گاوزبان آلمانی گیاهی علفی، یک ساله، برگها و ساقه پوشیده از کرکهای خشن، برگها پهن و بزرگ که در پایین ساقه دارای دمبرگ و در بالای ساقه فاقد دمبرگ هستند. ساقه توخالی به بلندی 70-50 سانتیمتر، گلهایی خوش رنگ آبی، سفید و صورتی، با گلبرگهای جدا، بذرهایی درشت به رنگ قهوه ای تا سیاه، گلابی شکل با نقطه های سفید در راس آنها دارند.
ترکیبات شیمیایی گل گاوزبان آلمانی:
گاوزبان آلمانی دارای مقدار جزیی اسانس، موسیلاژ، صمغ، تانن، املاح منگنز و منیزیم و مواد معدنی دیگر است. در برگها نیترات دو پتاس، و در بذر روغن مرغوبی وجود دارد که حدود 23% آن اسید لینولئیک است. در این گیاه آلکالوئید پیرولیزیدین وجود دارد که این ماده به صورت مجزا برای کبد سمی است.
برای خرید و مطالعه آموزش کاشت بذر گل گاو زبان ایرانی کلیک کنید .
موارد مصرف و خواص درمانی گل گاوزبان آلمانی :
در طب سنتی، مواد مؤثر موجود در گلها و سرشاخه های گاوزبان آلمانی برای تصفیه ی خون، نرم کنندگی سینه، تقویت قلب، به عنوان مدرّ، معرّق، آرامبخش و وارد متعدد درمانی دیگری استفاده میشود. به علت وجود ماده پیرولیزیدین که از سموم کبدی است، امروز مصرف این گیاه کم شده ، ولی به علت وجود روغن مرغوب در بذر گیاه، کاشت گسترده آن به عنوان دانه ی روغنی مرسوم شده است. گل آن مورد توجه زنبور عسل است.
عوامل محیطی گل گاوزبان آلمانی :
گاوزبان آلمانی گیاه بومی ایران نیست، اما کاشت آن در استانهای اصفهان، بوشهر، همدان، لرستان و کرمان موفقیت آمیز بوده است. در مناطق مدیترانهای به صورت خودرو وجود دارد. این گیاه تا حدی به شوری مقاوم است. و پتانسیل بالایی در جذب عناصر سدیم و کلر دارد. به طوری که میتواند تا حد 3 درصد سدیم و 17 درصد کلر را بدون کاهش رشد در بافتهای خود ذخیره کند.
گاوزبان به طور متوسط 470 کیلوگرم سدیم و 770 کیلوگرم کلر در هر هکتار از خاک خارج میکند. از این توانایی در اصلاح خاک های شور و قلیایی میتوان بهره برد . گاوزبان آلمانی تحمل شرایط ماندابی را ندارد. غیریکنواختی رسیدن و ریزش بذر را به همراه دارد. بذر آن مورد حمله مورچه، موش و گنجشک است. آفتهای برگ خوار و شته نیز بر روی گیاه مشاهده میشود.
کاشت گل گاوزبان آلمانی :
تکثیر گاوزبان آلمانی با بذر صورت میگیرد، کاشت بذر در پاییز و بهار امکانپذیر است. در کشت کرتی، با فواصل ردیف و بین ردیف 30×30 سانتیمتر کاشته میشود. بذرهای گاوزبان برای جوانه زنی می بایست با خاک پوشانده شوند که ظرف 10-7 روز جوانه می زنند. بذر لازم برای کاشت هر هکتار 20 تا 30 کیلوگرم است. آماده سازی زمین و کاشت بذر، مانند گندم انجام میشود.
برای مطالعه مقاله معرفی گل گاوزبان ایرانی کلیک کنید .
برداشت محصول گل گاوزبان آلمانی :
در گاوزبان آلمانی سرشاخه های گلدار به وسیله ی داس برداشت میشوند. بنابراین زمانی که به اندازه کافی گل در کشتزار وجود داشته باشد (حدود 50 درصد گلها شکفته باشند)، محصول برداشت شده و در سایه خشکانده میشود. پس از برداشت، دوباره گلهای دیگر شکفته میشوند، از این رو در یک فصل، گلدهی تا 4 مرتبه هم رخ میدهد. به طور معمول از هر هکتار در یک فصل حدود یک تن سرشاخه گلدار خشک شده به دست می آید. دانه ی گاوزبان دارای روغن مرغوبی است که در مصرفها خوراکی و آرایشی مورد استفاده قرار میگیرد.
براساس بررسی های انجام شده دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان موادی مانند موسیلاژ، تانن و صمغ در برداشت اول و دوم تغییری نمیکند. اما در برداشت دوم مقدار مواد معدنی نسبت به برداشت اول کاهش مییابد.
گونه های دیگر گل گاوزبان آلمانی :
گونه هایی که به عنوان گاوزبان در عطاریها ارائه می شوند، عبارتند از جنس Anchusa که 50 گونه دارد: A. arvensis، A . italica، A. neglecta، A. azurea و گاوزبان مار (Onosma bracteatum) و Nonea caspica.
جنس Borago با سه گونه ی علفی یکساله و چند ساله، شامل B. pygmaea، B. laxiflora و B. officinals، کولتیوار Alba از گونه officinalis دارای گلهای سفید یک دست است و گونه Pygamaea فاقد خواص دارویی است.
برای خرید بذر و فروش بذر می توانید از این لینک استفاده کنید.
در صورت داشتن هر گونه پرسش و مشاوره در زمینه خرید بذر میتوانید با شماره 09358504040 تماس بگیرید.