسفر و نیتروژن توسط گیاه ایفا می­کنند. در حضور کرم­ های خاکی، رابطه به ­وجود آمده بین گیاه و این میکروارگانیسم ­ها با کارایی بیشتری صورت می­پذیرد.

اثرات ورمی­ کمپوست در خاک:

ورمی ­کمپوست در خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تأثیر بسزایی دارد. این کود اصلاح ­کننده خصوصیات فیزیک و شیمیایی و بیولوژیکی خاک بوده و علاوه بر وزن مخصوص کم، فاقد هر گونه بو، میکروارگانیسم­های پاتوژن، باکتری­ های بی­ هوازی، قارچ­ها و علف­ های هرز می­ باشد. ورمی­ کمپوست علاوه بر ظرفیت بالای جذب و نگهداری آب، شرایط مناسبی جهت بذربندی و قدرت نگهداری مواد غذایی مورد نیاز گیاهان را فراهم می­ نماید و همانند پیت دارای خلل و فرج، ظرفیت هوادهی و زهکشی مناسبی است و سطح زیادی نیز برای جذب مواد غذایی دارد. ورمی ­کمپوست حاوی عناصر مفید به­ ویژه نیتروژن است که به­ تدریج آن ها را در اختیار گیاه قرار می­دهد.

این کود در مقایسه با سایر کودهای آلی علاوه بر دارا بودن مقادیر بالاتری از عناصر غذایی اصلی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم قابل تبادل، حاوی عناصر کم­ مصرف آهن، مس، روی و منگنز نیز می­ باشد. موادی مانند ویتامین B₁₂ و اکسین موجود درآن باعث تحریک به رشد گیاه می­شوند. ورمی­ کمپوست، حاوی میکروارگانیسم­ های هوازی مفید مانند ازتوباکترها است و از سوی دیگر، عاری از باکتری­ های بی­ هوازی، قارچ ها و میکروارگانیسم ­های پاتوژن می­ باشد.

در مقایسه با مواد مادری اولیه، ورمی­کمپوست ­ها دارای نمک محلول کمتر، ظرفیت تبادل کاتیونی بیشتر و میزان هیومیک اسید بیشتری می­باشند. لازم به ذکر است که چنانچه کرم­ ها به­ طور صحیح تغذیه نشوند یا شرایط برایشان فراهم نشود، این مواد مفید در ورمی­ کمپوست وجود نخواهند داشت. بنابراین، کرم­ ها به منزله دام­ های بسیار کوچکی هستند که باید به ­درستی مدیریت شوند تا حداکثر سود از آن ها به ­دست آید.