رسیدگی به گیاه کلزا

در زراعت کلزا، به کار گیری تراکم مناسب، از جنبه ­های مختلف حایز اهمیت است. در تراکم بالای بوته، به دلیل پوشش گیاهی بیش­تر، نفوذ نور به داخل پوشش گیاهی کاهش و مقدار رطوبت نسبی افزایش می­یابد. تراکم، درجه ساقه­ بندی را تعیین می­کند. بدین ترتیب که هر قدر تراکم بیش­تر باشد، درجه­ ساقه ­بندی کم­تر و عکس آن نیز صادق خواهد بود.

در تراکم بیش­تر، درجه ساقه ­بندی تا گروه II و در تراکم کم­تر تا گروه IV یافت می­شود. حساسیت به ورس با تراکم گیاهی موجود بر روی ردیف در ارتباط استو تراکم­های بهینه برای حصول حداکثر عملکرئ 80-60 بوته در متر مربع است. برای تحقیق این منظور، استفاده از 6 کیلوگرم بذر کافی است.

ارگ کاشت کلزا در خاک­ های حاصلخیز باتلاقی قدری زودتر از موعد انجام گیرد، استفاده از 4 کیلوگرم بذر کافی خواهد بود. به طور کلی، در بافت­های سنگین که امکان شبز شدن بذر کاهش می­یابد، یا در صورت کاهش فاصله خطوط، یا در کاشت کرپه و یا زراعت در اراضی خشک، مقدار بذر مصرفی را تا 8 کیلوگرم می­توان افزایش داد.

فاصله خطوط کشت، براساس ماشین آلاتی که کشاورز در اختیار دارد انتخاب می­شود. تراکم نقش اساسی در وزن تک بوته دارد. جهت تولید عملکرد بیش­تر، قبل از زمستان گذرانی، یک بوته باید وزن خشک قابل قبولی داشته باشد تا در برابر سرما مقاومت کند. آزمایشات نشان داده ­اند که وزن خشک تک بوته در پاییز باید حداقل 2-1.5 گرم باشد.

زیرا اگر کم­تر از این مقدار باشد گیاه توانایی تحمل سرمای زمستان را نخواهد داشت. زیادی بذر کاشته شده در پاییز و وزن خشک تک بوته در بهار، همواره یک هم­بستگی منفی با وزن خشک برقرار می­کنند. فاصله ردیف کاشت، یک جزء مهم از میزان بذر مورد نیاز برای کشت است، زیرا در رابطه با کنترل علف­های هرز، حساسیت به ورس و کوددهی نیتروژن موثر است. آزمایشات نشان داده­اند که فاصله خطوط کاشت 35-30 سانتی­متر و فاصله بذرها برروی ردیف در حدود 5 سانتی­متر مناسب اشت.

تاریخ کاشت گیاه کلزا:

تاریخ کاشت بهینه کلزا با وضعیت جغرافیایی منطقه ارتباط مستقیم دارد واز فاکتورهای موثر بر رشد محسوب می­شود. در کلزای پاییزه زمان کاشت باید طوری انتخاب شود که گیاه در پاییز به قدر کافی بتواند رشد کند تا از خطر سرما و حمله آفات در زمستان مصون بماند.

اگر کلزا در پاییز دیرتر کشت شود و تعداد برگ­های روزت به 10-8 برگ نرسد، مقاومت در برابر سرما کاهش خواهد یافت . در کاشت زودهنگام پاییزه نیز نقطه رویش در معرض خطر سرمازدگی قرار می­گیرد. اگر قبل از زمستان گذرانی احتمال ساقه روی بوته­ ها در میان باشد، برای ممانعت از رشد رویشی و ورود به مرحله ساقه روی، از مواد تنظیم کننده رشد مانند کلرکلرین کلرید(CCC)، سولفات مس و یا تریازول می­توان استفاده کرد.

این مواد توسط ریشه و یا جوانه قابل جذب است و با افزایش تعداد شاخه ­های جانبی، در واقع مرحله گلدهی را به تاخیر می­اندازد. به طور کلی، کاشت پایییزه کمی قبل از کاشت متداول گندم یعنی زمانی است که دما به 20-15 درجه سانتی­گراد رسیده باشد. تاریخ مناسب برای مناطق سردسیر کشور مثل آذربایجان 20-15 شهریور، برای غرب کشور 30-15 شهریور، برای مناطق گرگان و مازندران 15 مهر تا 15 آبان ماه و برای مناطق گرمسیر کشور اوایل آبان تا اوایل آذر توصیه می­شود. تاریخ مناسب کاشت کلزای بهاره زمانی است که دمای خاک در حدود 6 سانتی­گراد باشد. دماهای کم­تر ممکن است به پوسیدگی بذر و عدم جوانه ­زنی منجر شود.

