اسفناج گیاه بومی ایران است و از اوائل قرن اول میلادی کم کم به نقاط دیگر دنیا راه یافت. به طوری که در تاریخ مسطور است اسفناج در قرن هفتم در چین و در قرن دوازدهم در اسپانیا کاشت میشده است. کشت اسفناج در سال 1806 در آمریکا شروع شد. اسفناج گیاهی است یکساله دارای ساقه ای راست به ارتفاع نیم متر که برگهای آن پهن و نرم، مثلثی شکل و به رنگ سبز میباشد. اسفناج نسبت به سرمای زمستان مقاوم است.
دو نوع اسفناج وجود دارد که به نام پائیزه و بهاره نامیده میشود. اسفناج بهاره در فصل بهار کاشته میشود و به اسفناج انگلیسی معروف است. نوع پائیزه آن که به خاک بسیار غنی احتیاج دارد در پائیز کاشته میشود. گلهای اسفناج به رنگ سبز کمرنگ میباشد. اسفناج چون دارای مواد غذایی فراوانی است کاشت آن امروزه در تمام نقاط دنیا رایج شده است.
نام علمی Spinacia oleracea
ترکیبات شیمیایی اسفناج:
اسفناج از نظر داشتن ویتامین 3B بسیار غنی است. بنابراین داروی مفیدی برای برطرفکردن بیماری پلاگر است. (پلاگر یک نوع بیماری است که به علت کمبود ویتامین 3B در بدن نمایان میشود و از نشانه های آن ضعف بدن، تشنج، اختلال در دستگاه گوارش و به وجودآمدن لکههای قرمز روی بدن است.)
برای خرید انواع بذر اسفناج کلیک کنید .
ضمناً در اسفناج مقدار زیادی آهن، ید، لیستین، کلروفیل، کاروتن، اسیداگزالیک و اسید ارسنیک وجود دارد. در هر صد گرم اسفناج خام مواد زیر موجود است:
انرژی | 20 کالری |
آب | 90 گرم |
پروتئین | 3 گرم |
چربی | 3/0 گرم |
مواد نشاستهای | 5/3 گرم |
کلسیم | 90 میلیگرم |
فسفر | 50 میلیگرم |
آهن | 2/3 میلیگرم |
سدیم | 70 میلیگرم |
پتاسیم | 470 میلیگرم |
ویتامین آ | 6000 واحد |
ویتامین ب 1 | 1/0 میلیگرم |
ویتامین ب 2 | 2/0 میلیگرم |
ویتامین ب 3 | 6/0 میلیگرم |
ویتامین ث | 40 میلیگرم |
موارد مصرف اسفناج :
برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران کمی سرد و تر است. برخی عقیده دارند که متعادل است یعنی نه سرد است و نه گرم.
- برگ اسفناج منبع غنی ویتامین 3B، A، C، آهن و پتاسیم میباشد.
- بدن را قلیایی میکند.
- خنک کننده است و برای پایین آوردن تب مفید است.
- ورم روده کوچک را رفع میکند.
- برای درمان ورم ریه مفید است.
- ملین است و یبوست را برطرف میکند.
- برای لاغرشدن و وزن کم کردن مفید است.
- اسفناج به دلیل داشتن ماده ای به نام اسپیناسین هضم غذا را تسریع میبخشد. این ماده باعث تحریک معده و ازدیاد ترشحات آن میشود.
- خوردن اسفناج در رفع تشنگی مؤثر است.
- برای ازبین بردن ورم و درد گلو مفید است.
- برای رفع سرفه های خشک برگ اسفناج را با جو پوست کنده و روغن بادام بپزید و میل نمایید.
- آش اسفناج با گشنیز برای سردردهایی که ناشی از سوءهاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است مفید میباشد.
- اگر آش اسفناج را با آبلیمو، سماق و یا آبغوره بخورید سردردهای ناشی از اختلال کیسه صفرا را برطرف میکند.
- خوردن اسفناج از سرطان جلوگیری میکند مخصوصاً در افرادی که به مصرف الکل و سیگار عادت دارند.
- تحقیقات دانشمندان نشان داده است که اسفناج در پیشگیری سرطان روده بزرگ، معده، پروستات، حنجره و رحم مؤثر است.
- اسفناج کلسترول خون را پایین میآورد.
- بهترین دارو برای کسانی است که مبتلا به کم خونی هستند.
- اسفناج مانند جارو روده بزرگ را تمیز میکند.
- ترشحات لوزالمعده را افزایش میدهد.
- اسفناج سبزی مفیدی برای تقویت اعصاب است.
- اسفناج پخته برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار مؤثر است.
- رماتیسم و نقرس را درمان میکند.
- برای افزایش شیر در مادران شیرده مؤثر است.
- سابقاً نوعی شربت از اسفناج تهیه شد که در معالجه خونریزیها و کمخونی از آن استفاده میکردند.
- تخم اسفناج ملین و خنک کننده است.
- تخم اسفناج برای درمان ورم کبد و یرقان مفید است.
- اسفناج تعداد گلبولهای قرمز خون را افزایش میدهد.
- اسفناج به دلیل دارا بودن کلروفیل عضلات روده را تحریک کرده و تخلیه مدفوع را آسان میکند.
- اگر کسی مبتلا به حبسالبول یعنی بندآمدن ادرار است میتواند با نصف فنجان آب اسفناج این ناراحتی را درمان کند.
- اسفناج را در سالاد خود بریزید و میل کنید.
برای خواندن مقاله مراحل رشد اسفناج کلیک کنید .
نکات ضروری:
اسفناج به علت داشتن اگزالات برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگهای کلیه و مثانه مناسب نیست ضمنا افرادی که سردمزاج هستند باید اسفناج را با ادویه گرم نظیر زنجبیل و هل میل نمایند.