هندوانه خشک

هندوانه یک صیفی جات شیرین و خوش خوراک که نام دیگرش (در خراسان) تربز یا تربوز است، یک گیاه بوته ای که از دسته ی کدوییان و تابستانی بوده که در جالیز رشد و نمو می یابد. اصالت این میوه به آفریقای جنوبی می رسد. میوه ای بزرگ، با شاخه ی رونده، برگ های پهن تک پایه و یکساله می باشد. ساقه ی رونده و برگ‌های کرک ‌دار پهن آن با برش های افقی و گل‌های سفید یا زرد، رشد و نمو خزنده ی جالبی دارد. بافت میوه ای آن، صورتی یا سرخابی رنگ بوده آن را به منظور استحصال میوه درشت خوردنی‌اش می‌کارند. پوست هندوانه، کلفت، صاف و سبزرنگ است و بیشتر راه راه هایی به رنگ سبزتیره با نقاطی به رنگ زرد دارد. گوشت آن شیرین و آبدار و کمابیش به رنگ سرخابی پررنگ یا صورتی است. گاهی هم گوشت آن به رنگ نارنجی، زرد یا سفید است. دانه‌های زیادی دارد که شاید سفید و نرم یا سیاه و سخت باشند. تخمه هندوانه و حتی پوستش (بصورت خشک و پخته) نیز قابل مصرف می باشد.

تولید هندوانه

نوع اقتصادی هندوانه انواعی است که صد روز پس از کاشت قابل برداشت باشد. تلاش های زیادی شده تا با تغییر ژنتیکی گونه های هندوانه ی بی دانه یا با دانه نرم (سفید) تولید شود. همچنین در ژاپن نوعی هندوانه ی چهارگوش پرورش می دهند تا حمل و نقل آن آسانتر باشد. تخمه جابونی (به اشتباه ژاپنی) از نوعی هندوانه ی پر دانه در روستایی اطراف شهر دماوند (جابون) استخراج می شود. کشور چین رتبه ی نخست تولید هندوانه را در دست دارد که تولید آن نزدیک به دو سوم میزان جهانی می باشد. ترکیه، ایران و برزیل در رتبه های بعدی تولید هندوانه قرار دارند.

خواص هندوانه

با توجه به نوع هندوانه، میزان انرژی و ریز مغذی های هندوانه متفاوت هستند. ولی به طور معمول هندوانه خشک انرژی در حدود دویست کالری در صد گرم دارا می باشد. حاوی ویتامین ث و ویتامین آ می باشد. مواد معدنی خوبی مانند آهن و منیزیم را دارا می باشد. ویتامین ث هندوانه، باعث سلامت مویرگ ها در لثه می شود. کمبود این ویتامین در مواد غذایی باعث خونریزی و التهاب لثه شده که با مصرف منظم و با برنامه ی هندوانه می توان این مواد را به بدن رسانده و از این بیماری ها جلوگیری نمود. به علاوه ویتامین ث موجود در هندوانه خشک می تواند باکتری مضر در دهان را از بین برده و بسیاری از بیماری های دهان و عفونت های لثه ای را کاهش بدهد. هندوانه در فصول گرم صفرا را می نشاند و گرمای بدن را کاهش می دهد. بزرگترین ویژگی هندوانه در طب سنتی خنک کننده ی حرارت خون و کبد می باشد. طبع هندوانه سرد و تر بوده خواب آور است و باعث دفع صفرای اضافی بدن می باشد. توجه باید داشته باشیم که درد مفاصل با مصرف بالای هندوانه تسریع می شود.

خشک کردن هندوانه

از آنجا که هندوانه پیشینه ی زیادی در ایران و خاور میانه ندارد خشک کردن آن هم قدمت خاصی نداشته و با توجه به اینکه در سرتاسر سال هندوانه در دسترس است؛ خشک کردن آن چندان رایج نیست. اما مزه ی عالی خشک شده ی آن زیر زبان، برای حرفه ای ها جذابیت خاصی دارد. میوه ی هندوانه ی آبدار چندان برای این منظور مناسب نیست. زیرا می توان گفت که خشک نمی شود یا خیلی بی کیفیت خشک می شود و این میوه را برای خشک کردن باید خیلی نازک نمود.

مصرف هندوانه خشک

بیشترین کاربرد هندوانه خشک در آجیل های شیرین می باشد. درواقع در آجیل های شیرین استفاده از میوه ی خشک کاربرد ویژه ای دارد که هندوانه ی خشک می تواند خیلی کارایی داشته باشد. حتی در آجیل شب یلدا که نماد ایرانی است استفاده از هندانه خشک در این آجیل، در کنار میوه ی تازه اش جلوه ی خاصی به این سفره و این جشن می دهد.