با رعایت تاریخ مناسب کاشت می­توان به اهداف زیر دست یافت:

1. کاشت به موقع کلزای پاییزه موجب می­شود تا قبل از فرا رسیدن زمستان، گیاه به تراکم بالایی برسد، و برگ­ها به اندازه کافی بزرگ شوند و روزت­ه ای قوی تولید کنند. در چنین شرایطی، کلزا نه تنها در برابر سرما مقاوم می­شود، بلکه به دلیل توانایی توسعه غنچه ­ها و غلاف­های بیش­تر، عملکرد بالاتری را نیز تولید می­کند.
2. سازگاری با سیستم­های کشاورزی محلی فراهم می­شود. به عنوان مثال، در تناوب کاشت کلزا – برنج، زمان مناسب برای کاشت کلزا باید طوری باشد که ضمن عملی بودن هر دو کشت عملکرد بالایی نیز حاصل شود. بنابراینف در مناظق شمالی کشور، آغاز گلدهی باید از 20 بهمن تا حداکثر 10 اسفند ماه، پایان گلدهی تا 10 فروردین ماه و رسیدگی محصول در اواسط اردیبهشت ماه باشد.
3. اثرات ناشی از سرما، گرما، خشکی، غرقاب، بیمای، آفات و علف­های هرز کاهش می­یابد.

آبیاری گیاه کلزا:

کلزا برای فتوسنتر و انتقال مواد غذایی به مقادیر زیادی آب نیاز دارد. در کلزای بهاره، بین عملکرد و تبخیر و تعرق یک رابطه خطی وجود دارد. توماس میزان افزایشی را در حدود شش کیلوگرم در هکتار به ازای هر میلی­متر آب اضافی گزارش کرده است. آبیاری قبل از گلدهی می­تواند تعداد غلاف را افزایش دهد. حساس­ترین مرحله پس از گلدهی، مرحله طویل شده غلاف است. به نظر می­ آید که اثرات متقابلی بین مصرف آب و عملیات زراعی وجود نداشته باشد، ولی بین نیتروژن و آب رابطه­ ای وجود دارد.

در اکثر مناطق 3-2 نوبت آبیاری در پاییز و 3-2 نوبت آبیاری بهاره در مراحل شروع رشد در بهار، گلدهی و تشکیل غلاف مورد نیاز است که البته بسته به شرایط محیطی، میزان نزولات و دمای محیط قابل تعییز خواهد بود. کاشت پاییزه کلزا را می­توان مانند گندم آبیاری کرد. بدین ترتیب که از طویل شدن ساقه تا پایان بذر ­بندی فواصل آبیاری را کاهش داد و پس از آن، یعنی در زمان پر شدن بذر بر این فواصل افزود. آخرین آبیاری کلزا با پیدایش اولین آثار رسیدگی انجام می­گیرد.

کود دهی گیاه کلزا:

مصرف بهینه کودها در افزایش عملکرد کمی وکیفی محصول موثر است. حساسیت کلزا به مجاورت با کود بیش­تر از گندم و جو است. جایگزاری کود در بستر بذر به آسیب گیاه­چه و سبز شدن غیر یک­نواخت مزرعه منجر می­شود. پایین­ تر بودن دمای خاک و محتوای رطوبتی آن، این مشکل را تشدید می­کند. برای اجتناب از این مسئله، توصیه می­شود تا کود به صورت نواری مورد استفاده قرار گیرد.

