پروش گیاهان مناسب برای درختآرایی، یکی از سرگرمیهای جذاب است که تاریخچه آن به دوران باستان برمیگردد. شما میتوانید با پرورش بوتههای مختلف یا نرم ساقهها، مجسمههای زندهای با شکلها و اندازههای مختلف بسازید. اشکال سادهای مثل مخروط و کُره را خودتان میتوانید بسازید.
اما اگر برای هرس کردن گیاه و ایجاد یک شکل کاملا حرفهای، به کمک نیاز دارید، میتوانید از یک قاب سیمی استفاده کنید. از آنجایی که فرآیند هرس کردن در درختآرایی بوتهها و نرمساقهها تفاوت زیادی با سایر گیاهان دارد، جزئیات هر نوع را به طور جداگانه بررسی میکنیم.
در اولین بخش به بررسی شرایط این مساله می پردازیم.
1- یک بوته یا درختچه همیشه سبز و مقاوم با برگهای کوچک و انبوه را انتخاب کنید:
بهترین درختچهها برای درختآرایی، آنهایی هستند که برگهای انبوه دارند، به آرامی رشد میکنند و هرس را تحمل میکنند. درختچههای جوان بخرید تا بتوانید آموزش درختآرایی و شکل دادن به آنها را زودتر آغاز کنید. بهترین گزینهها عبارتند از: سرو کوهی، برگنو، سرخدار، شمشاد، مورد، راج، و رزماری
درختچههای شمشاد و سرخدار، محبوبترین و ایدهآلترین نمونهها برای افراد مبتدی هستند.
شمشاد، دارای برگهای سبز تیره، براق و کوچک است، که خیلی نزدیک به هم رشد میکنند. سرخدارها نیز برگهای متراکمی دارند، اما به جای برگ، دارای سوزنهایی به رنگ سبز تیره و براق هستند.
2- یک مکان آفتابی دور از ساختمانهایی که راه نور را سد میکنند، انتخاب کنید:
درختچههایی مثل سرخدار و شمشاد، در سایه کامل، سایه جزئی، و آفتاب کامل نیز دوام میآورند، اما ترجیح میدهند هر روز چند ساعت نور دریافت کنند. درختچههای مناسب برای درختآرایی باید از همه جهات به مقدار مساوی نور خورشید دریافت کنند، تا رشد یکنواخت و متراکمی داشته باشند، بنابراین باید از هر ساختمانی که راه نور را سد میکند، دور باشند.
3- یک ظرف یا قوطی که سوراخهایی برای زهکشی دارد، انتخاب کنید و آن را با خاک گلدان معمولی پر کنید:
درختچههای مناسب برای درختآرایی، در قوطیها رشد فوقالعادهای دارند. استفاده از خاک گلدان معمولی برای گیاهان آپارتمانی تا زمانی کارکرد خوبی دارند که ظرف محتوی آنها، زهکشی کافی داشته باشد. اگر قوطی چند سوراخ زهکشی ندارد، چند سوراخ اضافه در کف آن ایجاد کنید. با کشتگر یا پلنتری کار کنید که طول آن حداقل یکسوم ارتفاع درختچه باشد.
4- گلوله ریشه را در خاک قرار دهید و به آرامی خاک را دور آن بریزید:
درختچه را از گلدان مراقبت بردارید و به آرامی ریشهها را با یک چاقوی خاک یا با انگشتان خود باز کنید. یک حفره در خاک ایجاد کنید. پهنای آن به حدی باشد که گلوله ریشه در آن جای گیرد. گلوله ریشه را در این حفره قرار دهید و دور آن خاک گلدان بیشتری بریزید.
5- خاک را مدام مرطوب نگه دارید و اگر نوک برگها قهوهای شد، کود اضافه کنید:
با لمس کردن خاک با انگشتانتان، خاک را هر روز چک کنید. اگر احساس کردید خشک است، به درختچه آب دهید. هیچگاه اجازه ندهید خاک خشک شود. این درختچهها آب را بسیار دوست دارند و برای رشد شاخ و برگ انبوهشان به آن نیاز مبرم دارند. اگر متوجه شدید برگها در حال قهوهای شدن هستند، یا نوک آنها مسی رنگ شده است، گیاه را با کود تغذیه کنید.
