گیاهان کوزه ای (Pitcher plants)، گیاهانی گوشتخوار هستند که می توانند از برگهای لوله ای شکل خود برای حبس و هضم حشرات استفاده کنند. حشرات، جذب شهد شیرین و جذابیت های بصری گیاه می شوند و روی آن می‌نشینند. قسمت داخلی لوله گیاه برای حشرات اغلب بسیار لغزنده است و داخل استخر آب داخل گیاه می افتند.
آنزیم ها یا باکتری های موجود در آب، موجب جذب و هضم حشرات می شود. دلیل اینکه این گیاهان، از این روش برای تغذیه ی خود استفاده می کنند، این است که اغلب خاک بومی آنها، فاقد مواد معدنی و یا بسیار اسیدی است و این روش، گیاهان را قادر می سازد تا با دریافت مواد مغذی از بدن حشرات، نیازهای خود را جبران کنند. پرورش این گیاهان جذاب در خانه نیز امکان پذیر است. با ما همراه باشید و مراحل زیر را دنبال کنید.
مراحل کاشت و پرورش گیاهان کوزه ای:
در ادامه مقاله کاشت گیاهان کوزه ای را به صورت مرحله ب مرحله همراه تصاویر شرح می دهیم.
تحقیق کنید:
در مورد نیازهای هر گونه، تحقیق کنید. انواع گیاهان کوزه ای گوشتخوار، در سراسر جهان یافت می شوند؛ بنابراین نیازهای آنها متناسب با منطقه ی بومی شان، متفاوت است. چند کتاب با کیفیت در این زمینه بخوانید تا درک درستی از گیاهان و نیازهای آنها داشته باشید. انواع مختلفی از گیاهان کوزه ای به شرح زیر است:
نپنتیس (Nepenthes):
از گیاهان کوزه ای گرمسیری است که با نام جام میمون (monkey cups) نیز شناخته می شود و حدود ۱۲۰ گونه دارد و بیشتر در مناطق گرمسیر جهان قدیم (اغلب در مجمع الجزایر مالایا) رشد می کند. بیشتر این گونه ها به رطوبت و آب زیاد و سطح متوسط تا زیاد نور (شبیه ارکیده) احتیاج دارند. کاشت و پرورش این گیاهان کمی دشوار است و تازه کاران بهتر است به سراغ آن نروند.
خانواده Sarraceniaceae این خانواده از گیاهان کوزه دار، در دنیای جدید رشد می کنند و به سه جنس (سه گروه یا گونه) تقسیم می‌شوند.
ساراسنیا (Sarracenia):
این گونه در آمریکای شمالی رشد می کند. آنها به تابستان و زمستان با یک دمای مشخص، نور شدید خورشید، و مقدار زیادی آب نیاز دارند.
دارلینگتونیا (Darlingtonia):
رشد این گونه تنها محدود به اورگان و شمال کالیفرنیا است و پرورش آنها بسیار دشوار است. ریشه های این گیاه، باید در دمای پایین تری نگه داشته شوند؛ زیرا این گیاه به طور کلی، در محیط هایی با آب و هوای سرد، رشد می کند.
هلیامفورا (Heliamphora):
این گیاه بومیِ آمریکای جنوبی است و پرورش آن بسیار دشوار است.
سفالتوس (Cephalotus):
فقط یک گونه در این خانواده وجود دارد (Cephalotus follicularis) و می توان آن را مانند هر گیاه نیمه گرمسیری دیگری، به راحتی پرورش داد.
تیره آناناس (Bromeliaceae):
میوه آناناس از این خانواده است. یک یا دو گونه از این خانواده گوشتخوار هستند، اما شکل ظاهری آنها، همانند یک کوزه یا پارچ، نمی باشد.
تحقیق کنید
گیاهان مد نظر خود را خریداری نمایید:
گیاهان مد نظر خود را خریداری نمایید. وقتی تصمیم گرفتید کدام نوع برای رشد بهتر است، حال زمان آن رسیده که گونه مد نظر خود را خریداری کنید. برای خرید یک گیاه گوشتخوار سالم، بهتر است به یک گلخانه معتبر مراجعه کنید. از کارمندان گلخانه، می توان نکات بیشتری را در مورد پرورش هر گونه خاص، کسب کرد.