نیتروژن:

استفاده از نیتروژن یک عامل کلدی و تعیین کننده عملکرد است، ولی اثرات متقابلی را نیز با دیگر عملیات زراعی از جمله رقم، تراکم گیاهی، استفاده از مواد تنظیم کننده رشد و قارچ­ کش­ها دارد. موقعی که بقیه عوامل زراعی در حد مطلوب باشند، اثرات مستقیم کود نیتروژنه بیش­تر نمایان می­شود گرات و چوبگر نشان دادند که در جذب و انتقال نیتروژن تفاوت­هایی در بین ارقام وجود دارد. آن­ها ارقام را در سه تیپ زر طبقه­ بندی کردند:

1.  با افزایش مصرف نیتروژن، عملکرد افزایش می­ایبد.
2. با افزایش مصرف نیتروژن عملکرد ابتدا افزایش و سپس ثابت می­ماند.
3.  با مصرف نیتروژن عملکرد ابتدا افزایش می­یابد، سپس مدتی ثابت می­ماند و بعد از آن دوباهر کاهش می­یابد. در این نوع تیپ با زیادی مصرف نیتروژن محتوی روغن دانه به طور چشمگیری کاهش می­یاد.

کلزا در مراحل اولیه رشد تا حدودی پربرگ است. کمبود نیتروژن می­تواند رشد برگ­ها را به تاخیر اندازد و محصول را کاهش دهد. معلوم شده است که نیتروژن به دلیل حفظ طولانی مدت بیش­ترین تعداد برگ ممکن، با حفظ جریان مواد غذایی به سوی گل و غلاف، موجب افزایش عملکرد می­شود.

کلزا 20 تا 25 درصد نیاز خود به نیتروژن را در پاییز، 70- 60 درصد آن را به هنگام شروع گل در بهار و 20- 10 درصد بقیه را در فاصله گل­دهی تا رسیدگی از خاک تامین می­کند.

در طی نمو رویشی در آغاز بهار، دمای خاک بسیار پایین و رطوبت خاک آنقدر زیاد است که موجب محدودیت در معدنی شدن و عدم کفایت تامین نیتروژن برای گیاه می­شود. با گسترش هر چه بیش­تر ساقه و شروع تکوین دانه در اواخر بهار، معدنی شدن خاک دوباره فعال می­شود و نیاز به کود نیتروژنه کاهش می­یابد. در نتیجه، به نظر می­ آید که مرحله اصلی برای مصرف نیتروژن اضافی، در انتهای زمستان اصلی به هنگام رشد فعال برگ­ها باشد.

تحقیقات انجام شده در زمینه مصرف نیتروژن توسط یوزت و همکاران بیان می­دارد که مصرف زود هنگام و پایه نیتروژن به ویژه در زراعت­هایی با کاشت زود هنگام، پوشش سبز گیاه را افزایش می­دهد، ولی به ندرت افزایش عملکرد را به دنبال دارد. کما این­که ممکن است به دلیل رعایت شرایط زیست محیطی، ممانعت­هایی در این رابطه پدید آید. قبل از تصمیم­گیری برای نیاز کودی یک محصول، لازم است تا به میزان نیتروژنی که بر اثر معدنی شدن خاک و بقایای گیاهی دردسترس قرار می­گیرد، توجه کرد. این مقادار می­تواند به دو بخش تفکیک شود. بخش اول، مقدار نیتروژن معدنی شده در خاک و بقایای گیاهی در دسترس است. بخش دوم مقدار نیتروژنی که طی بهار معدنی خواهد شد. بخش دوم، به شرایط آب و هوایی وابسته است.

پیش­بینی موازنه نیتروژن با اقتباس از رایو و همکاران به صورت زیر امکان­پذیر است:

 70Y = X – N_h + Ne + N_S

در این رابطه 70 کیلوگرم نیتروژن مورد نیاز برای تولید یک تن دانه است. Y عملکرد مورد انتظار(تن در هکتار)، X مقدار نیتروژن ناشی از کود معدنی، N_h مقدار نیتروژن معدنی باقی­مانده در خاک بعد از برداشت محصول، Ne مقدرا نیتروژن جذب شده در طول پاییز و N_S مقدار نیتروژن معدنی تامین شده از خاک در بهار است که محتوی نیتروژن خاک در آخر زمستان را شامل می­شود.

اگر Y، N_h و N_S به طور دقیق محاسبه شوند، آن­گاه می­توان کود نیتروژنه مورد نیاز محصول(X) را برآورد کرد.

