گل میمون از گل های زینتی می باشد و در فصل تابستان با رنگ گل هایش به فضای سبز جلوه زیبایی می دهد. این گل از خانواده میمونیان و از جنس علفی یک ساله، دو ساله، چند ساله و نیمه درخچه ای می باشد، ولی بیشتر به صورت یک ساله می باشد.
این گیاه بومی مدیترانه می باشد و شبیه به دهان حیوانات مخصوصا میمون می باشد، به همین دلیل به آن گل میمون می گویند و از شمال آفریقا در مراکش، اروپا در پرتقال و جنوب فرانسه، ترکیه و سوریه کاشته می شود. جزء گیاهانی است که بخش هوایی آن بر اثر سرما از بین می رود و در سال بعد، از همان ریشه ها دوباره گل می دهد.
این گل های زیبا در رنگ های سفید، قرمز، صورتی، ارغوانی، نارنجی، بنفش، زرد و به صورت ابلق و لکه دار وجود دارد. این گیاه دارای ارتفاع بین 10 سانتی متر تا دو متر می باشد. گونه پابلند برای گل بریده شده و حاشیه کناری دیوارها و گونه کوتاه آن برای حاشیه باغچه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
گل میمون دارای 5 گلبرگ می باشد و به صورت دو لب بر روی هم قرار گرفته است. لب پایینی از 3 گلبرگ و لب بالایی از دو گلبرگ تشکیل شده است و همیشه حالت بسته دارد و با فشار دادن طرفین گل گلبرگ ها باز می شوند. به دلیل بسته بودن این گلبرگ ها، حشرات و مورچه ها به داخل گل وارد نمی شوند، ولی زنبور عسل با مهارتی که دارد وارد گل ها می شود و از شهد داخل گل ها استفاده می کند. البته نوعی از این گل وجود دارد که دهانه گل آن همیشه باز است. گل ها بر روی ساقه ها به صورت خوشه ای قرار دارند. برگ ها به صورت نیزه ای شکل، صاف و به رنگ سبز تیره تا ارغوانی می باشد.
از نظر نوع کاشت دارای سه نوع می باشد:
- پاکوتاه: حدود 20 سانتی متر
- متوسط: حدود 45 سانتی متر
- پابلند: حدود 65 سانتی متر می باشد.
به طور کلی این گل ها را می توانید به صورت یکساله در مناطق سرد و در جاهایی دارای زمستان های ملایم با دمای 10 درجه سانتی گراد می باشند به صورت دو ساله کاشت کنید. انواعی از این گل ها هم وجود دارد که در شرایط مطلوب آب و هوایی، چندین سال محصول می دهند و گاهی به صورت دائمی می باشند.
یکی از ویژگی های این گل های زیبا مانند گل های گلایول زمین گرایی منفی می باشد، به این منظور که زمانی که این گل ها به صورت افقی قرار می گیرند، شاخه ها به سمت بالا خم می شوند.
از نوع پاکوتاه این گیاه برای گل کاری و فرش گل در حاشیه ها مورد استفاده قرار می گیرد. از نوع پابلند آن برای حاشیه کنار دیوار ها و گل های بریده شده مورد استفاده قرار می گیرد و از نوع پاکوتاه آن برای کاشت در گلدان، باکس گل، نمای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.
شرایط نگهداری از گل میمون:
این گیاه از نظر ارتفاع به چند نوع تقسیم می شود و معمولا نوع کوتاه قامت آن برای کاشت در گلدان و باغچه مناسب می باشد. نوع بلند قامت آن مخصوصا در کشور های غربی برای تولید شاخه برای بریدن مورد کاشت قرار می گیرد. گل های میمون در هوای سرد از بین می روند و در سال بعد، ریشه ها دوباره بارور می شوند و خیلی سریعتر گل می دهند.
دما:
این گیاه آب و هوای به نسبت خشک را می پسندد و در هوای 21 درجه سانتی گراد بهترین گلدهی را دارد. بهترین دمای شبانه هم برای این گیاه، بین 5 تا 10 درجه می باشد. معمولا با شروع فصل تابستان و گرم شدن هوا، دمای هوا به 26 تا 32 درجه می رسد و در این شرایط آب و هوایی میزان گلدهی کم می شود.