6- درختچه را کنترل کنید تا اگر به بیماری box blight مبتلا شده بود، به سرعت برای کنترل قارچهای آن اقدام نمایید:
شمشادها و سرخدارها، بسیار مقاوم هستند اما اگر روی آنها نظارت داشته باشید، میتوانید مشکلات به وجود آمده را به سرعت رفع کنید. به محض آنکه اثری از این مشکلات دیدید، شاخههای شکسته، در حال مرگ یا بیمار را قطع کنید. این کار، بهترین روش برای سالم نگه داشتن درختچههاست. بیماری box blight، یک بیماری قارچی شایع میان درختچههاست. به آن هم توجه کنید. اگر دیدید برگها قهوهای میشوند و میریزند، قسمتهایی از درخت خالی میشود، یا رگههای سیاهی روی بوته ایجاد شده، دلیل آن بیماری box blight است. درمان این بیماری شامل اقدامات زیر میشود:
7- هر چند سال یک بار، گلدان درختچه را عوض کنید و آن را در ظرف بزرگتری قرار دهید:
اگر ریشههای درختچه در هم تنیده شوند، سرعت رشد آن به شکل قابل توجهی کاهش مییابد. با تغییر گلدان آن به صورت چندسال یک بار، از این امر جلوگیری کنید. در این راستا، همان راهنماییها و نکاتی که قبلا ذکر شد را دنبال نمایید: از ظرفی استفاده کنید که اندازه آن حداقل یکسوم ارتفاع درختچه باشد.
در دومین بخش از این مطلب به تکنیک های هرس این درختچه می پردازیم.
1- برای آرایش درختچه خود یک شکل ساده انتخاب کنید:
مدتی را صرف نگاه به شکل طبیعی درختچه کنید و شکلی را انتخاب کنید که ایجاد آن دشوار نباشد. شکلهای برجسته و ساده، مثل کره، مکعب، مخروط و مارپیچ، بهترین گزینهها برای افراد مبتدی هستند، زیرا هرس کردن و حفظ آنها آسان است.
به عنوان مثال، اگر درختچه شما بلند و باریک است، سعی نکنید آن را به زور به یک کُره تبدیل کنید. شکلی را انتخاب کنید که با شکل طبیعی آن سازگار باشد، مثل یک مخروط یا مارپیچ. هرگاه به کار درختآرایی مسلط شدید، میتوانید ایدههای بلندپروازانهتری را پیاده کنید. شکلهای ساده را راحتتر میتوان بدون دخالت دست ایجاد کرد.
2- ساقه اصلی را به یک چوب ببندید و بقیه شاخههای عمودی را قطع کنید:
شاخههای عمودی، ساقههایی هستند که در نهایت به ساقههای غالب تبدیل میشوند. وقتی یک شاخه عمودی را به عنون ساقه اصلی درختآرایی خود انتخاب میکنید، به راحتی میتوانید شکل آن را کنترل نمایید. با شاخهای کار کنید که قوی به نظر میرسد و در موقعیتی قرار گرفته که برای ایجاد شکل مورد نظرتان مناسب است.
این شاخه اصلی را با یک تکه پارچه یا طناب، به یک ستون چوبی گره بزنید. با هرس دستی یا دستگاه برشدهنده، بقیه شاخههای عمودی اطراف شاخه اصلی را قطع کنید. همیشه از قیچی های تیز استفاده کنید و قبل و بعد از هر بار استفاده، آنها را ضدعفونی نمایید. گاهی لازم است قیچیها را مرتبا تیز کنید.
3- اگر برای شکلدهی به درختچه به کمک نیاز دارید، یک قاب سیمی روی آن قرار دهید:
برای شکلهای هندسی ساده، نیازی به این قاب نیست، اما برای طرحهای پیچیدهتر ، مثل قارچ و پری، این قابها کار هرسکردن را راحتتر میکنند. قاب سیمی را به آرامی روی درختچه قرار دهید و پاهایش را به خاک بچسبانید تا در حین هرسکردن، به اطراف حرکت نکند.
4- در اواخر بهار، برگهای جدیدی که روی شکل اصلی رشد کردهاند را هرس کنید:
شاخ و برگهایی که به تازگی رشد کردهاند، به راحتی قابل تشخیص هستند، زیرا رنگ آنها نسبت به برگهای قدیمی، روشنتر است. برای شروع کار و ایجاد شکل کلی، از قیچیهای تیز و دارای دستههای بلند استفاده کنید. تک برگها و تکشاخهها را کوتاه کنید تا شاخ و برگهای اضافی حذف شوند. تیغههای قیچی را موازی با قسمتهایی که رشدشان کامل شده نگه دارید و ابتدا بلندترین شاخهها را مرتب کنید. سپس به سراغ شاخههای کوچکتر بروید.