- امکان سفارش آنلاین گیاهان گوشتخوار نیز وجود دارد، اما ممکن است در هنگام حمل و نقل آسیب ببینند و از بین بروند.
- می توان گیاهان گوشتخوار را از طریق بذر یا قلمه پرورش داد، اما این کار برای مبتدیان توصیه نمی شود.
گیاهان مد نظر خود را خریداری نمایید
گیاه را در مکانی آفتابی قرار دهید:
حداقل شش ساعت از تابش مستقیم آفتاب برخوردار باشد. دمای ایده آل برای این گیاه، بین ۱۵.۵ تا ۲۹.۶ ºC است. اگر گیاه هر روز حداقل چند ساعت از تابش نور آفتاب کامل بهره بگیرد، رنگی بسیار پُر رنگ و جذاب خواهد داشت، اما این نوع گیاهان به طور کلی در سایه جزئی نیز رشد خوبی دارند.
بیشتر افراد، گیاهان گوشتخوار را در محیط گلخانه ای یا تراریوم پرورش می دهند؛ اما شما نیز می توانید با استفاده از یک بشقاب یا زیرگلدانی، و یک بطری نوشابه، گلخانه ای ارزان قیمت و ساده را برای گیاه، شبیه سازی کنید. قسمت بالای بطری را بریده و جدا کرده، و روی گیاه به صورت برعکس قرار دهید و بشقاب یا زیرگلدانی را زیر آن بگذارید. فضای بیرونیِ خانه و باغ نیز می تواند محل مناسبی برای رشد این نوع گیاه باشد، به شرط آنکه نیازهای گیاه، به صورت طبیعی برآورده شود.
- نور ناکافی، یکی از دلایل عمده از بین رفتن گیاهان کوزه ای در محیط داخلی خانه است. اگر فضای گلخانه ای و مرطوب و آفتابی برای گیاهان خود ندارید، استفاده از نور مصنوعی می تواند اثربخش باشد. روشن کردن چندین لامپ فلورسنت با نور سفید یا گرم که در فاصله ۱۲ “(۳۰ سانتی متری) از گیاه قرار دارند، کمک شایانی به رشد گیاه خواهد کرد.
- تنها در صورت داشتن آفتاب و رطوبت کافی، گیاهان کوزه ای سخت خود را روی طاقچه کنار پنجره حمام قرار دهید. حمام ها به طرز شگفت انگیزی مرطوب هستند، اما پنجره های آنها معمولا بسیار تاریک اند و نمی تواند نور مورد نیاز گیاه کوزه ای را تأمین کنند. گیاهان کوزه ای سخت شامل sundews ،bladderwort، و butterworts می باشند. گیاه ونوس مگس‌خوار (Venus flytrap) دوست ندارد در آستانه پنجره قرار بگیرد.
- دستگاه تهویه هوا، اتاق را برای گیاهان کوزه ای بسیار خشک می کند و اصلا مناسب نیستند.
گیاه را در مکانی آفتابی قرار دهید
گیاه را در مکان مناسبی قرار دهید:
گیاه را در مکان و شرایط مناسبی قرار دهید. داخل یک فنجان را حدود ۱.۲ تا ۱.۹ سانتی متر پر از آب کنید و در کنار گیاه قرار دهید تا هوای داخل اتاق مرطوب شود. اگر به سفر رفتید، در آن مدت مراقب باشید تا فنجان پُر از آب باقی بماند؛ در غیر اینطورت اگر آب داخل فنجان خشک شود، گیاه از بین خواهد رفت.
گیاه را در مکان مناسبی قرار دهید
از خاک برای گیاه خود استفاده کنید:
از خاک زهکشی خوب برای گیاه خود استفاده کنید. یک خاک خوب، ترکیبی از مخلوط یک به یک پیت ماس و پرلیت، و یا ترکیب خزه Sphagnum، ذغال سنگ و پوست ارکیده است. برای کاشت گیاهان کوزه ای، نوع خاک و نسبت مواد موجود در آن، باید بسیار دقیق مورد بررسی قرار گیرد.
