استان قزوین از نظر موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی در منطقه ای واقع شده که تاثیر فراوانی در تنوع غذایی آن دارد. شیرینی ها و غذاهای قزوینی علاوه بر ایران در کشورهای دیگر هم طرفداران بسیاری دارد. اگر به شهر قزوین سفر کردید بی شک برای غذا و رستوران یکی از انتخاب شما باید قیمه نثار قزوینی باشد. قیمه نثار یکی از معروف ترین و محبوب ترین غذاهای قزوینی است.این غذا پلویی خوشمزه و خوش آب و رنگ است و بر خلاف اسمش قیمه نیست ولی طعمی لذیذ و به یاد ماندنی دارد.
قزوینی ها این غذا را هم در مجالس عروسی، نذری عاشورا و تاسوعای حسینی سرو می کنند. قیمه نثار را معمولا با گوشت گوسفندی درست می کنند ولی قیمه نثار با مرغ هم بسیار خوشمزه می شود. این غذا اصالتا قزوینی است و در گویش عامیانه به غلط به آن قیمه نساء می گویند، در شهر قزوین ادویه مخصوص قیمه نثار را می فروشند. معنی کلمه قیمه نثار به این صورت است که قیمه یعنی خورش که با گوشت خرد شده تهیه می شود و نثار هم به معنی آنچه در عروسی نثار مهمانان می شود است و در واقع بر خلاف اسمش خورش نیست بلکه پلویی بسیار خوشمزه است که با گوشت، برنج، خلال بادام و و پسته و پیاز داغ درست می شود. این غذا را می توان در ماه مبارک رمضان برای افطار درست کرد.
شیرین پلو، کوکو شیرین، مرصع پلو، دیماج، آش دوغ قزوینی و آش ماش پیاز قزوین به همراه شیرینی های سنتی نظیر نان چیی، نان برنجی، نازک پسته و باقلوا از دیگر غذاها و شیرنی جات خوشمزه شهر قزوین است ولی هر چیزی را که بگویی باز هم قیمه نثار قزوینی خوشمزه تر است، این غذا ریشه تاریخی در قزوین دارد، زیرا در گذشته غذای اعیانی بوده و در زمان حکومت شاه عباس در قزوین مورد استقبال قرار گرفته بوده است.
در حال حاضر این غذا در شهرهای بزرگ مثل تهران، کرج، مشهد، قم، یزد و شهرهای شمال کشور هم طبخ می شود و از آنجایی که قزوین در مسیر جاده ابریشم به عنوان شاهراه اقتصادی بوده و محل گذر بازرگانان و تجار بوده است، از این رو قیمه نثار شهرت جهانی پیدا کرده است و اکثر توریسم ها میل به تست این غذا دارند.
ادویه مخصوص قیمه نثار:
این ادویه را می توان برای عدس پلو هم استفاده کرد. پس از اینکه تمام ادویه ها را آسیاب کردید آنها را در ماهی تابه به مدت یک دقیقه تفت بدهید و پس از خنک شدن در یک شیشه در بسته در جایی خشک و خنک نگهداری کنید. این ادویه مخصوص شامل موارد زیر می شود.
- پودر گل سرخ: 4 قاشق غذاخوری
- پودر دارچین: 1 قاشق غذاخوری
- زیره سیاه: 1 قاشق غذا خوری
- پودر زنجبیل: 1 قاشق غذا خوری
- هل سبز: 20 عدد
- میخک: 2 عدد
- جوز هندی: نصف یک عدد
طرز تهیه قیمه نثار:
ابتدا گوشت و یا مرغ را بشویید، بعد از اینکه آب آن خشک شد به صورت قیمه خرد کنید. بهتر است که تکه های قیمه شده درشت نباشد. خلال بادام را در یک فنجان گلاب خیس کنید ولی خلال پسته را خیس نکنید چون رنگ آن عوض می شود و پیاز را به صورت خلالی خرد کنید و در روغن سرخ کنید. نکته مهم این است که پیاز داغ این غذا باید فراوان باشد.