5- در حین هرس کردن، مرتب عقب بروید و کارتان را بررسی و ارزیابی کنید:
چه در حال هرس دستی هستید و چه از یک قاب سیمی استفاده میکنید، به هر حال هر از گاهی عقب بایستید و کارتان را بررسی کنید. آیا مخروط کاملا متعادل و قرینه است؟ آیا مارپیچی که ساختهاید کاملا عمودی است؟ آیا کره با بهترین زاویه گرد شده است؟
به خاطر داشته باشید که هرس کردن، رشد را تحریک میکند. هرجا که برشی بزنید، رشد مجدد از همانجا شروع میشود. به احتمال زیاد، در بعضی از نقاط درختچه جوان شما جاهای خالی یا حفرههایی وجود دارد. این طبیعی است! پس از گذشت چند سال، با ادامه دادن هرس، این حفرهها و جاهای خالی پر خواهند شد.
6- یک بار دیگر در تابستان و پاییز هرس کنید تا شکل کلی کامل بماند:
تا زمانی که حداقل 2.5سانتیمتر رشد جدید ایجاد شده باشد، میتوانید درختچه را هرس کنید. از قیچیهای تیز و دارای دستههای بلند استفاده کنید و به ایجاد برشهای کوچک برای قطع کردن شاخ و برگها و شکل دادن به قسمتهایی که تازه رشد کردهاند ادامه دهید. برای حرکت روی نواحی کوچکتر، از قیچی تیز استفاده کنید. کافیست انتهای ساقهها را ببرید؛ نیازی نیست کل ساقهها را هرس کنید.
اگر درختچه شما لکههای خالی و بزرگ دارد، به آرامی انتهای ساقههایی که در آن ناحیه قرار دارند را هرس کنید تا رشد آن در ماههای آینده تحریک شود. هرس کردن در پاییز، اهمیت زیادی دارد، زیرا درختچه را برای زمستان آماده میکند.
7- شاخهها و ساقههای پایینی را به تدریج و طی چند جلسه، هرس کنید:
هر چه درختچه بزرگتر میشود، ساقههای عمودی به رشد بیشتری در اطراف پایه ادامه میدهند. قرار است ساقه اصلی را در کانون اصلی قرار دهید، بنابراین در جلسات هرسکاری آنقدر شاخهها و برگهای پایینی را ببرید تا ساقه اصلی به ارتفاع مورد نظرتان برسد. این فرآیند چند سال طول میکشد.
8- به مدت چند سال همین برنامه هرسکاری را ادامه دهید تا زمانی که درختچه به بلوغ برسد:
شکلدهی آهسته و دقیق، کلید یک درختآرایی زیبا و حرفهای است! اگر درختچه شما بیش از حد شلوغ و پرپشت به نظر میرسد، اما هنوز زمان هرس کامل آن فرانرسیده، میتوانید در صورت لزوم، کمی از قسمتهای مختلف آن را ببرید تا گردش هوای مناسبی بین شاخهها ایجاد شود.
هرگاه درختچهتان بالغ شد، دفعات هرس کردن را به یک یا دو بار در سال کاهش دهید. لزومی ندارد این برنامه را دقیق دنبال کنید، اما میتوانید به عنوان یک راهنمای کلی از آن استفاده نمایید.
در سومین بخش از این مطلب به درخت آرایی روی درختان و بوته هایی که ساقه های نرم دارند می پردازیم.
1- یک گیاه نرمساقه مقاوم و چندساله، مثل پیچک انگلیسی، را برای پروژه درختآرایی خود انتخاب کنید:
دو نوع گیاه نرمساقه وجود دارد: یک سالهها و چندسالهها. گونههای یکساله بعد از یک سال از بین میروند، اما چندسالهها، سالها به زندگی خود ادامه میدهند. از آنجایی که درختآرایی یک پروژه بلندمدت است، باید کار را با چندسالهها ادامه دهید! پیچک انگلیسی (Hedera helix) گزینه خوبی برای افراد مبتدی است. زیرا مراقبتهای نسبتا کمی نیاز داشته و به سرعت رشد میکند. سایر گزینههای خوبی عبارتند از:
2- یک ظرف محکم با زهکشی خوب و خاک گلدان معمولی خریداری کنید:
زهکشی خوب، اهمیت زیادی دارد. پس کف ظرف و سوراخهای زهکشی آن را چک کنید. اگر هیچ سوراخی وجود ندارد، خودتان چندتا در انتهای ظرف ایجاد کنید. وزن گلدانتان باید به قدری باشد که هنگام درختآرایی چپ نشود.
خاک گلدان گیاهان آپارتمانی، برای این کار بسیار خوب و مناسب است؛ خصوصا اگر در حال پرورش یک نرمساقه درهم و برهم، مثل پیچک انگلیسی هستید.
