کمپوست کردن مایعات واژه ای ضدونقیض به نظر می آید چون اغلب، فرایند کمپوست برای مواد جامد و نیمه جامد است. مایعات بسیاری هستند که قابلیت تبدیل به کمپوست را دارند. از جمله اینها میتوان به کود مایع گاو و گوساله، خون و پسماندهای حاصله از کشتارگاهها ، آب پنیر و پسماندهای کارخانجات لبنیات، روغنها و چربیهای گیاهی و حیوانی مورد استفاده در پخت وپز و نوشابه های فاسدشده یا تاریخ گذشته اشاره نمود. به طور سنتی برخی از این موارد را میتوان مستقیماً در سطح مزرعه پاشید، اما پخش این مواد در مناطقی که سطح آبهای زیرزمینی بالاست، میتواند مشکلاتی برای آبهای زیرزمینی و سطحی بهبار آورد. همچنین میتواند باعث ایجاد بو و تغلیظ مواد غذایی شود. کمپوست کردن مایعات نیازمند استفاده از مقادیر بالایی از ترکیبات حجم دهنده غنی از کربن و مدیریت بسیار دقیق و بالایی است.
معمولاً کودهایی که حاوی آب زیادی هستند را قبل از کمپوست کردن پهن میکنند تا قسمت مایع آن در زمین مزرعه وارد شود. این کار میتواند نگرانی هایی را از نظر پخش عوامل بیماری زا به دنبال داشته باشد. با روشی که در اینجا توضیح داده خواهد شد نیازی به این کار نیست. پخش خون حاصل از کشتارگاهها در سطح مزرعه به دلیل پردازشهای مختلفی که روی آنها صورت میپذیرد کاهش یافته است. با اینکه پخش این مواد مایع قبلاً به دلیل غنی بودن از توجه خاصی برخوردار بود، اما امروزه چالشهایی را از جمله ایجاد بو و مزاحمت برای همسایگان به دنبال دارد. پخش پسماندهای مایع صنایع لبنیات تا زمانیکه از نظر کشاورزی و محیط زیست سازگار باشد انجام میشود، اما مواردی است که با استفاده از تجهیزات خاص میتوان عناصر غذایی موجود در آنها را بهتر از کاربرد مستقیمشان در مزرعه مورد استفاده قرار داد. برخی از این مواد را به فواصل بسیار دور برده و دور میریزند، اما در برخی کارخانجات خودشان تجهیزاتی را نصب میکنند تا نیازی به صرف هزینه جهت ارسال نباشد. روغنها و چربیهای گیاهی و حیوانی مورد استفاده در پخت و پز مدیریت چالش برانگیزی را می طلبد. خوشبختانه رشد قابل توجهی برای استفاده از این مواد به عنوان سوخت زیستیدیده می شود، اما برای مقادیر کم و روغنهای آلوده به ذرات مواد مختلف و همچنین بقایای بیودیزل، کمپوست کردن آنها میتواند راهکار مناسبی باشد. در هر حال، چنانچه دارای ارزش غذایی یا خوراکی باشند باید قبل از انتخاب گزینه تبدیل به کمپوست به خوبی بررسی های لازم انجام شود.
برای مطالعه مقاله مزیتهای استفاده از کمپوست کلیک کنید .
بستر، ساختارها و مدیریت لازم برای کمپوست کردن مایعات
شاخصه هایی که باید در اینجا با دقت بیشتری به آنها توجه شود نزدیکی به همسایگان، فاصله به آبهای سطحی و زیرزمینی، جهت باد و الگوی اقلیمی منطقه، شیب زمین و سهولت رفت وآمد می باشند. مایعات مورد نظر میتوانند به عنوان یک عامل مهم و کمکی برای کمپوست مواد خشک و با کربن زیاد مانند برگ، بستر زیر پای دام و سایر مواد چوبی باشند. اما قوانین مربوط به این تجهیزات میتواند از نقطه ای به نقطه دیگر متفاوت باشد، چون ممکن است در یکجا انواع مایعات را برای تهیه کمپوست قبول کنند اما جای دیگر نه.
بستر تهیه کمپوست میتواند بسته به قوانین موجود، نوع خاک، حجم مایعات و حساسیت آبهای زیرزمینی متفاوت باشد. کار کردن روی یک بستر سخت آسانتر و تمیز کردن آن نیز راحت است. بستر باید شیب ملایمی به اندازه 2-1% داشته باشد .
تجهیزات موجود باید بتواند زه آب و شیرابه های حاصله را با خاک ریز، فیلترهای نواری، حوضچه یا تانکهای جمع آوری با توجه به تکنولوژی موجود در منطقه جمع کنند. لازم به ذکر است که مواد کربن دار مورد استفاده در اینجا برای جذب این مایعات ویژگیهای متفاوتی را میتوانند داشته باشند، مثلاً ویژگیهای تراشه های چوب و خاک اره متفاوت هستند.