کلزای بهاره برای هر تن دانه تولیدی 60-50 کیلوگرم نیتروژن جمع می­کند. برای کلزای پاییزه این مقدار معادل 70 کیلوگرم نیتروژن است. یک تن دانه برداشت شده با 42 درصد روغن و 38 درصد پروتئین کنجاله، محتوی 35 کیلوگرم نیتروژن است. اندرسون و اولسون گزارش کردندکه کلزا با تولید 4 تن دانه در هکتار 200 کیلوگرم نیتروژن، 70 کیلوگرم فسفر و 140 کیلوگرم پتاس از زمین جذب می­کند. قسمت عمده موادغذایی در اوایل بهار و به هنگام رشد سریع بوته ­ها جذب می­شود، ضرایب مصرفی که با استفاده از نیتروژن نشان­دار(N 15) در کلزای پاییزه تعیین شده است. عدد کوچکی را رد حدود 50 درصد نشان می­دهد. یعنی 50 درصد نیتروژن از منبع کودهای معدنی توسط گیاه مصرف می­وشد.

پویایی جذب نیتروژن در کلزای پاییزه در چهار مرحله رشدی گیاه یعنی پاییز، شروع بهار، مرحله رشد رویشی و از اتمام گلدهی تا رسیدگی در نظر گرفته می­شود. همان طوری که مصرف بی­رویه نیتروژن در کلزای بهاره، کارایی نیتروژن را کاهش می دهد، چنین امری در مورد محصول پاییزه نیز صادق است. این امر، ممکن است اهمیت اقتصادی نداشته باشد، ولی از جنبه زیست محیطی اهمیت زیادی دارد. اگر مقدار نیتروژن موجود در کاه با شخم زدن به خاک وارد شود، می­تواند مانع از کاربرد مفرط نیتروژن کودی شود. در صورت کشت کلزا پس از یونجه و نخود، نیتروژن حاصل از پوسیدن بقایای این زراعت­ها برای تامین نیاز نیتروژنه کلزا در پاییز کافی خواهد بود. ولی، اگر کلزا بعد از غلات کشت شود، دادن 30 تا 40 کبلوگرم نیتروژن به خاک ضرورت دارد. در کل، بدون توجه به زراعت قبلی، در بهار 180-150 کیلوگرم نیتروژن به خاک داده می­شود. صرف نظر از مقدار، توجه به زمان مصرف نیتروژن نیز مهم است. ولی، مرحله مشخصی از رشد کلزا که تغذیه نیتروژن در آن، اثر بارزی بر جای بگذارد، قابل تشخیص به نظز نمی ­آید شواهدی از اثر مثبت مصرف نیتروژن در شروع نمو زایشی گیاه بدست آمده است، ولی این یافته توسط سایرمحققان تایید نشده است. طبق معمول نیتروژن در سه مرحله از دوره رشد کلزا به صورت 1:3 در زمان کاشت، 1:3 در زمان خروج از حالت روزت و هم­زمان با گرم شدن هوا 3:1 در زمان ظهور غنچه­ های گل مصرف می­شود.

در کلزای بهاره و در مناطقی با حاصل­خیزی متوسط، کاربرد کود در زمان کاشت کارایی بالاتری را نسبت به مصرف آن به صورت سرک در مرحله ­ی جوانه ­زنی داشته است. با مصرف کود در زمان کاشت، حتی اگر لابه ­لای خاک نیز خشک شده باشد، گیاه قادر به استفاده از نیتروژن خواهد بود. ولی، درمناطق مرطوب نیتروژن همواره در معرض دنیتریفیکاسیون و شستشو است.

با این­که در صورت مصرف نیتروژن به شکل نیترات، گیاه قادر است به سرعت از آن استفاده کند، ولی کلزا فرم آمونیومی نیتروژن را ترجیح می­دهد. کود آلی نیز منیعی از نیتروژن است، ولی متغییر بودن مقدار آن مانع از تعیین استانداردی برای مصرف آن می­شود. در رابطه با مصرف کودهای دامی مطالعات بسیار اندکی صورت گرفته است و واکنش کلزا به این نوع کودها هنوز ناشناخته مانده است.

کمبود نیتروژن به کاهش تعداد غلاف در بوته، کوتاهی قد گیاهان، ضعف رشد اولیه و ضعف رشد سبزینه­ای گیاه، ارغوانی شدن برگ و رگبرگ­ها و زرد شدن برگ­های پیر منجر می­شود. نیتروژن موجود در برگ­های مسن­تر با توزیع مجدد وارد برگ­های جوان­تر می­شود و در نتیجه برگ­های پیر پژمرده و خشک می­شوند.