این گیاه در آب و هوای سرد تا دمای 1- درجه را تحمل می کند و از بین نمی رود، ولی برخی از نمونه های این گیاه در برابر سرما مقاوم می باشند و تا دمای 12- درجه را هم تحمل می کنند.
نور:
گل میمون برای رشد و نمو بهتر و گل های با کیفت بهتر به نورکامل خورشید نیاز دارد. به همین دلیل برای کاشت این گل ها در باغچه به نور آن توجه داشته باشید. این گل به 6 تا 8 ساعت نور آفتاب نیاز دارد و کمبود نور برای این گیاه باعث کم شدن گلدهی و افزایش بیماری های قارچی می شود، ولی توجه داشته باشید که نور آفتاب خیلی گرم و شدید هم مناسب نمی باشد و بهترین رشد را در مکان هایی که دارای تابستان آفتابی و خنک می باشند، دارند.
آبیاری:
برای آبیاری این گیاه باید هر زمان که احساس کردید که سطح خاک خشک شده، نسبت به آبیاری آن اقدام کنید. توجه داشته باشید که در حین آبیاری برگ های گیاه خشک نشود، زیرا باعث ایجاد بیماری های قارچی می شود. اگر قبل از خشک شدن خاک این گیاه را آبیاری کنید باعث به وجود آمدن بیماری قارچی برای گیاه می شوید و دیگر اینکه باعث پوسیدگی ریشه می شود و گلدهی کم می شود.
دمای هوا می تواند روی خذب آب ریشه گیاه تاثیر داشته باشد و زمانی که دمای خاک اطراف ریشه کم باشد در صبح زمستان، گیاه دچار پژمردگی می شود و علت آن هم جذب آب به وسیله ریشه ها می باشد.
خاک:
گل میمون در خاک هایی که دارای مواد ارگانیک مانند خاک برگ و کود پوسیده دامی دارند به خوبی رشد می کنند. این گیاه هم مانند دیگر گیاهان به زهکشی کامل نیاز دارد. گل میمون در رده گیاهانی قرار دارد که به کودهای شیمیایی نیاز ندارند.
تهویه خاک برای این گیاه بسیار مفید و لازم می باشد. برای این کار در اوایل فصل رشد سطح خاک را به هم بزنید و علف های هرز را از بین ببرید، این کار باعث قوی تر شدن بوته ها می شوید.
کود:
نوعی از گل های میمون که برای بریدن و استفاده در گلدان کاشته می شوند نسبت به دیگر انواع آن به کود کمتری نیاز دارند. اگر این گیاه کودهای با غلظت بالا دریافت کنند، دچار زردی برگ می شوند و همچنین ساقه ها کوتاه و گلدهی کم می شود.
بعد از خشک شدن گل ها، ساقه ها را ببرید و برای تحریک رشد جدید و گلدهی بیشتر و دوباره روی آن ها را کود بدهید.
برای مطالعه مقاله معرفی گل بنفشه می توانید از این لینک استفاده نمایید.
روش های تکثیر گل میمون:
بهترین روش برای تکثیر گل های میمون از طریق کاشت بذر می باشد. بذر ها درون میوه این گل گیاه قرار دارد. این روش به دو صورت انجام می شود:
- روش اول: با شروع شدن فصل پاییز بذر گل میمون را در خاکی که نصف آن ماسه و نصف دیگر آن پیت و یا خاک برگ می باشد، کاشت کنید. بهتر است که این کار در فضای گلخانه و یا در داخل خانه انجام شود. بعد از گذشت 10 تا 20 روز بذر های کاشته شده جوانه می زنند و سبز می شوند. با شروع فصل بهار نشاءها را به باغچه و یا گلدان کاشت کنید.
- روش دوم: روش دوم برای تکثیر گل های میمون، از طریق کاشت بذر به صورت مستقیم می باشد. برای این کار بهتر است که در فصل بهار بذر ها را در باغچه و گلدان کاشت کنید و بعد از سبز شدن آن ها را تنک کنید و فاصله بین بوته های گل را رعایت کنید.
