عبارت کشاورزی ارگانیک که بسیار استفاده میشود دو جنبه مهم کشاورزی جایگزین را تعریف میکند:
- جایگزینی کود حیوانی و دیگر مواد آلی به جای کودهای شیمیایی
- استفاده از کنترل بیولوژیکی آفات به جای کنترل شیمیایی
هنوز کشاورزان کشورهای جهان سوم استطاعت تهیه نهادههای پیشرفته کشاورزی نوین را ندارند. در شمال آمریکا عملیات کشاورزی ارگانیک انجام میشود. بررسی بر روی مزارع آنها نشان میدهد که مقدار محصول کمتری را نسبت به کشاورزی مرسوم در مناطق نزدیک به آن برداشت میکنند. اما بازدهی خالص حاصل از سرمایهگذاری بیشتر است. زیرا آنها نهادههای کمتری مصرف میکنند و با احتساب هزینههای محیطی، کشاورزی ارگانیک به وضوح برتر از کشاورزی مرسوم است.
کشاورزان سیستم کاشت ارگانیک تنها بر استفاده از کودهای آلی برای حفظ حاصلخیری خاک تأکید میکنند و تقریباً تمام روشهای کنترل شیمیایی آفات را قدغن کردهاند. اما به استفاده از آهک یا سنگ کلسیم و سنگ فسفات معدنی به عنوان کود و سموم طبیعی (گرد سولفور، شیره گیاهان سمی، صابونهای حشرهکش و علفکش و سموم ویروسکش) مجاز هستند.
زارعان زراعت ارگانیک آنتیبیوتیکهای گرفته شده از تخمیر (مانند استرپتومایسین) را غیرمجاز میدانند. اما به استفاده از فرآوردههای محصولات کشاورزی که از طریق انتخاب سنتی تکامل یافتهاند مجاز هستند.
از نقطهنظرهای مختلف، کشاورزی ارگانیک به همان اندازه که شیوهای برای کشاورزی است راهی برای زندگی میباشد. سودآوری مزارع ارگانیک به قیمتهای تولیدی آنها بستگی دارد.
برای تشویق کشاورزی ارگانیک بعضی از حکومتها قانونهایی را برای ایجاد تقاضا، در بازار برای غذاهای ارگانیک تصویب کردهاند. برای مثال در بعضی از کشورها مردم فقیری که کمک غذایی میگیرند کوپنهایی را که تنها در بازارهای (مغازههای) محصولات ارگانیک قابل خرید هستند دریافت میکنند. در شهرها بازارهای عرضه مستقیم به وجود آوردهاند که تولیدکنندههای ارگانیک میتوانند کالاهای خود را آنجا بفروشند.
کشاورزی ارگانیک منحصراً بر پایه اقتصاد کوتاه مدت استوار نیست، بلکه آن از جنبههای اکولوژیکی و استفاده از تکنیکها و روشهای سنتی مناسب نیز بهره میگیرد، این شیوه از کشاورزی میتواند کشاورزی پایدار نیز خوانده شود.
اصول کشاورزی ارگانیک عبارتند از:
- سازمان دادن و مدیریت تولید محصولات کشاورزی و دامی و منابع مزرعه، به گونهای به جای ناسازگاری با نظامهای طبیعی با آنها هماهنگی داشته باشد.
- استفاده و توسعه تکنیکهای مورد نیاز با تکیه بر سیستمهای بیولوژیک
- حفظ حاصلخیزی خاک برای حداکثر تولید با تکیه بر منابع تجدیدپذیر
- بهکارگیری تنوع (ژنتیکی) برای رسیدن به تولید مطلوب
- داشتن ارزش غذایی مناسب برای غذاهای پایه (زیاد مصرفشونده)
- استفاده از ساختارهای نا متمرکز برای فرآیند توزیع و بازاریابی تولیدات
- تلاش برای رسیدن به روابط منصفانه بین تولیدکننده و مصرف کننده
- خلق سیستمی که از لحاظ زیبایی، برای کسانی که در این سیستم کار میکنند و کسانی که به این سیستم از بیرون نگاه میکنند خوش آیند باشد. برای مثال باید منظره یا چشمانداز طبیعی ناحیه را به جای تنزل بهبود بخشند.
- نگهداری و حفظ حیات وحش و موجودات ناحیه
در کشاورزی ارگانیک با هدف به حداقل رساندن حرکت مواد غذایی در پروفیل خاک به پایین، عملیات زیر انجام میشود:
- تناوب با محصولات ریشه عمیق
- اجتناب از کاربرد عناصر غذایی با حلالیت بالا
- اجتناب از شخم زدن زیاد که منجر به ریز شدن خاک میشود و استفاده از گاو آهن قلمی یا چیزل
- استفاده از تناوب زراعی برای افزایش عناصر غذایی خاک جهت افزایش عملکرد
- بکار بردن فصلی گیاهان پوششی در کشت محصولات تجاری
اگر فرضیه درست باشد، باید تفاوت عمیق بین سیستمهای کاشت ارگانیک و موسوم در عناصر غذایی پروفیل خاک مشاهده شود. هر کدام از عملیات فوق تأثیر مهمی در حرکت عمودی عناصر غذایی در خاک دارد.
برای مطالعه مقاله غذای ارگانیک چیست کلیک کنید .