انجام درختآرایی روی نرمساقهها را در فضای خارجی میتوان انجام داد، اما افراد مبتدی میتوانند روی پروژههای کوچکتر که در گلدان های داخل خانه رشد کردهاند، کار کنند.
3- یک قاب سیمی ساده برای گیاه نرمساقه خود انتخاب کنید تا گیاه دور آن رشد کند:
سادهترین گزینه برای افراد مبتدی، یک سیم دایروی شکل است که میتوانید از فروشگاههای ابزارهای مراقبت از گیاهان خانگی یا گلخانهها خریداری نمایید. قابی انتخاب کنید که حداقل 2 پایه داشته باشد و بتواند محکم در جای خود بایستد. همچنین مطمئن شوید پایههای قاب به اندازه کافی بلند هستند و به انتهای گلدانی که انتخاب کردهاید، میرسند.
سایر شکلهای معروف عبارتند از قلب، مخروط و هرم، اگر میخواهید شکل دلخواه خودتان را ایجاد کنید، از سیم گالوانیزه محکم استفاده کنید و آن را به شکلی که میخواهید، خم کنید. این قاب میتواند هر شکل و اندازهای داشته باشد، اما باید در گلدان جای بگیرد.
4- گلدان را با خاک پر کنید و قاب سیمی را تا انتها به آن وارد نماید:
خاک گلدان را درون آن بریزید. تا جایی که تا زیرلبه کاملا پر شود. قاب سیمی را در مرکز گلدان قرار دهید و پایههایش را در خاک فرو کنید. قاب را محکم به پایین فشار دهید، تا پایههایش به کف گلدان برسند. قسمت اصلی قاب باید حداقل 2.5 تا 5 سانتیمتر بالاتر از سطح خاک قرار بگیرد.
5- یک یا دو گیاه نرمساقه یا قلمه پیچک را در قسمت اصلی هر یک از پایههای سیمی بکارید:
برای کاشت پیچک، راهنماییهای مربوط به عمق و فاصله قلمهها را که درباره گونههای خاص مورد استفاده شما ارائه شده، دنبال نمایید. گیاهان نرمساقه جوانی را انتخاب کنید که به اندازه کافی برای پیچیدن به دور پایههای سیمی بلند باشند و آنها را به اندازه کافی نزدیک به پایهها بکارید که به راحتی به آنها برسند. بعد از کاشت گیاهان در خاک، به آنها کمی آب بدهید.
6- گیاه را دور پایههای سیمی و بالای قاب بپیچید:
هر گیاه نرمساقه را با آرامی دور یکی از پایهها بکشید و تا جایی که امکان دارد به صورت عمودی دور قاب سیمی بچرخانید. اگر خود گیاه نتواند در جای خود بایستد، آن را به آرامی با یک نخ یا ریسمان به قاب سیمی ببندید. اگر دوست ندارید نخها نمایان باشند، نگران نباشید! هرگاه گیاهان در جای خود تثبیت شدند، میتوانید نخها را باز کنید.
7- برگها یا ساقههای رها شده را با یک قیچی باغبانی تیز کوتاه کنید:
اگر گیاهتان هنوز جوان و نورس است، نیازی به این کار نیست، اما اگر کمی پرپشت شده و به راحتی نمیتوانید قاب سیمی را روی آن بیاندازید، برگها و شاخههای مزاحم را ببرید تا گیاه، شکل مشخصتری به خود بگیرد. برای ایجاد برشها از قیچی تیز و تمیز استفاده کنید.
8- در هر نقطه تلاقی، یک برش ریز بزنید تا رشد در یک جهت خاص را تحریک کند:
هرس کردن گیاهان نرم ساقه کار راحتی است. کافیست در هرجا که یک شاخه با شاخه اصلی تلاقی دارد برش کوچکی ایجاد کنید تا رشد گیاه در آنجا تحریک شود. سپس، ساقههای جدیدی که جوانه زدهاند را دور قاب سیمی بپیچید تا شکل مورد نظرتان ساخته شود.
در صورت لزوم، جهت حفظ شکل گیاه، قسمتهای کوتاه، باریک یا کمپشت را ببرید. کوتاه کردن و هرس کردن گیاه را تا زمانی که قاب را پر کند، ادامه دهید.
9- هرس کردن گیاهان نرمساقه را به دفعات انجام دهید تا رشد آنها را تحت کنترل داشته باشید:
این گیاهان، رشد سریعی دارند و میتوانند به سرعت یک منطقه را پوشش دهند. این گزاره، خصوصا در مورد پیچک انگلیسی صادق است. قسمتهایی که تازه رشد کردهاند را تحت نظر داشته باشید و هرگاه لازم بود، جهت کنترل شکل گیاه آن را هرس کنید. قسمتهای سرسخت گیاه را با یک ریسمان یا رشته به قاب سیمی ببندید تا آنها را در جهت مورد نظرتان هدایت کنید.
