کینوا

کینوا (خاویار گیاهی) یک گیاه پرخاصیت و مغذی از منطقه آمریکای جنوبی است و اولین بار برای تغذیه دام کشت شد. اما با مشخص شدن خواص آن، پرورش به منظور تغذیه انسان آغاز شد. امروزه کشت آن به بیش از 70 کشور از جمله کنیا، هند، ایالات متحده و چندین کشور اروپایی گسترش یافته است. کینوا یک گیاه علفی یک ساله و از خانواده اسفناج است که قدمتی بیش از پنج‌ هزار سال دارد. امروزه کینوآ به عنوان یکی از «دانه‌های باستانی» و یک جایگزین سالم‌تر از گندم در اروپا است.

مشخصات ظاهری گیاه کینوا

کینوا گیاهی یک ساله و دو لپه ای است که معمولاً حدود 1 الی 2 متر ارتفاع دارد. این گیاه دارای برگهای پهن، به طور کلی پودری، مودار و لوب دار است که به طور متناوب مرتب می شوند. خوشه های گل دهنده از بالای گیاه یا از زیر بغل برگها در امتداد ساقه بوجود می آیند. قطر میوه ها (دانه ها) در حدود 2 میلی متر و به رنگ های مختلف بسته به رقم از سفید تا قرمز یا سیاه است. هر دانه در حالت نپخته تقریبا به اندازه یک کنجد ریز است و زمانی که پخته می شود در اندازه های لپه دیده می شود.

خواص کینوا

دانه های کینوا سرشار از پروتئین، فیبر غذایی، ویتامین های گروه B و مواد معدنی غذایی حتی بیشتر از غلات هستند. به طوری که مقدار سدیم کوجود در دانه های کینوا کمتر از گندم ولی میزان کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم، آهن، مس، منگنز و روی آن بیشتر از سایر غلات است. کینوآ می تواند یک ماده غذایی مجاز برای افراد دارای حساسیت به گلوتن گندم باشد. همچنین به دلیل خواص فراوان و میزان بالای فیبر می تواند در رژیم غذایی افراد به جای برنج به کار رود. همین فیبر فراوان موجود در دانه های کینوا سبب می شود تا خطر ابتلا به بیماری فشار خون در افراد کاهش پیدا کند. منیزیم موجود در این دانه جادویی نیز مشکلات قلبی عروقی را کاهش داده و حمله های میگرنی را تا حدودی متوقف می کند.

انواع کینوا:

کینوا در رنگ های مختلف وجود دارد. ارزش تغذیه ای آنها بسیار شبیه به هم و دارای تفاوت اندک است. تنها دلیل تفاوت در رنگ های مختلف، تفاوت در اندازه دانه ها، طعم، بافت و زمان پخت است. کینوا سفید نرم تز از دیگر رنگ های این گیاه جادویی است و بافتی سبک تر و مخملی تر دارد. کینوا قرمز برای تهیه سالاد مناسب است و کینوا سیاه شیرین تر از کینوا سفید است.

کاربرد کینوا:

از برگ‌های جوان به عنوان سبزی تازه یا به صورت پخته در ترکیب غذایی مانند، خوراک سبزیجات، کوکو و آش استفاده می‌شود. ولی محصول اصلی این گیاه، دانه آن است که دارای ارزش غذایی بالایی است. در حال حاضر از این گیاه برای تولید آرد، غنی کردن آرد، گندم، تولید بیسکوئیت و پاستا استفاده می‌شود.

روش مصرف کینوا

به صورت کلی پخت کینوا مانند برنج است. اما برای خوشمزه تر شدن آن می توان از آب سبزیجات یا مرغ وگوشت استفاده کرد. همچنین بهتر است تا آب را به یک باره به کینوا اضافه نکنید، یعنی آب باید مرحله به مرحه به کینوا اضافه شود. مقداری آب در این دانه‌ها بریزید و هر زمانی که آب درحال تمام شدن بود، مقدار دیگری به آن اضافه کنید. اگر کینوا را برای انواع دسر تهیه می کنید، می توانید از آب میوه های طبیعی برای پخت آن استفاده کنید.