گیاهان

همه چیز درباره درخت قهوه

مقال جامع و کامل درخت قهوه

درخت قهوه برای رشد نیاز به شرایط و آب و هوای خاصی از نظر میزان دما، بارش، نور خورشید و خاک دارد. گیاهی از دسته سرده هاست که پس از گذشت سه تا پنج سال شروع به باردهی می کند که معمولاً برداشت مفید آن از سال پنجم شروع می شود. میوه گرد و کروی مانند همچون گیلاس تولید می کند. بومی مناطق گرمسیری است که در بیشتر مناطق رشد می کند و خواص بسیاری دارد. نیاز به کود و هرس سالیانه دارد و دارای گونه ای مختلفی است ما در این مقاله بسته به رسالت خود به مراحل مختلف کاشت، داشت تا برداشت درخت قهوه خواهیم پرداخت پس در ادامه مطلب در فروشگاه اینترنتی پوپونیک همراه ما باشید.

مشخصات گیاهی کامل درخت قهوه:

درخت قهوه از گیاهان همیشه سبز با نام کافا شناخته می شود و از گیاهان گلدار و از خانواده روناسیان به شمار می رود. این گیاه بومی مناطق گرمسیری است، ارتفاع آن بین 3 تا 10 متر است که رشد سریعی دارد و پس از گذشت سه تا پنج سال شروع به باردهی می کند که اولین برداشت مفید آن پس از گذشت 5 سال از کاشت است، گل های زیبا، معطر و خوشبویی به رنگ سفید تولید می کند که بیشترین شباهت را به گل یاس دارد، میوه تخم مرغی شکلی دارد که همچون خوشه ای آویزان ظاهر و منظره زیبایی را تولید می کند، گیاه پرباری است طوریکه هر درخت آن بیش از 2000 میوه می دهد و تقریباً بین شش تا نه ماه زمان لازم است تا میوه گیاه از رنگ سبز به زرد و در نهایت به رنگ قرمز یا بنفش تغییر کند و به طور کامل برسد. برگ های سبز رنگ تیره و براقی دارد که بین 10 تا 15 سانتیمتر طول و بین 5 تا 6 سانتیمتر عرض و پهنا دارند.

میوه قهوه دارای دو عده دانه قهوه است که ظاهری محدب و صاف دارد که در طول امتداد آن شیاری دیده می شود. دانه این گیاه دارای پوست نازکی است. توجه داشته باشید که در بیشتر مناطق میوه این گیاه را صرفاً یکبار برداشت می کنند ولی در کشورهایی همچون کلمبیا شما می توانید شاهد دو فصل از گلدهی گیاه باشید به این صورت که یک فصل شاهد برداشت اصلی میوه گیاه و یک فصل شاهد برداشت ثانویه میوه گیاه باشید. میوه این گیاه ظاهری گرد و کروی مانند دارد که بیشترین شباهت را به میوه گیلاس و آلبالو دارد. عمر به نسبت طولانی ای دارد که البته عمر آن به میزان مراقبت و توجه بستگی دارد.

نکته ای که ذکر آن ضروری به نظر می رسد این است که بسته به نوع و واریته های مختلف گرده افشانی گیاه متفاوت است به طور مثال درخت قهوه عربیکا خود گرده افشان است و این در حالی است که گیاه قهوه روبوستا به گرده افشانی متقابل وابسته است.

درخت قهوه

درخت قهوه

انواع درخت قهوه:

مهمترین ارقام و واریته های درخت قهوه عبارت اند از:

قهوه عربیکا:

قهوه عربیکا با نام علمی و انگلیسی Arabica coffea مرغوبترین و پر آوازه ترین واریته قهوه به شمار می رود که بیش از 60 درصد قهوه تولیدی جهان را شامل می شود. در مناطق کوهستانی و ارتفاعاتی که بارندگی زیادی دارد رشد می کند. برای رشد نیاز به سایه دارد، ارتفاع این درخت بین 9 تا 12 متر است که البته های گونه های تجاری آن 5 متر ارتفاع دارند.

قهوه روبوستا:

قهوه روبوستا بومی مناطقی از اتیوپی است که خواص بسیاری دارد و در بیشتر مناطق رشد می کند. باردهی خوبی دارد.

قهوه لیبریکا:

قهوه لیبریکا با نام علمی Liberian caffea از گونه های کمیاب به شمار می رود که تا 20 متر رشد می کند، دانه های این گیاه شکل نامتقارن و در عین حال نامنظمی دارند، دارای عطر و طعم دودی مانندی است. بومی آفریقای غربی و مرکزی لیبریکا تا اوگاندا است.

قهوه اکسلسا:

قهوه اکسلسا با نام علمی Exelsa coffea به عنوان گیاهی از خانواده لیبریکا محسوب می شود که ارتفاع آن به حدود 25 متر می رسد. دانه های بزرگتری نسبت به لیبریکا دارد که شکلی نامتقارن و نامنظم دارد، عطر و طعم دودی مانندی دارد.