فسفات:

کلزا فسفر را در مراحل اولیه رشد به خوبی جذب می­کند واین جذب به مدت 8 هفته ادامه می­یابد. به ازای هر تن دانه حدود 12 کیلوگرم فسفات برداشت می­شود. محتوی روغن و پروتئین تحت تاثیر مصرف فسفات قرار دارد. شکل­های مختلف کودهای فسفاته، حلالیت­های متفاوتی دارند. در این میان فراهمی منوآمونیوم فسفات و پلی­ فسفات از سنگ فسفات که فقط در شرایط اسیدی حل می­شود، بیش­تر است. به دلیل تحرک کم فسفات، باید پیش از کاشت آن را با خاک مخلوط کرد. قرارگیری کود فسفاته به صورت نواری، اقتصادی­تر از اختلاط آن است. ولی در صورت نزدیکی زیاد بذر با کود، خطر سمیت پیش می­آید. زمانی که به مقادیر زیادیی فسفات نیاز است. عمیق کاری مواری کود بهتر از روش مصرف کناری آن خواهد بود. برگ و ساقه گیاهانی که دچار کمبود فسفر هستند، ابتدا به رنگ سبز متمایل به آبی تیره و بعد به رنگ ارغوانی درمی­آیند. گیاه کوتوله می­شود و ریشه­های آن کوتاه و ضعیف می­مانند. در موارد شدیدتر حاشیه برگ­ها نکروزه می­شود و برگ­های مسن­تر پیش از بلوغ کامل پژمرده و خشک می­شوند. کارایی جذب فسفر توسط ریشه کلزا از بقیه محصولات زراعی بیش­تر است. وجود فسفر کافی در خاک بر اثر وجود انشعبات زیاد و توسعه­های ثانوی ریشه، گیاه را مقاوم می­سازد تا سیستم ریشه ای قوی و سالمی را در مراحل ابتدایی رشد تشکیل دهد و موجب شود تا مواد غذایی و آب را در حجم و عمق بیشتری از خاک دریافت کند.

عوامل مختلفی مانند اسیدیته خاک تاثیر زیادی را در آزادسازی فسفر در خاک دارد. بیشترین فراهمی عنصر فسفر در خاک هایی با pH 6 تا 7 دیده می، شود. زیادی رطوبت در دمای پایین خاک حتی در خاک­های غنی از فسفر موجب ممانعت از جذب آن توسط گیاه می­شود. به طور کلی، پاسخ به کودهای فسفاته، به ندرت با واکنش به کودهای نیتروژنه برابری می­کند.

پتاسیم:

نیاز به پتاسیم در کلزا بسیار بالا است. کلزا برای هر تن دانه، حدود 25 کیلوگرم پتاسیم برداشت می­کند. بیش­ترین مقدار جذب در مرحله طویل شدن ساقه است. به­ خاطر بی ­تحرکی پتاسیم در خاک، کود باید پیش از کاشت در قشر سطحی خاک اختلاط یابد. همانند فسفات، قرارگیری کود به­ صورت نواری در زیر و کنار بذر، کارایی بیش­تری را نسبت به پخش آن دارد. تماس بذر با کود، جوانه­ زنی را کاهش می­دهد. شواهدی درمورد تاثیر زیاد pH در فراهمی پتاسیم در دست نیست، ولی بافت خاک به جهت جذب سطحی پتاسیم در سطح ذرات رس، دارای اهمیت است. پتاسیم اثری بر روی کیفیت دانه به­ جز در خاک­های بسیار فقیر ندارد. این عنصر تحمل گیاه را نسبت به سرما، خشکی و بیماری­ها افزایش می­دهد. با تولید نشاسته، کربوهیدرات­ها و روغن افزایش می­یابد. حداکثر مقدار پتاسیم موجود در ماده خشک گیاهی به نام گلدهی، 2.5 درصد برای عملکرد مطلوب است. برگ­های گیاهان مبتلا به کمبود پتاسیم به رنگ سبز تیره درمی ­آیند و گاهی نیز دچار پیچش می­شوند. در عین حل حواشی برگ­ها و سطح بین رگبرگ­ها تغییر رنگ و سوختگی موضعی نشان می­دهند. گیاهان جوان کوتوله می­مانند و بسیار زود پژمرده می­شوند. در موراد شدیدتر، برگ به طور کامل می­میرد، ولی اتصال آن به ساقه باقی می­ماند.

