سنجد

بوته سنجد تیغ دار بوده و دارای میوه های کوچک است. درخت سنجد بومی اروپا و آسیای شمالی است و تا هیمالیا انتشار دارد. در ایران نیز در نواحی استپی کشور بصورت خودرو یافت می شود. در ارتفاعات خراسان و کردستان و دره کرج و جبال بختیاری کم و بیش انتشار دارد. سنجد به علت داشتن برگ های سبز خاکستری و شاخه هایی که در همه جهات رشد می کنند و همچنین دارا بودن میوه های رنگین با خاصیت دارویی فراوان مورد توجه است. به طور کلی 3 نوع درخت سنجد در دنیا وجود دارد که 2 نوع هلاگنوس و هیپوفار در ایران موجود است. درخت سنجد هلاگنوس به دلیل درشتی میوه، قامت بلند، نداشتن خار و برگهای پهن به درخت سنجد هیپورفیا برتری دارد.

سنجد در طب سنتی

سنجد در طب سنتی، برای پیشگیری از پیری، افزایش سلامت قلب و پاکسازی پوست به کار می‌رفته است. به باور درمانگران طب سنتی و شیوه‌های طبیعی درمانی سنجد بیشترین تاثیرگذاری را بر سلول های مغزی دارد و موجب تقویت آنها می‌ شود. به گفته آنان استفاده از ترکیب برابر پودر سنجد با سویای بو داده و مخلوط کردن یک قاشق از آن با یک لیوان شیر و یک قاشق عسل بهترین دارو برای درمان نرمی و پوکی استخوان است. این میوه طبعی خشک و سرد دارد.

کاربرد سنجد

از درخت سنجد و میوه آن در صنایع غذایی، بهداشتی، دارویی، عطرسازی و صنایع چوب استفاده می‌شود. گره های چوب آن در صنایع چوبی مورد توجه است خصوصاً در کردستان از آن اشیاء ظریف ساخته می شود. در اطراف کاشان برای جلوگیری از پیشروی شنهای روان به عنوان باد شکن کاشته شده است و در اغلب مناطق استپی برای پرچین باغها و تهیه هیزم کاشته می شود. سنجد به دلیل داشتن طعمی شیرین در تهیه مربا به کار می‌رود. از ریشه سنجد در صنعت عطر سازی استفاده می‌شود دانه‌های سنجد را می‌توان به شکل خالص خریداری کرد. می‌توان آن را به صورت آبمیوه درآورد که برای تولید روغن، آن را تصفیه می‌کنند. سنجد پخته شده در روغن زیتون، درد مفاصل و خارش پوست را درمان می‌‌کند و برای رشد مو مفید است.

خواص سنجد

سنجد منبع غنی از کلسیم است و برای افرادی که دچار پوکی استخوان هستند، بسیار مفید است و استخوان‌های افراد را محکم می‌کند. سنجد در پیشگیری از سرطان و درمان دیابت کاربرد دارد و مانند یک آنتی اکسیدان قوی عمل می‌کند. سنجد،‌ کمبود ویتامین C بدن را جبران می کند و خوردن آن، ‌از ورود عفونت به بدن جلوگیری می ‌کند. سنجد یک میوه منحصر به فرد برای پاکسازی معده و روده از سموم مختلف است. ویتامین کا زیادی که در سنجد موجود است برای انعقاد خون و کم کردن خونریزی بدن موثر است به همین دلیل مصرف آن برای افرادی که مشکلات انعقاد خون دارند مفید است. سنجد به دلیل فیبر بالایی که دارد باعث ایجاد احساس سیری می شود به همین دلیل می تواند تا حدی اشتها را کاهش دهد و منجر به لاغری شود.

مضرات سنجد

چون سنجد می‌تواند فشار خون را پایین بیاورد، بنابراین یکی از عوارض جانبی آن می‌تواند پایین آوردن بیش از اندازه فشار خون باشد که برای بیمار خطرناک است. استفاده از سنجد می‌تواند انعقاد خون را کند کند و بنابراین افرادی که بریدگی و جراحات عمیق دارند یا در انتظار عمل جراحی هستند باید از آن پرهیز کنند. استفاده مداوم از سنجد می‌تواند باعث زرد شدن رنگ پوست شود. این مسئله در یک مورد ۴۵ ساله که به مدت ۶ ماه و به طور منظم سنجد مصرف کرد مشاهده شد. یکی از بیماری هایی که ممکن است با مصرف سنجد تشدید شود یبوست است. از این رو توصیه می شود افرادی که یبوست دارند با مشورت پزشک سنجد مصرف کنند. همچنین کسانی که مشکل سوءهاضمه دارند باید در خوردن آن احتیاط کنند.