تصور میشود منشاء گیاه بادام زمینی در برزیل بوده که از آنجا به گینه و توسط پرتغالیها به جزایر جنوب آسیا انتقال یافته است. ولی این گیاه امروزه در ژاپن، چین، هندوستان و غالب مناطق گرم جهت مصارف مختلف پرورش مییابد. پسته زمینی در نواحی مختلف ایران نیز پرورش مییابد.
بادام زمینی با نام علمی Arachis hypogaea گیاهی بوته ای و از تیره پروانه واران (Leguminosae) می باشد. بادام زمینی در فارسی و عربی و در کتب طب سنتی به نام های پسته زمینی، فول سودانی، بادام خاکی و بادام شامی نیز شناخته می شود.
خاستگاه اصلی گیاه بادام زمینی:
گیاه بادام زمینی گیاهی یکساله با ارتفاعی در حدود 30 سانتی متر و گاها بیشتر می باشد. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و از آنجا به مناطق دیگر راه یافته است. دارای ساقه های راست بوده، برگهایی مرکب از دو زوج برگچه بیضوی شکل دارد. گل هایی کوچک و زرد رنگ داشته که پس از عمل تلقیح دمگل ها به طرف زمین خمیده شده و متمایل به خاک قرار گرفته و نهایتا در خاک فرو می روند و میوه در دل خاک است که پدید می آید.
میوه بادام زمینی ناشکوفا بوده و طولی در حدود 2 الی 5 سانتی متر دارد، پوسته اش ناصاف خط دار، به رنگ نخودی دارای دو تحدب، شکننده و ترد و حاوی یک یا دو مغز در هر قسمت از میوه می باشد. مغز موجود در میوه از پوست خارجی برخوردار است که مغز دو لپه ای و سفید رنگ متمایل به زرد بادام زمینی پس از کنده شدن پوسته ظاهر می گردد.
مغز بادام زمینی دارای طبیعتی معتدل است. بیشتر در مناطقی با اقلیم گرم و مرطوب و در کشورهای آفریقایی و استان های شمالی و جنوبی ایران کاشت می شود. مغز بادام زمینی دارای ترکیباتی شیمیایی از قبیل آب، پروتئین، چربی، هیدرات های کربن، کلسیم، آهن، سدیم، پتاسیم، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین های B1، B2 و B3 می باشد. مغز اندام مورد استفاده بادام زمینی است و اغلب مصرف خوراکی دارد.
محل مناسب رویش گیاه بادام زمینی:
این گیاه بیشتر در هوای گرم، مرطوب، در زمینهای سبک، ماسه دار و دارای مراد ازته فراوان می روید.
قسمت مورد استفاده گیاه بادام زمینی:
قسمت مورد استفاده این گیاه میوه آن میباشد که به بادام زمینی معروف است. این گیاه دارای برگهای مرکب از دو جفت برگچه و دو نوع گل زرد رنگ و متمایز از یکدیگر میباشد.
زمان محصول برداری:
بهره برداری از این گیاه در شهریور و مهر ماه میباشد.
بازار گیاه بادام زمینی:
کشورهای اصلی عرضه کننده عبارتند از: برزیل، مصر، اسپانیا، امریکا، ژاپن، چین و هندوستان.
انواع بادام زمینی:
در میان گونه های مختلف بادام زمینی، چهار گونه دارای محبوبیت بیشتری هستند که عبارتند از بادام زمینی اسپانیایی، رونده، ویرجینیا و والسینا. گونه های مختلف بادام زمینی بسته به تفاوت آنها در طعم، مقدار روغن، اندازه و شکل ظاهری دارای کاربردهای مختلفی می باشند. اکثریت بادام زمینی های داد وستد شده با پوسته، از نوع ویرجینیا بوده و برخی نیز جزء گونه های والسینا محسوب می شوند.
انتخاب این گونه ها به دلیل اندازه درشت آنها و همچنین جذابیت ظاهری پوسته آنها صورت گرفته است. بادام زمینی های گونه اسپانیایی اغلب در پخت و تزیین شیرینیهای بادام زمینی، مغزهای شور و خمیر بادام زمینی مورد استفاده قرار می گیرد. بیشترین کاربرد گونه های رونده در تهیه خمیر بادام زمینی است. رشد شاخه ها و طول آنها یکی از وجوه تمایز گونه های مختلف بادام زمینی است.
روش کاشت گیاه بادام زمینی:
تکثیر آن از طریق کاشتن بذر در زمینهای سبک، ماسه دار، نسبتاً مرطوب و کوددار صورت میگیرد. آبیاری زمین زراعتی اگر پرورش آن در منطقه خشک انجام گیرد الزامی است. پس از برداشت میوهها آنها را پاک کرده و به طور طبیعی یا مصنوعی در حرارت ملایم خشک نموده و درگونیهای کنفی ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرمی بسته بندی و وارد بازار تجارت مینمایند.
مراحل رشد و رسیده شدن میوه بادام زمینی:
گل بادام زمینی روی سطح زمین ایجاد شده و ساقه آن پس از پژمرده شدن رشد می کند و به سمت خاک خم شده و تخمدان وارد خاک می شود. به هنگام رسیده شدن دانه، رنگ قسمت داخلی غلاف ها یا پوشش دانه از رنگ سفید به قرمز متمایل به قهوه ای تغییر می یابد. کل گیاه بادام زمینی که اغلب ریشه را شامل می شود در هنگام برداشت محصول آن، از خاک بیرون کشیده می شود. غلاف های بادام زمینی نخست به رنگ نارنجی رگه دار بوده و دارای گلهایی شبیه به نخود و گلبرگ هایی به رنگ زرد است که در خوشه های مجاور روی سطح خاک رشد می کنند.
پس از پروسه خود گرده افشانی گیاه بادام زمینی، رنگ گلها کمرنگ می شوند. ساقه های موسوم به قلاب که در پایه های تخمدان ها قرار دارند سریعا دراز شده و با چرخشی که به سمت پایین دارند باعث می شوند تا دانه ها برای مهیا شدن شرایط رشد کامل به عمق چند سانتی متری خاک نفوذ کنند. غلافها موظف به جذب مواد غذایی هستند. میوه بادام زمینی پوسته های چروک داری دارد که در حصار دو تا سه عدد دانه قرار گرفته اند. دانه رسیده بادام زمینی شبیه به دانه های نبشی دیگر مانند لوبیا است با این تفاوت که برخلاف پوشش دانه های سخت نبشها، دانه های آن دارای پوششی به ضخامت کاغذ هستند.
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید، فروشگاه اینترنتی پوپونیک شما را به خواندن مقاله های زیر دعوت می نماید.