گوگرد:

ساختار شیمیایی گلوکوزینولات از اسیدهای آمینه گوگردی است. میزان گلوکوزینولات از فراهمی نیتروژن و گوگرد در خاک متاثر می­شود. نسبت نیتروژن به گوگرد باید در ارزیابی اثرات مصرف نیتروژن بر روی محتوی گلوکوزینولات در نظر گرفته شود. بهره ­مندی زیاد گیاه از این دو عنصر غذایی موجب بالا رفتن سطوح گلوکوزینولات می ­شود. حد مطلوب نسبت نیتروژن به گوگرد را در مرحله ­ی گلدهی برابر با 12 گزارش کرده­اند. گلوکوزینولات می­تواند منعکس کننده وضعیت فیزیولوژیکی گیاه و یا معیاری از وجود تنش رطوبتی در بعد از گلدهی باشد. کمبود گوگرد به کاهش میزان کلروفیل، زردی برگ­ها، کلروز بین رگبرگ­ها، اختلال در رشد و کوچک­تر ماندن گیاه، کندی رشد غلاف و چروکیده شدن دانه ­ها منجر می­شود. این علایم، بیش­تر در اوایل غنچه ­دهی و مرحله به گل رفتن مشاهده می­شود. از آن­جایی که گوگرد در گیاه متحرک نیست و نمی­تواند از برگ­های پایین به برگ­های جوان­تر بالایی حرکت کند، بنابراین برگ­های جدید، گل­ها و غلاف شاخه­ های در حال رشد، بیشتر از برگ­های مسن­تر واقع در قسمت پایین گیاه، دچار کمبود می­شوند.

کلزا در مقایسه با غلات به گوگرد بیش­تری نیاز دارد، زیرا گوگرد درکلزا هم جهت سنتز پروتئین و هم سنتر روغن بکار می­رود. در این گیاه، گوگرد اثر مستقیمی بر روی عملکرد کمی و کیفی دانه دارد. این کود را می­توان در سطح خاک پخش کرد و سپس آن را از طریق آب آبیاری و یا باران وارد خاک ساخت. گیاه سولفات­ها را فقط از خاک جذب می­کند و تغذیه گوگردی بستگی زیادی به معدنی شدن آن دارد. سولفات­ها نیز همانند نیترات­ها بسیار حساس به شست­شو هستند و در مناطقی که بارندگی پاییزه بیش­تر از 300 میلی­متراست، امکان بروز کمبود گوگرد وجود دارد. در خاک­های اسیدی می­توان از کود سولفات پتاسیم و یا کود سولفات کلسیم استفاده کرد. در کلزای بهاره، کمبود گوگرد به ندرت اتفاق می­افتد، زیرا در بهار معدنی شدن بیش­تر انجام می­گیرد. مصرف گوگرد به شکل پودر یا گل گوگرد برای رفع کمبود این عنصر کافی نیست. استفاده از گوگرد به­ شکل سولفات در افزایش عملکرد موثر است. استفاده از پودر گوگرد اثر بارزی برروی عملکرد ندارد و تنها موجب افزایش غلظت کلی گوگرد در گیاه به هنگام برداشت می­شود . در خاک­هایی که مبتلا به کمبود گوگرد هستند اثرات متقابل مثبتی میان کودهای نیتروژنه و پودر گوگرد دیده شده است. در این خاک­ها اگر فقط به افزایش نیتروژن مبادرت شود و گوگرد اضافی در خاک مصرف نشود، عملکرد دانه و میزان گلوکوزینولات بذر افزایش می­یابد. کمبود گوگرد در خاک­های درشت بافت و خاک­های فقیر ازمواد آلی بسیار شایع است. همانند نیتروژن، بالا بودن رطوبت خاک و پایین ماندن دمای خاک نیز از معدنی شدن گوگرد توسط فعالیت میکروبی ممانعت می­کند. وجود گوگرد برای بیوسنتز گلوکوزینولات ضروری است. میزان گلوکوزینولات بذر هبستگی زیادی با میزان گوگرد برگ­های جوان­تر به هنگام ساقه رفتن دارد. آزمون خاک برای گوگرد مهم است و بیش­تر مقدار 50 کیلوگرم در هکتار آن در خاک­هایی که دارای سولفات کمتر از 10 میلی­گرم هستند استفاده می­شود.