بعد از اینکه پیاز داغ آماده و کاراملی شد مقداری زردچوبه به آن اضافه کنید بعد گوشت و یا مرغ را به آن اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آن عوض شود بعد رب گوجه فرنگی را به آن اضافه کنید و تفت دهید تا مزه خامی رب گوجه گرفته بشود. ادویه مخصوص قیمه نثار را به مواد اضافه کنید و باز هم تفت دهید، این مواد باید روی شعله ملایم باشد تا مواد ترد و آبدار باقی بماند، بعد 4 پیمانه آب به مواد اضافه کنید و اجازه دهید که روی شعله ملایم گاز آرام آرام پخته شود و خوب جا بیفتد.
برنج را طبق دستور تمام برنجهای آبکشی، آبکش کنید و آن را با زغفران به مقدار اندازه دلخواه دم کنید. اگر می خواهید یک قیمه نثار قزوینی اصیل درست کنید باید خلال پوست پرتقال به آن اضافه کنید. برای درست کردن آن هم باید ابتدا پوست پرتقال تازه را شسته و نازک خلال کنید و برای اینکه تلخی آن گرفته بشود باید آن را مقداری در آب بجوشانید و بعد آبکش کنید.
بعد باید زرشک را تفت دهید، که در این مرحله زرشکهای شسته شده را با مقداری کره و کمی شکر تفت بدهید و بعد خلال پسته و بادامی را که در گلاب خیسانده اید را به زرشک اضافه کنیدو مقداری تفت دهید بعد به آن به مقدار لازم زغفران اضافه کنید و بعد از اینکه آماده شد زیز شعله گاز را خاموش کنید.
زمانی که برنج دم کشید باید مقداری از برنج را بردارید و بقیه را در دیس بکشید مقداری کره روی آن بریزید و بعد مواد قیمه نثار را روی برنج بریزید و بعد به برنج جدا کرده خلال و زرشک ها را اضافه کنید و روی قیمه نثار بریزید و در نهایت غذای قزوینی شما آماده است.
برای مطالعه مقاله ادویه ماهی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مواد لازم برا درست کرد قیمه نثار برای 6 نفر:
- گوشت گوسفند: 600 گرم
- پیاز: یک عدد بزرگ
- برنج: 4 پیمانه
- رب گوجه فرنگی: 3 قاشق غذاخوری
- زعفران دم کرد: 4 قاشق غذاخوری
- ادویه مخصوص قیمه نثار: 1 قاشق غذاخوری
- خلال پسته: 4 قاشق غذاخوری
- خلال بادام: 4 قاشق غذاخوری
- گلاب: 1 فنجان
- روغن مایع: به مقدار لازم
- زرشک: 5 قاشق غذاخوری
- شکر: 1 قاشق غذاخوری
- کره: 50 گرم
- آب: 4 پیمانه
- خلال پوست پرتقال: 2 قاشق غذاخوری
- نمک و زردچوبه: به مقدار لازم
نکاتی که باید در پخت قیمه نثار رعایت شود:
اگر می خواهید در قزوین ادویه مخصوص قیمه نثار را تهیه کنید بهتر است نوع مرغرب آن را تهیه کنید.
از گوشت کم چرب برای پخت این غذا استفاده کنید و اگر گوشت چربی داشت قبل از پخت چربی را جدا کنید و مقدار گوشت این غذا باید زیاد باشد تقریبا برای هر نفر 150 گرم باشد خیلی بهتر است.
این غذا وعده مناسبی برای ناهار می باشد. در ماه مبارک رمضان غذای منسبی برای سحر است.
به جهت استفاده از چند گروه غذایی، این غذا برای کودکان و نوجوانان بسیار مناسب است.
و در آخر اینکه وقتی که می خواهید مواد آماده شده را روی برنج بریزید مقداری از آب گوشت را با آب جوش کمی رقیق کنید و کنار برنج سرو کنید تا اگر کسی تمایل داشت از این سس به صورت جدا گانه روی برنج استفاده کند.