در آخرین بخش از این مطلب به مراقبت های عمومی از این گیاهان می پردازیم.
1- گلدان گیاه را در نقطهای قرار دهید که نور غیرمستقیم، اما زیادی، دریافت کند:
اکثر گیاهان نرمساقه، مثل پیچک انگلیسی، نمیتوانند نور مستقیم را تحمل کنند. یک پنجره نورگیر که رو به شمال یا غرب است برای قرار دادن این گیاه، پیدا کنید. این گیاهان اگر مجبور شوند، نور کم یا متوسط را تحمل میکنند، اما اگر در طول روز چند ساعت در معرض نور کمرمق قرار نگیرند، رشد سریعی نداشته و رنگ و لعاب خود را از دست میدهند.
هر دو هفته یک بار ظرف گیاه را بچرخانید تا از همه جهات نور دریافت کرده و یکنواخت رشد کند. اگر چیزی غیر از پیچک انگلیسی پرورش میدهید، میزان نیاز آن به نور را دوباره بررسی کنید، زیرا گیاهان نرمساقه مختلف، شرایط متفاوتی را ترجیح میدهند.
2- نقطهای را انتخاب کنید که دمای آن 50 تا 70درجه فارنهایت (10 تا 21درجه سانتیگراد) باشد:
اکثر گیاهان نرمساقه، از جمله پیچک انگلیسی، دماهای خنکتر را ترجیح میدهند. پس جایی پیدا کنید که دمای آن در طول روز بین 50 تا 70 درجه فارنهایت (10 تا 21 درجه سانتیگراد) و در طول شب، 5 تا 10 درجه کمتر باشد.
این گیاهان، رطوبت متوسط را ترجیح میدهند. شما با پر کردن یک ظرف کمعمق با سنگریزه و آب و قراردادن آن در نزدیکی گیاه، میتوانید چنین شرایطی را به راحتی ایجاد کنید. اما اگر نمیتوانید این کار را انجام دهید، باز هم گیاه شما حالش خوب خواهد بود.
گیاهان نرمساقه را نزدیک منافذ حرارتی یا رادیاتورها قرار ندهید.
3- در فاصله دو آبیاری، اجازه دهید خاک تا عمق 1.3سانتیمتری خشک شود:
پایه گیاه را کاملا آبیاری کنید و پیش از آبیاری مجدد، اجازه دهید خاک کاملا خشک شود. با قراردادن انگشت خود در خاک، خشک بودن آن را بررسی کنید. حواستان باشد تعداد دفعات آبیاری گیاه را بیش از حد زیاد نکنید، زیرا آنها خاک پرآب را تحمل نمیکنند.
از جمله علائم آبیاری بیش از حد این گیاهان میتوان به پژمردگی آنها، وجود برگهای زرد، ریزش برگهای پایینی و توقف رشد آنها اشاره کرد. درست است که قصد ندارید بیش از حد به گیاهتان آب بدهید، اما جلوگیری از خشک شدن ریشهها نیز به همان اندازه اهمیت دارد.
4- برای سالم ماندن گیاهان نرمساقه، هر ماه کودی با قابلیت انتشار آهسته (slow – release ) به آن بدهید:
وقتی گیاه رشد فعال دارد، کوددهی را به ماههای بهار و پاییز محدود کنید. غذای گیاه با انتشار آهسته، کود محلول در آب برای گیاهان آپارتمانی، و خوشههای گیاهی، همگی گزینههای مناسبی برای رساندن مواد مغذی به گیاهان نرمساقه هستند.
برای این نوع گیاهان از کود معمولی 10-10-10 استفاده کنید. در فصل تابستان و زمستان به این گیاه کود ندهید، زیرا در این زمانها موقتا رشد خود را متوقف میکند.
موهای فر، به عنوان یک ویژگی طبیعی خاص، زیبایی و جذابیت خاص خود را دارند،…
پف زیر چشم یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد، صرفنظر از سن یا…
رنگ کردن موها یکی از روش های محبوب در دنیای مد و زیبایی است که…
فرورفتگی های جای جوش می توانند چهره را ناهموار و غیر یکدست نشان دهند. این…
شامپو سبغ یکی از محصولات پرطرف دار ایرانی است که به طور ویژه در بین…
همه ما این تجربه را داشته ایم: نشستن در زیر آفتاب، چشم های بسته و…