دقت داشته باشید که آبیاری در هر دو روش باید به صورت اسپری و یا آبپاشی باشد، زیرا آبیاری به صورت غرقابی باعث جابجایی بذرهای کاشته شده می شود. بذر ها را با اسپری و یا آبپاش به آرامی آبیاری کنید.
فاصله کاشت این گیاه با توجه به نوع ارتفاع آن فرق می کند. برای نوع کوتاه آن، فاصله بین کاشت حدودا 25 تا 30 سانتی متر می باشد و برای نوع بلند آن فاصله بین 40 تا 50 سانتی متر می باشد.
اگر بذر های این گیاه را در مرداد ماه بکارید و نشاء را در فصل پاییز به زمین اصلی منتقل کنید، در سال اول گل هایی خوبی خواهید داشت. حال اگر بذرها را در اوایل بهار بکارید و یا در بهار بذرها رابه محل اصلی منتقل کنید، گیاه سال اول گل نمی دهد و یا اگر گلدهی داشته باشند، این گل ها کوچک می باشند. در مناطقی که دارای آب و هوای گرمسیری می باشد در تمام مدت پاییز و زمستان گیاه گل می دهد.
قلمه:
تکثیر این گیاه به وسیله قلمه برای انواعی از این گیاه که به روش بذر قابل افزایش نیستند انجام می شود. بهترین زمان برای قلمه زدن اواخر تابستان و یا اوایل پاییز می باشد. برای این کار باید از ساقه ها قلمه بزنید و بگذارید تا این قلمه ها ریشه دار شوند و بعد آن ها را به محل اصلی کاشت منتقل کنید.
تقسیم بوته:
یکی دیگر از روش های تکثیر این گیاه تقسیم بوته می باشد. بهترین زمان برای انجام این کار فصل پاییز و یا اواخر فصل زمستان می باشد. برای این کار باید ریشه گیاه را از خاک خارج کنید و بعد از تکاندن و نبودن خاک در ریشه، آن ها را به جند قسمت تقسیم کنید و دوباره بکارید. این کار باعث می شود که گیاه سریعا دوباره گل می دهد. به همین دلیل از این گل برای گلکاری و فضای سبز پارک ها و … مورد استفاده قرار می گیرد.
بیماری ها و آفت های گل میمون:
از بیماری های رایج برای گل های میمون بیماری قارچی زنگ می باشد و این بیماری به سرعت پیشرفت می کند و گیاه را گرفتار می کند. بیماری دیگری وجود دارد که مانند لکه های قهوه ای رنگ پودری در زیر برگ ها و روی ساقه مشاهده می شود و گیاه را درگیر می کند.
از دیگر بیماری های قارچی کپک خاکستری، لکه برگی قارچی، سفیدک دروغین و پوسیدگی ریشه می باشد. شته ها از دیگر بیماری های این گل ها می باشند، و بر روی شاخه های جوان ظاهر می شوند و برای از بین بردن آن ها باید از قارچ کش های موجود از بین ببرید.
انواع گل میمون:
این گل ها از نظر گلدهی به سه دسته تقسیم می شوند:
نوع زمستانه: این نوع از گل های میمون در زمستان که روزها کوتاه هستند و نور آفتاب کم و دما بین 7 تا 10 درجه می باشد گل می دهند. یک سری از آن ها هم در دمای بین 10 تا 13 درجه در اواخر زمستان و اوایل بهار، گل می دهند.
نوع بهاره: در اوایل بهار طول روز تدریجی بلند می شود و نور هم به صورت تدریجی زیاد می شود و دما بین 13 تا 16 درجه می رسد و این گیاه در این شرایط گل می دهد.
نوع تابستانه: این نوع در شرایطی قرار می گیرند که طول روز بلند می شود و دمای شبانه از 16 درجه بیشتر می شود و در این شرایط گیاه گل می دهد.
هرس:
هرس این گیاه به این صورت می باشد که بعد از بلند شدن، باید سر شاخه های این گیاه را کوتاه کنید. این کار باعث می شود از رشد بیش از حد شاخه ها و بوته ای شدن گیاه جلوگیری شود و دیگر ساقه ها بلند و خمیده نمی شوند. دیگر اینکه گل های پژمرده را از شاخه گیاه جدا کنید. این کار باعث تحریک گلدهی بیشتر برای گیاه می شود.