کمپوست کردن مایعات نیازمند مقادیر زیادی از مواد حجم دهنده است. منابع کربن مانند پسماندهای صنایع چوب، برگ، بستر زیر پای دام و سایر مواد کربندار و جاذب میتوانند کربن و تخلخل مورد نیاز را تأمین نمایند .
برای شروع به کار باید مواد حجمدهنده را به عرض 3-2.4 متر و ارتفاغ 180-150 سانتیمتر و طول مورد نیاز یا به اندازه بستر زیرین کمپوست روی هم تل نمود. برای کند کردن حرکت مایعات و افزایش جذب آنها، روی توده جویچهای به سمت مرکز ایجاد کرده و سده ای کوتاهی نیز در طول توده روی این جویچه ایجاد میکنند
در مرحله بعد، مایعات مورد نظر را به آرامی روی جویچه ریخته و اجازه میدهند تا مواد کربندار آنرا جذب نمایند. باید مطمئن شد که ریختن مایعات مورد نظر نباید خیلی سریع باشد چون به سرعت در داخل جویچه به سمت انتهای توده رفته و در نهایت از انتهای آن روی زمین میریزد. جمع آوری مواد ریخته شده از روی زمین بسیار دشوار است. سپس روی توده را میتوان با مواد حجم دهنده پوشاند. فرایند کمپوست در اینجا به صورت غیرفعال یا توسط برگرداندن توده تا زمانی صورت میپذیرد که مایعات جذب مواد حجم دهنده شوند. چنانچه همسایگان نزدیک هستند یا موادی در حال کمپوست شدن هستند که پتانسیل تولید بو دارند، بهترین کار استفاده از روش تولید کمپوست به صورت توده ثابت است تا نیازی به همزدن توده نباشد. در صورت نیاز به همزدن، توده را باید پس از جذب شدن کامل مایعات هم زد و همزدن بعدی را زمانی انجام داد که دمای توده به کمتر از oC34 کاهش پیدا کند. فرایند کمپوست کردن مایعات زمان زیادی نیاز ندارد و بسته به جریان هوا و کیفیت مایع کمپوست شونده حدود 4-2 هفته طول میکشد. اما چنانچه هنوز پس از 4-2 هفته فرایند کمپوست شدن تمام نشود، کربن باقیمانده را میتوان به صورتیکه گفته شد یا تا زمانی که فرایند کمپوست تکمیل شود، مجدداً مورد استفاده قرار داد تا مایع بیشتری را جذب نماید. نسبت کربن به نیتروژن در ابتدای فرایند باید به حدی در نظر گرفته شود که کربن بیشتری داشته باشد تا بتواند مایع را به خود جذب نماید بنابراین میزان کربن مورد استفاده میتواند 3-2 برابر باشد.
برای مطالعه مقاله عوامل مؤثر بر کیفیت کمپوست کلیک کنید .
تهیه کمپوست از خون اندکی متفاوت است. چنانچه هنوز به صورت مایع است مشکل ریختن برای آن نیست. اما اگر به صورت لخته درآمده باشد به دلیل اینکه قسمتی به صورت ژلاتینی و قسمتی به صورت مایع زلال در آمده مشکلتر است. روغن و چربی نیز در دمای پایین به صورت جامد در می آید. مشکل کار با مایعات نیمه جامد این است که میتواند از توده به بیرون لیز بخورد چون به صورت یک جریان ممتد نمیتوان آن را روی توده ریخت. در مورد مایعات نیمه جامد تهیه سدها و جویچه های ذکر شده در بالا از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. گاهی لازم میشود که توده را نیز برگرداند. ممکن است بوی قابل توجهی تولید نمایند و لازم شود چند هفته دیگر تا برگرداندن توده صبر نمود. اگر قرار نیست توده برگردانده شود باید جویچه ها را با مواد کربن دار به نحوی پوشاند که مثل بیوفیلتر عمل کنند و به اندازه کافی تخلخل داشته باشد تا اجازه جریان هوا را بهخوبی فراهم نمایند. اگر توده شروع به تولید بوی شدید نمود باید آن را با مواد کربندار بیشتری پوشاند تا به صورت بیوفیلتر عمل نماید. فرایند کمپوست شدن میتواند حتی در شرایط بی هوازی نیز ادامه یابد. از آنجا که برگرداندن توده باعث انتشار بو میشود و نگرانیهایی را بهدنبال دارد نباید آن را هم زد.
برای خرید بذر و فروش بذر می توانید از این لینک استفاده کنید.
در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه خرید بذر میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.