منشأ گوجه فرنگی نواحی باریکی از مناطق ساحلی گرمسیری و خشک اکوادور و پرو است اما اهلی سازی آن در مکزیک انجام گرفت و از آنجا به اروپا برده شد. وسیع ترین گلخانه هیدروپونیک گوجه فرنگی در هلند قرار دارد و پس از آن اسپانیا و انگلستان میباشند. گوجه فرنگی متداول ترین محصول هیدروپونیک در جهان است. گوجه فرنگی محصول فصل گرم و حساس به یخبندان است. حساسیت میوه آن به سرما بیشتر از شاخه و برگ است. محدوه دمایی این گیاه جهت برخورداری از رشد مطلوب در طول روز 21 تا 28 درجه سانتیگراد و در طول شب oC17 تا oC18 درجه سانتیگراد میباشد. پاپادوپولوس (1991) حداقل درجه حرارت هوای تصفیه شده را با شرایط نوری مرتبط میداند. در نور زیاد حداقل درجه حرارت شب oC18 و حداقل دمای روز oC21 و در نور کم حداقل دمای شب oC17 و حداقل دمای روز oC19 است. در دمای متوسط شبانه روز هوای بالاتر از oC30، هیچگونه میوهای تشکیل نخواهد شد. درجه حرارت مطلوب ریشه بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد توصیه شده است. رشد گوجهفرنگی در دمای پایینتر از oC20 بطور چشمگیری کاهش مییابد. وجود سیستم تهویه و زهکشی خوب از جمله نیازهای گوجهفرنگی است. اوایل، برخی از اشکال سیستم کشت هیدروپونیکی جزر و مدی مورد استفاده قرار میگرفت، اما در سالهای اخیر روش قطره ای محلول غذایی ترجیح داده میشود. گیاه گوجه فرنگی در پرلیت خالص(یا مخلوطی از کمپوست آسیاب شده پوست درخت کاج و پرلیت)، قالبها و قطعات پشمسنگ، ویژگیهای پشمسنگ نسبت به کوکوپیت از نظر مواد غذایی و pH ظرفیت بالایی بافری داشته و از نظر زیست محیطی قابل تجزیه است. محدوده بهینه دما جهت جوانهزنی بذر گوجهفرنگی 24-22 درجه سانتیگراد میباشد.
بذور گوجهفرنگی طی 8 تا 11 روز در دمای oC21 جوانه خواهند زد. رایجترین بستر کشت برای گوجهفرنگی قالبهای پشم سنگ میباشد. بستر پرلیت در کیسه یا در سطل از دیگر بسترهای رایج محسوب میشود. پرورش دهندگان ممولاً از انواع بسترهای دیگر نظیر کوکوپیت، کمپوست آسیاب شده درخت کاج، رس منبسط شده، پامیس، ماسه، گراویه یا مخلوطهایی ساخته شده از این بسترها برای ایجاد خصوصیات فیزیکی و شمیایی خاص در ظروفی با اندازه فیزیکی و عمق متفاوت استفاده میکنند. معمولاً تراکم بوته گوجهفرنگی 3-2 بوته در هر متر مربع میباشد. به عبارت دیگر 0.4-0.35 متر مربع فضا برای هر گیاه لازم است. رشد طبیعی اندامهای هوایی و ریشهها زمانی صورت میگیرد که محلول غذایی و بستر ریشهدهی دارای pH بین 5 تا 6.5 باشد. pH بالاتر از 7 میتواند منجر به کمبود عناصر کم مصرف نظیر Fe، Mn، Zn شود. پیش از انتقال نشاء ها باید محیط کاشت را با محلول غذای دارای 5 ms/cm یکبار محلول دهی کرده و پس از حدود یک ماه تغذیه با محلول غذایی دارای EC کافی، بتدریج میزان EC باید تا حد 3 ms/cm کاهش یابد و تا گذشت 8 هفته ادامه پیدا کند. سپس میزان EC تا پایان فصل تابستان یا به عبارتی تا پایان دوره باید بین 2 تا 2.5 (ms/cm) حفظ شود. نسبت پتاسیم در سراسر دوره رشد و حیات محصول باید به میزان 3 به 2 باقی بماند. نسبت کلسیم به منیزیم در سراسر دوره رشد محصول، باید به میزان 4 به 1 حفظ شود. نسبت پتاسیم به ازت در مراحل اولیه محصول دهی 1.4 به 1 بوده و در مراحل بعدی تولید محصول، میزان پتاسیم افزایش یافته و باید به 1.8 به 1 برسد. میزان فسفات موجود در محلول غذایی گوجه فرنگی نسبتا اندک بوده و بهتر است حدود 40 ppm باشد. مقادیر سدیم و کلر باید در حداقل ممکن حفظ شود مقادیر عناصر کممصرف، صرفه نظر از مراحل رشد معمولاً به شرح زیر است: (آهن، 1 ppm)، (منگنز، ppm3/0)، (بٌـر، ppm3/0)، (مولیبـدن، ppm05/0)، (مس، ppm05/0).