دانه های عربی قهوه ای بر روی درخت

دانه های عربی قهوه ای بر روی درخت

روش های تکثیر درخت قهوه:

درخت قهوه از طریق بذر، قلمه و پیوند تکثیر می شود.

کاشت بذر درخت قهوه:

در کشت بذری ابتدا بذر گیاه را تهیه کنید که بهترین زمان کاشت فصل بهار و تابستان است که البته در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری در تمام طول سال می توانید بذر خود را بکارید. یک گلدان در ابعاد و عمق مناسب تهیه کنید و با استفاده خاک غنی، اسیدی و مرطوب گلدان را پر و بذر گیاه را به مدت 24 ساعت در آب ولرم خیس کنید و زمانیکه برامی سفید رنگی بر روی بذر ایجاد شد بذر گیاه را به گلدان منتقل و در عمق مناسب بکارید و گیاه را آبیاری و تا زمان جوانه زنی آن را مرطوب و در دمای بین 19 تا 23 درجه سانتی گراد قرار دهید، توجه داشته باشید که جوانه زنی این گیاه متغیر و گاها طولانی است پس صبور باشد چرا که جوانه زنی گیاه ممکن است بین یک تا شش ماه طول بکشد. پس از گذشت مدتی زمانی که گیاه جوانه زد آن را در مکانی نیمه سایه با دریافت جزئی نور خورشید قرار دهید و زمانی که نهال به دست آمده به حد معینی از رشد رسید گیاه به دست آمده را به زمین اصلی منتقل کنید.

کاشت قلمه درخت قهوه:

در بیشتر مواقع برای تکثیر درخت قهوه از قلمه که روشی عمومی برای تکثیر به شمار می رود استفاده می کنند برای این منظور شاخه ای قوی با باردهی خوب و مناسب را انتخاب و قلمه ای به ارتفاع 25 تا 30 سانتیمتر را از درخت جدا کنید و توجه داشته باشید که قلمه تعدادی برگ داشته باشد؛ قلمه را به هورمون ریشه زایی برای تسریع در ریشه زایی آغشته و در نهایت آن را در زمین اصلی و خاک غنی بکارید و آبیاری کنید و تا زمان ریشه زایی آن را مرطوب نگه دارید، پس از گذشت مدتی گیاه ریشه دار می شود و رشد خود را آغاز می کند.

پیوند زدن درخت قهوه:

پیوند زدن روش دیگر ازدیاد درخت قهوه به شمار می رود که معمولاً افراد کمتری از این روش استفاده می کنند.

یک فنجان پر از قهوه

یک فنجان پر از قهوه

هرس درخت قهوه به چه صورت می باشد؟

هرس درخت قهوه از همان سالهای اولیه گیاه انجام می شود که به هنگام برش باید نوک منطقه آن را جدا کنید و شاخه های جانبی را به رشد گیاه تشویق نمایید، به هنگام هرس باید رشد سال جاری را هرس کنید تا ارتفاع آن محدود و به رشد ایده آل خود برسد که به هنگام هرس باید شاخه های اضافه و بیمار را قطع کنید.

شرایط اکولوژیک رشد درخت قهوه:

درخت قهوه برای رشد هر چه بهتر و باردهی بیشتر دانه های قهوه نیاز به شرایط محیطی زیر دارد.

ارتفاع:

ارتفاع این گیاه بسته به عوامل مختلف منجمله شرایط اقلیمی متغیر و بین 3 تا 10 متر تخمین زده شده است.

نور:

گیاه قهوه بسته به نوع و گونه نیاز به نور خورشید و سایه دارد به این صورت که برخی از گونه های آن در سایه و برخی دیگر برای رشد نیاز به نور مستقیم خورشید دارند. توجه داشته باشید که درخت قهوه نباید به طور مستقیم در معرض نور خورشید به خصوص به هنگام ظهر و بعدظهر قرار بگیرد.

دما:

نسبت به سرما هوای حساس است و برای رشد آب و هوای مناطق گرمسیری را می پسندد.

خاک:

درخت قهوه بسته به ریشه عمیقی که دارد نیاز به خاکی قابل نفوذ دارد، بنابراین خاک مورد کشت باید سبک و دارای مقدار زیادی هوموس و کود دامی باشد.

آبیاری:

درخت قهوه در فصل تابستان و پاییز به آبیاری زیادی نیاز دارد چرا که گیاه قهوه بومی جنگل های بارانی به شمار می رود و زمانی این درخت شکوفا می شود که آب کافی به آن برسد.

فاصله کاشت:

فاصله کاشت درختان از یکدیگر 4 تا 7 متر و فاصله بین ردیف ها 5 متر است.

درخت قهوه

درخت قهوه

زمان و مقدار کود دهی به درخت قهوه به چه صورت می باشد؟

درخت قهوه برای رشد بهینه و افزایش گلدهی و کیفیت میوه محصول در طی دوران رشد خود نیاز به سموم شیمیایی و انواع کودها دارد که شما می توانید از آنها استفاده و به افزایش باردهی و کیفیت محصول خود کمک کنید که برای مشاوره در این زمینه می توانید با ما تماس بگیرید.

