منشاء اصلی گیاه ختمی هنوز به طور دقیق معلوم نگردیده است، مع هذا امروزه عقیدهی کلی بر این است که بخشی از نواحی مختلف آسیا به رویا مخصوصاً به منطقه مدیترانه انتقال یافته است. در هر حال این گیاه بیشتر در اروپای مرکزی، شمالی و شرقی و آسیای شمالی و غربی میروید. در غالب نواحی ایران این گیاه روییده شده و به علاوه آن را نیز پرورش میدهند.
محل مناسب رویش گیاه خطمی:
پراکندگی خطمی به حالت خودرو، در چراگاهها، چمن زارهای مرطوب ، گودالها، کنار بیشههای ساحلی، از دشتها تا دامنه تپهها و بالاخره در زمینهای کم و بیش شور نواحی مرطوب، میباشد.
قسمت مورد استفاده گیاه خطمی:
قسمت مورد استفاده گیاه خطمیریشه، گل و برگ آن میباشد. برگهای خطمیدندانه دار بوده به صورت متناوب بر روی ساقه قرار داده شده و پهنگی بزرگ دارند. گلهای آن به رنگهای صورتی، ارغوانی و یا گلی میباشند. ریشهای دراز و دوکی شکل به انگشت و به رنگ خاکستری مایل به زرد دارد.
برای خرید بذر ختمی کلیک کنید.
زمان محصول برداری گیاه خطمی:
ریشهها را در اسفند و فروردین ماه یا مهر و آبان ماه در تیر و مرداد ماه و سرانجام برگها را قبل از شکفتن گلها محصول برداری میکنند.
بازار گیاه گیاه خطمی:
این گیاه به عنوان یکی از قدیمیترین گیاهان دارویی بازار وسیعی در دارد. کشورهای عرضه کننده اصلی شامل: شوروی، امریکا، بلژیک، فرانسه، ایتالیا، اتریش یوگسلاوی، بلغارستان، رومانی و آلبانی هستند.
برای مطالعه فواید شاه پسند وحشی کلیک کنید.
روش تکثیر گیاه خطمی:
پرورش خطمی در زمینهای نسبتاً رسی، آهکی ، سبک، پوسیده و خشک صورت میگیرد. برای پرورش نهالها ۴ کیلوگرم بذر را در ۱۵۰۰ متر مربع سطح زیر کشت می افشانند که در نتیجه حدوداً ۴۰۰۰۰ نهال روییده میشود که برای نشاء در کرتهای ۵۰ در ۵۰ سانتیمتری در یک هکتار زمین کافی است. در پاییز در هر هکتار زمین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم ازت خالص (ازت آهکی) و به عنوان کرد اساسی، ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم کود سوپر فسفات و ۳۵۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم کود نمک پتاسیم ۴۰% میدهند.
بر حسب وضعیت زمین، ممکن است، دادن آهک (۵۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم کود آهک و رسوبات کربنات کلسیم و یا ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم آهک پخته) نیز جهت آماده کردن و نگهداری از زمین، ضروری باشد.
در ماه های مهر و آبان پس از برداشت سیب زمینی و چغندر، ریشه خطمی را برداشت میکنند. ریشههای تازه را، که از خاک در آورده شدهاند، پس از عبور از غربالهای متحرک و نقالهها، خاک گیری نموده و کمی با آب شسته میشوند. اگر ریشههای زیاد با آب تماس حاصل نمایند مواد موسیلاژی آنها که به حد فراوان در سطح خارجی جای دارند از بین می روند.
سپس ریشهها را در اندازههای ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری بریده و در حرارت ۳۰ تا ۳۵ درح ان گراد در اتو، خشک مینمایند. بازدهی محصول تجارتی خشک در هر هکتار حدود 1.2 تن برگ و 400 کیلوگرم گل میباشد. پس از خشک کردن، ریشهها را در عدلهای ۵۰ کلیلوگرمی بسته بندی و وارد بازار تجارت میکنند.