برای مطالعه مقاله تعریف هیدروپونیک معایب و محاسن کلیک کنید.
کاشت هیدروپونیک گوجه فرنگی به طریقه خزانه کردن بذور در قطعات پشم سنگ مخصوص تکثیر یا پرلیت و انتقال نشاء ها به ردیفهای اصلی کاشت انجام میشود. تا زمان شروع گلدهی بوتهها، جوانههای جانبی باید هرس شود. وجود قیم برای بستن و نگهداری بوته ها، ضروری است. برای انجام گرده افشانی، ممکن است به وجود زنبورها نیاز باشد.
مسئله گرده افشانی میتواند به منزله یک مشکل در کاشت گلخانهای گوجهفرنگی، تلقی شود (حشرات و باد معمولاً از عوامل انتشار دهنده و توزیع کننده گرده افشانی هستند.) برداشت گوجه فرنگی را میتوان زمانی آغاز کرد که میوه ها سفت، سبز یا صورتی رنگ شده اند. میوه های سفت و رسیده را باید در شرایط دمای 7 تا 10 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 85 تا 90 درصد نگهداری نمود.
بیماری های گوجه فرنگی
آنتراکنوز |
پژمردگی باکتریایی، لکه قهوهای باکتریایی (pseudomonas solumuceurum) |
پیچیدگی برگ، سوختی زردی غربی (ویروسی) |
سوختگی زودرس باکتریایی (Alternative solani) |
پژمردگی فوزاریومی (Fusavium oxysporium bacterium) |
سوختگی دیررس (phytophthora bacteria, Dhtophthova infestans) |
لکه برگی سپتوریوز باکتریایی (septoria lycopersici) |
ویروس موزاییک تنباکو (گوجهفرنگی) (ویروسی) |
پژمردگی ورتیسیلیومی (V. duhliae bacteria, Verticillium ulbo-atrum) |
آفات گوجهفرنگی |
مگس سفید (سفید بالک) (Tria leurodes vaporarirum) |
کنه تارپن دولکهای (Tetranychus urticas) |
شتهها (My=us persicas, Alacorthum solani, Macrosiphun euphorbiae) |
مینوز گوجهفرنگی (Heliothrips haemorrnoitalis, Frankliniella tritici, F.accidentalis) |
تریپس |
انواع لاورهای بال پولکداران (Caterpillars) |
انواع کرمهای طوقهبر (Cutworms) |
مگسهای (Fungus gnats (Bradysia species and sciara species) |
مقدار عناصر غذایی هدف در محلول غذایی برای پرورش گوجهفرنگی در سیستم NET
عنصر | کمینه
(pH 5/5) EC 1800 ms |
بهینه
(pH 0/6) EC2000-2500 ms Mg/1 (ppm) |
پیشینه
(pH 5/6) EC 3500 ms |
عناصر ماکرو | |||
نیتروژن نیتراتی (N-No2) | 50 | 150-200 | 300 |
نیتروژن آمونیومی (NH4-N) | 5 | 10-15 | 20 |
فسفر (P) | 20 | 50 | 200 |
پتاسیم (K) | 100 | 300-500 | 800 |
کلسیم (Ca) | 125 | 150-300 | 400 |
منزیم (Mg) | 25 | 50 | 100 |
گوگرد (S) | – | 50-200 | – |
عناصر میکرو | |||
بٌر (B) | 1/0 | 3-5/0 | 5/1 |
مس (Cu) | 05/0 | 1/0 | 0/1 |
آهن (Fe) | 5/1 | 0/6 | 0/12 |
منگنز (Mn) | 5/0 | 0/1 | 5/2 |
مولیبدن (Mo) | 01/0 | 05/0 | 1/0 |
روی (Zn) | 05/0 | 5/0 | 5/2 |
غیره | |||
سدیم (Na) | b | b | 250 |
کلر (Cl) | b | b | 400 |
برای خرید تجهیزات گلخانه از این لینک استفاده کنید.
در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه احداث گلخانه میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.
سلام وقت بخیر
برای کشت هیدروپونیک کدوم ارقام گوجه فرنگی برای کشت مناسب هست؟
سوال ووم در ارتباط با محلول غذایی باید همه اون عناصر میکرو و ماکرو رو تهیه کرد؟ کود مایع و کاملی مث npkنیست که مناسب باشه؟
ممنون