گزنه بومی مناطق سرد تا معتدل بوده، این گیاه در استان های لرستان، آذربایجان و نیز کرج و کرمانشاه و ییلاقات تهران پراکنش داشته و عمدتاً در کنار نهرهای آبیاری و باغات قابل مشاهده است. نمونه خشک شده آن در عطاری‌ها موجود است.
گزنه دارای طبع گرم بوده و شامل ترکیبات تانن، لسیتین، اسید فرمیک، نیترات، پتاسیم، کلسیم، ترکیبات آهندار و ویتامین c میباشد.
گیجی تیکانی، گیزیر تیکانی (Urtica dioica) از خانواده: گزنه Urticaceae
وجود گزنه نه تنها باغبانی را آسان کرده و سرپناهی را برای بیدها و پروانه ها فراهم میکند، بلکه یک منبع فوق العاده برای خوشحالی و سرزندگی می باشد. استفاده از برگ های جوان رشد یافته پس از زمستان، برای افزایش سطح ویتامین و مواد معدنی در بدن مفید بوده و نیاز بدن را تامین میکند. سطوح بالای آهن موجود در گزنه برای کم خونی مفید است. گزنه حاوی ویتامین C میباشد که باعث افزایش جذب آهن میشود.
خواص درمانی گزنه:
جلوگیری از ریزش مو و تقویت کننده ریشه مو، جلا دهی به موها، ادرارآور، مفید برای قند خون، تقویت کننده سیستم گوارشی، برطرف کننده خون ادراری، افزایش دهنده شیر در زنان شیرده، درمان کننده بواسیر، انگل های داخلی، التیام زخم های سرطانی، درمان دردهای ناشی از روماتیسم، برطرف کننده جوش‌های پوستی، موثر در درمان کم خونی و تعرق آور است.
توصیه و تجویز درباره مصرف گیاه گزنه:
در ادامه مقاله انواع روش های مصرف گرنه را برایتان شرح می دهیم.
دمکرده گزنه:
برای درست کردن دمکرده گزنه مقدار ۵۰ گرم سرشاخه گیاه را در داخل یک لیتر آب ریخته و پس از ۱۰ دقیقه دم کردن به مقدار 3 فنجان در روز بعد از غذا میل کنید. مصرف آن برای زنان باردار و کودکان توصیه نمی‌شود، دمکرده گزنه برای درمان بسیاری از بیماریه ا توصیه میگردد، جهت درمان روماتیسم برگ های تازه گزنه بر روی پوست مالیده میشود.
جوشانده گزنه:
برای درست کردن جوشانده گزنه مقدار ۶ تا ۱۰ گرم از سرشاخه های گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و تا زمانی حجم آن به نصف برسد مصرف این جوشانده در سطح پوست سر موجب رویاندن مجدد مو میشود، ماساژ موی سر بعد از استحمام با جوشانده گزنه موجب جلای موها و از بین رفتن شوره سر میشود.
چای گیاهی گزنه
عرق گزنه:
عرق گیاه گزنه نیز باعث قطع قاعدگی در زنان، بند آوردن خونریزی داخلی، جلوگیری از ریزش مو، تسکین دهنده دردهای عضلانی و رفع بیماری های پوستی میگردد که مقدار مصرف آن در روز یک فنجان بعد از غذاست.
هیچگاه گیاهی را بدون آگاهی از خواص آن مورد استفاده قرار ندهید، برخی گیاهان دارای واکنش‌های خاص دارویی هستند، لطفاً قبل از مصرف گیاهان دارویی با پزشک متخصص مشاوره انجام دهید.
در طب سنتی آذربایجان (تّرکِه دوا) گیاه گزنه کاربرد بسیاری برای بانوان دارد، تنظیم کننده عادت ماهیانه زنان، مفید برای قند خون، درمان و پاکسازی مجاری ادراری، دفع کننده سنگ مثانه، ایجاد ضربه با استفاده از پرزهای گزنده گیاه بر قسمت هایی از بدن که دچار دردهای روماتیسم هستند موجب درمان آن میشود، درمان پادرد و استفاده در پخت نوعی غذا (تره) و آش دوغ از کاربردهای دیگر آن است.
استفاده بیشتر از گزنه معمولی:
نه تنها برگ آن حاوی ویتامین ها و عناصر معدنی است، بلکه حاوی ترکیبات ضد التهابی و مسکن های طبیعی نیز میباشند.
میتوانند درد و تورم آرتروز و رماتیسم را از بین ببرند.
برای بهبود این بیماری ها میتوان از چای گزنه بصورت برگ سبز یا خشک شده استفاده کرد.
چای گزنه به دلیل داشتن ترکیبات ضد حساسیت طبیعی، میتوان به رفع علائم برخی از بیماری ها کمک کند.
همچنین، از آن برای تمیز کردن پوست های روغنی و حساسیت آن استفاده شده و دارای خواص آرامبخشی نیز است.