آفات و بیماری های درخت قهوه:

از آفات و بیماری های رایج درخت قهوه می توان به موارد زیر اشاره نمود.

کپک باکتریایی:

کپک باکتریایی بیماری رایجی است که در درخت قهوه به وضوح قابل مشاهده است.

مینو برگ قهوه:

مینو برگ قهوه در واقع نوعی حشره است که تخم های آن از بافت داخلی برگها تغذیه و پارانشیم نردبانی را تغذیه می کند.

نماتد یا کرم لوله ای:

نوعی حشره است که به بافت های مختلف گیاه خسارات وارد می کند که برای کنترل آن می توانید از سموم شیمیایی مختلفی استفاده کنید.

زنگ برگ قهوه:

زنگ برگ قارچی نوعی بیماری قارچی با نام علمی همیلیا واتاتریکس است که بر روی برگ گیاه ظاهر می شود که در صورت عدم کنترل به مرگ برگ درخت و خشکیدگی آن منجر می شود.

قارچ دوده ای:

قارچ دوده ای بر روی بخش های مختلف گیاه ظاهر می شود و گیاه را آلوده می کند که در چنین حالتی می توان گفت برگ از دوده های سیاه پوشیده شده است.

بیماری آنتراکنوز:

آنتراکنوز بر روی میوه و برگ درخت خسارت وارد می کند و باعث خشکیدگی و در نهایت از بین رفتن درخت می شود که تنها راه مبارزه و کنترل آن استفاده از گونه های مقاوم قهوه و همچنین کاشت آن در ارتفاعات است.

سرکاسپورا:

سرکاسپورا نوعی بیماری قارچی است که بر روی برگ گیاه ظاهر می شود که در بیشتر مواقع بر روی میوه گیاه نیز اثر می گذارد و لکه هایی را ایجاد می کند. دلیل این بیماری کمبود نیتروژن و پتاسیم در خاک است.

خواص درخت قهوه

خواص درخت قهوه

نحوه برداشت میوه درخت قهوه:

برداشت میوه درخت قهوه در بیشتر مناطق به صورت دستی انجام می شود که کار سختی به شمار می رود که البته در مناطق پیشرفته کار برداشت به صورت مکانیزه انجام می شود. به هنگام برداشت دستی میوه گیاه را با دست خود بگیرید و بکشید که به راحتی از شاخه گیاه جدا می شود و سپس میوه برداشت شده را در داخل سبد بگذارید و به همین منوال به کار برداشت قهوه ادامه دهید.

خواص درخت قهوه:

قهوه دارای خواصی به قرار زیر است.

  • خاصیت آنتی اکسیدانی قوی ای دارد.
  • سلامت قلب را تضمین می کند.
  • باعث کاهش چربی های اضافه بدن می شود.
  • باعث سلامت مغز می شود.
  • دست را خوشبو می کند و به عنوان ماسک صورت قابل استفاده است.

بذر درخت قهوه عربی

کاربرد درخت قهوه:

کاربرد قهوه به قرار زیر است.

  • برای تهیه نوشیدنی مناسب است.
  • کاربرد صنعتی و دارویی دارد.
  • در طب سنتی از آن استفاده می کنند.
فنجان قهوه اسپرسو همراه دانه های قهوه

فنجان قهوه اسپرسو همراه دانه های قهوه

سخن پایانی درخت قهوه

قهوه از درختان مثمر و از گونه های کمیاب به شمار می رود که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد و میوه گرد و کروی مانندی با طعم دلچسب تولید می کند که از آن استفاده های مختلفی می کنند. خواص بسیاری دارد و در بهبود و درمان بسیاری از بیماری ها مؤثر و از رشد آسان و سریعی برخوردار است. به صورت درختچه ای کوتاه رشد می کند. دارای واریته های مختلفی است که نیاز به هرس سالیانه به اضافه آبیاری منظم و نور خورشید دارد. اگر چنانچه شما نیز تجربه کاشت، داشت تا برداشت درخت قهوه را دارید نظرات و دیدگاه های خود را با ما و دیگر مخاطبان پوپونیک به اشتراک بگذارید.

برای خرید عطاری می توانید از این لینک استفاده نمایید.
هومن انگورانی

درباره هومن انگورانی

سلام! من هومن انگورانی هستم و از اینکه با شما در این فضای دیجیتال ارتباط برقرار کنم، خوشحالم. به عنوان یک نویسنده و علاقه‌مند به موضوعات مختلف، نوشته هایم را به اشتراک می‌گذارم. به نظر من نوشتن یک ارتباط قوی و شگفت‌انگیز است. علاقه مند به یادگیری عمیق هستم و دوستم دارم هر انچه را که آموختم تا حدی که میتوانم به دیگران انتقال دهم.

مقاله های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *