چای کوهی

چای کوهی طعم خوبی دارد و برای بیشتر ذائقه ها خوشایند است. طعم آن تقریبا شبیه ترکیبی از بابونه، نعناع و لیمو است. بوی این چای، مانند گیاه لیموترش دلچسب است.

چای کوهی یا چای چوپان گیاهی از خانواده کلازیاسه می باشد که به میزان زیاد در آمریکا و اروپا رشد می نماید  و معمولاً به صورت خودرو در ارتفاعات و درون صخره‌ها و میان مزارع گندم و ذرت می باشد.

چای کوهی در ایران در دامنه کوه‌های البرز، ‌کرج،‌ چالوس و مازندران و نقاط غرب ایران به صورت فراوان دیده می شود.

گل های چای کوهی به رنگ سفید یا زرد هستند که در بالای ساقه بصورت مجتمع دیده می شوند. این گل ها کمی معطر و دارای بوی ویژه ای می باشند . میوه چای کوهی به شکل کپسولی است.

چای کوهی در اروپا و آمریکا به نام سنت جونز شناخته شده است و مدتی است که بسیار معروف گردیده و جهت معالجه بسیاری از بیماری ها مصرف می گردد.

چای کوهی در طب سنتی

نام علمی آن، سیدریتیتس (Sideritis) و یونانی و به معنای آهن است. در زمان های قدیم از این گیاه برای درمان جراحت های ناشی از اسلحه های فلزی «سرد» و آهنین در میادین جنگ استفاده می کردند و به همین دلیل نام آن را آهن گذاشتند.

در درمان های سنتی از این چای به دلیل فواید آن استفاده های متعددی می شود و برای درمان بیماری های ناشی از مزاج سرد و رطوبت زیاد مفید می باشد. چای کوهی برای افراد سرد مزاج مناسب می باشد و در طب سنتی نیز به آن اشاره شده است، ولی مصرف زیاد این چای برای افراد گرم مزاج مناسب نمی باشد. این گیاه دارای طبیعت گرم و خشک است.

کاربرد چای کوهی:

برای طعم دار کردن نان از میزان بسیار کمی از این گیاه مصرف می شود. اروپائیان نخستین کسانی بودند که از آن در نانوایی ها استفاده می کردند.

خواص چای کوهی

چای کوهی آرام بخشی مطبوع، نشاط آور و با خاصیت معجزه آسای تقویت کننده قوی برای اعصاب و روان به شمار می رود. همچنین پودر چای کوهی و قرار دادن آن بر جای نیش حشرات هم تا حدودی درد آن را کاهش می دهد و هم قادر است آثار بجای مانده از آن را رفع نماید. چای کوهی، برای درمان افسردگی مفید است و مکانیزم اثر ضد افسردگی آن از طریق مهار آنزیمی می باشد.

مضرات چای کوهی

• زنان بارداربه دلیل سقط جنین مجاز به خوردن آن نیستند.
• کسانی که قرص ضد بارداری، داروهای آسم و ضد سرماخوردگی و داروهای حساسیت مصرف می کنند نباید چای کوهی بنوشند.
• مصرف زیاد چای کوهی به دلیل خون آلود شدن ادرار برای افراد گرم مزاج ضرر دارد.
• استفاده بیش از حد این گیاه سبب آلوده شدن خون می گردد.

روش درست کردن دمنوش چای کوهی

برای دم کردن چای کوهی، می توانید از برگ ها، ساقه و گل های آن استفاده کنید. حدود چند سانتی متر از برگ یا ساقه های تازه این گیاه را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوش قرار دهید و بگذارید دم بکشد. البته اگر برگ های این گیاه به شکل خشک شده بود، حدود ۲ قاشق غذاخوری از آن را در 1.5 فنجان آب جوش بریزید و در ظرف را ببندید و بگذارید به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس چای را از صافی رد کنید و آن را بنوشید. می‌توانید این چای را همراه با عسل، شیر یا لیموترش مصرف کنید.

می‌توانید این چای را صبح ها هنگام صبحانه یا شب ها همراه با زیتون، پنیر فتا یا نان بنوشید.

همچنین می توانید برای تهیه جوشانده، گیاه را به همراه آب روی حرارات بگذارید تا بجوشد.