اگر خاک برای گیاهان کوزه ای شما مناسب نباشد، گیاه رشد نمی کند و از بین خواهند رفت. از مخلوط خاک گلدان یا کود استفاده نکنید؛ زیرا عموماً گیاهان کوزه ای در خاک فقیر رشد می کنند و مخلوط خاک گلدان یا کود، برای آنها بیش از حد غنی خواهد بود.
از خاک برای گیاه خود استفاده کنید
خاک را مرطوب نگه دارید:
خاک را در طول فصل رشد، از ماه اردیبهشت تا مهر، بسیار مرطوب نگه دارید. گلدان گیاه باید تا عمق ۲.۵ سانتی متری خاک، کاملاً مرطوب باشد. نگذارید خاک به طور کامل خشک شود. اطمینان حاصل کنید که آبی که استفاده می کنید، آب باران یا آب مقطر، با نمک کم باشد. هواگیری آب قبل از آبیاری، می تواند به رشد گیاه کمک بسیاری کند. برای هواگیری، ظرف را تا نیمه از آب پُر کنید و سپس در آن را بسته و آن را به شدت تکان دهید.
خاک را مرطوب نگه دارید
زیستگاه گیاه را همواره مرطوب نگه دارید:
گیاهان کوزه ای می توانند رطوبت کم را تحمل کنند؛ اما اگر رطوبت نامناسب باشد، رشد گیاه متوقف خواهد شد. رطوبت حدود ۳۵ درصد برای گیاهان مناسب است. گلخانه ها و تراریوم ها، می توانند رطوبت مورد نیاز گیاه را تأمین کنند؛ اما حتما عمل تهویه مناسب هوا را انجام دهید، تا هوا بیش از حد گرم نشود و راکد نماند.
زیستگاه گیاه را همواره مرطوب نگه دارید
به گیاه غذا دهید:
اگر گیاهان کوزه ای شما، بدون دسترسی به حشرات، برای مدت زمان طولانی در جایی رشد کرده اند، بهتر است چند حشره کوچک مانند مگس یا سوسک را در اختیار گیاه خود قرار دهید. با این حال ، این کار خیلی ضروری نیست. بسیاری از انواع گیاهان کوزه ای، با افزودن مقدار کمی کود محلول، غذای مورد نیاز خود را کسب خواهند کرد (به عنوان مثال، ۱/۸ قاشق چای خوری از کود Miracid را با یک لیتر آب مخلوط کرده و به گیاه بدهید). این محلول را تنها به گیاهان کوزه ای خود بدهید تا ۳/۴ پر شوند.
به گیاه غذا دهید
به گیاه اهمیت بدهید:
همواره رفاه لازم را برای گیاهان کوزه ای خود را تامین کنید. علاوه بر آبیاری، رطوبت و تغذیه مناسب، حفظ فرم مناسب گیاه کوزه ای، بستگی به این دارد که چگونه از فضای رشد آن حفاظت و حمایت می کنید:
- با شروع دوره خواب زمستانی گیاه، تمامی برگ های مرده و خشک شده را با قیچی جدا کنید. دوره خواب زمستانی هر گیاه، متناسب با گونه ی خاص آن، متفاوت است؛ اما به طور معمول در زمستان اتفاق افتاده حدود ۳-۵ ماه به طول می انجامد. در این مدت، باید فضای آنها را خنک تر و خشک تر از حد معمول نگه داشت.
- از گیاهان کوزه ای خود که در فضای باز رشد می کنند، به خوبی محافظت کنید. در طول فصل زمستان، گیاهان خود را به داخل گلدان منتقل کرده، و یا در مناطق ۶ تا ۸، روی گیاهان خود را با یک پوشش پلاستیکی ضخیم بپوشانید و محافظت نمایید.
- بعد از خروج گیاه از دوره ی خواب زمستانی و قبل از شروع دوره ی رشد، گلدان گیاه کوزه ای خود را عوض کنید، تا بتواند به خوبی چرخه ی زندگی خود را از نو آغاز کند. گیاهان کوزه ای در صورت داشتن مراقبت صحیح، می توانند چندین سال زنده بمانند و به خوبی رشد کنند.
به گیاه اهمیت بدهید
بذر گوجه فرنگی
بذر میوه
نوشیدنی ها