گزنه به دلیل داشتن ترکیبات ضد التهابی، به اگزما کمک میکند.
هومئوپاتی آن برای خارش پوست استفاده میشود.
به همراه گزنه از اسطوخدوس و گل همیشه بهار نیز استفاده میشود.
برگ های خشک شده گزنه
گزنه و سوپ ترشک:
سوپ ترشک یکی از غذاهای مورد علاقه در بهار بوده و بسیار خوشمزه و مغذی است. رنگ آن سبز روشن بوده و یک انتخاب ایده آل را برای شما فراهم میکند. افزودن لیمو به سوپ ترشک رنگ آن را شفاف کرده و طعم عالی را به مواد معدنی گزنه میدهد.
توجه داشته باشید که هنگام برداشت گزنه از دستکش لاستیکی استفاده کنید تا از ضخم حاصل از تیغ های آن در امان باشید. هنگام برداشت تنها چهار یا پنج برگ بالایی جوان را انتخاب کنید.
آنچه که نیاز دارید:
- حدود 20 عدد برگ گزنه
- 1 مشت ترشک وحشی یا معمولی
- آب برای پوشاندن برگها
- 1 عدد سیبزمینی خرد شده
- 1 عدد پیاز خرد شده
- 1 لیتر استوک سبزیجات (آب سبزیجات).
- نمک و فلفل
- کرم (خامه) برای اتمام
- ماهی تابه
روش تهیه گزنه و سوپ ترشک:
هر گونه ناخالصی های موجود در گزنه و برگ های ترشک را جدا کرده و در ماهی تابه قرار دهید، سپس برگ ها را توسط آب بپوشانید.
برای غلیظ کردن سوپ سیب زمینی را اضافه کرده و سپس پیاز را اضافه نماید. سپس 10 دقیقه بجوشانید.
استوک سبزیجات را اضافه کرده و مخلوط خود را به مدت 10 دقیقه بپزید.
قبل از صاف کردن اجازه دهید تا سوپ خنک شود، سپس نمک و فلفل را اضافه کنید.
شما می توانید این سوپ را بصورت گرم یا سرد میل کنید؛ برای آماده سازی نهایی، قبل از سرو کردن یک حلقه کرم را اضافه نمایید.
شما می توانید برگ های گزنه را برای استفاده های بعدی در طول سال خشک کنید.
برگ های تازه گزنه
شستشوی مو با گزنه و اسطوخدوس:
گفته میشود که گزنه رشد مو را تحریک میکند. مطمئن نیستیم که این گفته حقیقت دارد یا خیر، اما استفاده گزنه باعث نرم شدن، قوی شدن و براق شدن مو میشود.
گزنه از طریق افزایش جریان خود در پوست سر، برای شوره و چربی سر مفید است. در حقیقت، شما میتواند از گزنه در تعداد زیادی از محصولات مراقبت از مو استفاده کنید و شما میتواند با تهیه تنتور گزنه از خواص آن استفاده کنید.
تنتور برای دو سال نگهداری میشود، بنابراین ارزش اختصاص زمان و مشکل آمادهسازی آن را دارد. بعد از شامپو استفاده کنید. دو قاشق غذا خوری تنتور را به یک فنجان آب اضافه کنید
پنج قطره اسانس اسطوخودوس را به مخلوط اضافه کنید تا بوی خوب داشته باشد. مخلوط حاصل را روی موهای خود اسپری کرده و پوست سر خود را ماساژ دهید؛ نیاز به شتسشو نیست.
هنگامی که تنتور گزنه را تهیه کردید، میتوانید برخی از برگهای مختلف را نیز اضافه کنید:
- برای موهای بلوند که میخواهید کمی بیشتر روشن شود، رزماری، بابونه یا بومادران را اضافه کنید.
- برای موهای سیاه که میخواهید تاریکی را حفظ کنید، مریم گلی را اضافه کنید.
- برای کاهش موهای خاکستری، چای کوهی اضافه کنید.
- برای موهای چرب، بومادران اضافه کنید.
- برای تحریک پوست سر و رشد احتمالی مو، رزماری را امتحان کنید.
- برای شوره سر و پوست سر ضعیف، رزماری اضافه کنید.
- برای تحریک رشد مو، بهبود شرایط پوست سر و جلوگیری از ریزش مو از برگهای جدید درختان جوان استفاده کنید.
- بهتر است که بصورت جوشیده استفاده شود (جوشیده در آب).
- برای تقویت موهای خود، بهتر است گیاه دماسب را بصورت جوشیده استفاده کنید (جوشیده در آب).
افزودن گیاه دماسب و برگ های جوان به لوسین سر، به دلیل داشتن ساپونین به باز شدن منافذ پوست سر کمک کرده و امکان نفوذ بهتر ترکیبات گزنه و سایر گیاهان را فراهم میکند.
بذر گوجه فرنگی
بذر میوه
نوشیدنی ها